Ýaponiýada berk, öz-özüni dikeldýän we biodargaýan plastmassa döredildi

  • 06.11.2023 15:11
  • 16k+

Tokio uniwersitetiniň alymlary häzirkilerden has berk, öz-özüni dikeldýän plastmassa ýasadylar. Şeýle hem täze plastmassa planktonyň iýmitine öwrülip, deňiz suwlarynda eräp bilýär. Täze önüm gurluşykdan başlap ulag gurluşygyna çenli we hatda ýeňil senagata çenli hem köp ugurlary öz içine alyp biler. Täze plastmassa esasly eşikler ütügiň ýa-da bug generatorynyň astynda şekil üýtgedip, fantaziýa üçin giňişlik açyp biler.

Alymlar witrimer epoksid şepbigini plastmassanyň täze görnüşi üçin esas edip aldylar. Witrimerler pes temperaturada gaty we çydamly, ýöne ýokary temperaturada görnüşini üýtgedip bilýän (plastik çüýşeleri ýasamak üçin ulanylýan termoplastika ýaly) plastmassalaryň täze bir toparydyr. Şeýle-de bolsa, olar adatça näzikdir we zeper ýetirmän sozup bolmaýar. Gözlegçiler witrimerlere politaksan molekulasyny goşmak bilen, VPR (vitrimer incorporated with polyrotaxane) diýip atlandyrylýan plastmassanyň has gowy görnüşini döretmegi başardylar.
Taslamanyň ýolbaşçysy Şota Ando: "VPR adaty witrimer epoksid şepbigine garanda zaýalanma bäş esse durnuklydyr – diýip düşündirdi. - Şeýle hem ol 15 esse çalt dikelýär, öňki görnüşine iki esse çalt gaýdyp gelýär we adaty witrimerden 10 esse çalt himiki taýdan gaýtadan işlenip bilner. Hatda bu material deňiz gurşawynda howpsuz dargaýar, bu onuň üçin täze ýagdaýdyr”.
Synagyň görkezişi ýaly, täze polimer 30 günüň içinde deňiz suwunda 25% dargap, planktonyň iýmitine öwrülýär. Ummanda plastmassa - esasy mesele we täze material bu meseläni çözmegi ýeňilleşdirip biler.


düýn 17:55
3.3k+

Ýerdäki çöllerden alnan bakteriýalaryň Aý we Mars topragynda ýaşap biljekdigi anyklanyldy

Ýerdäki çöllerde tapylan Chroococcidiopsis görnüşli sianobakteriýalar Aý we Mars topragynda ýaşamaga ukyplydygyny görkezdiler. Italiýanyň kosmos gullugynyň (ASI) barlagçylary ReBUS taslamasynyň çäklerinde şeýle netijä geldiler...

düýn 09:54
3.9k+

Hytaý alymlary ilkinji gezek dinozawr ýumurtgalarynyň takyk ýaşyny kesgitledi

Hytaý alymlary ilkinji gezek ýurduň merkezi böleginde tapylan dinozawrlaryň ýumurtgalarynyň ýaşyny takyk kesgitlemegi başardy. Science XXI neşiriniň maglumatlaryna görä, täze çemeleşme hek döwrüniň klimatyny has çuň öwrenmäge mümkinçilik berer...

düýn 09:48
1.2k+

Hytaý alymlary sütün öýjükleriniň kömegi bilen maýmynlaryň garramagyny haýallatdy

Hytaýyň ylymlar akademiýasynyň alymlarynyň geçiren ylmy gözlegleri adamyň genetiki taýdan güýçlendirilen sütün öýjükleriniň maýmynlarda garrama alamatlaryny haýalladyp biljekdigini görkezdi. Netijeler Cell žurnalynda neşir edildi...

14.09.2025 23:25
3.1k+

Hytaýly biologlar 36 petabaýtlyk maglumaty saklamak üçin “DNK- kassetany” döredýärler

Guandunyň Günorta ylym we tehnologiýa uniwersitetiniň alymlary sanly maglumatlary saklamagyň täze usulyny oýlap tapdylar. Olar 1980-nji ýylyň äheňindäki ýüzüne dezoksiribonuklein kislotasynyň sintetiki molekulalary çap edilen plastik lentany öz içine alýan "DNK-kassetany" işläp taýýarladylar...