Ýaponiýada berk, öz-özüni dikeldýän we biodargaýan plastmassa döredildi

  • 06.11.2023 15:11
  • 16k+

Tokio uniwersitetiniň alymlary häzirkilerden has berk, öz-özüni dikeldýän plastmassa ýasadylar. Şeýle hem täze plastmassa planktonyň iýmitine öwrülip, deňiz suwlarynda eräp bilýär. Täze önüm gurluşykdan başlap ulag gurluşygyna çenli we hatda ýeňil senagata çenli hem köp ugurlary öz içine alyp biler. Täze plastmassa esasly eşikler ütügiň ýa-da bug generatorynyň astynda şekil üýtgedip, fantaziýa üçin giňişlik açyp biler.

Alymlar witrimer epoksid şepbigini plastmassanyň täze görnüşi üçin esas edip aldylar. Witrimerler pes temperaturada gaty we çydamly, ýöne ýokary temperaturada görnüşini üýtgedip bilýän (plastik çüýşeleri ýasamak üçin ulanylýan termoplastika ýaly) plastmassalaryň täze bir toparydyr. Şeýle-de bolsa, olar adatça näzikdir we zeper ýetirmän sozup bolmaýar. Gözlegçiler witrimerlere politaksan molekulasyny goşmak bilen, VPR (vitrimer incorporated with polyrotaxane) diýip atlandyrylýan plastmassanyň has gowy görnüşini döretmegi başardylar.
Taslamanyň ýolbaşçysy Şota Ando: "VPR adaty witrimer epoksid şepbigine garanda zaýalanma bäş esse durnuklydyr – diýip düşündirdi. - Şeýle hem ol 15 esse çalt dikelýär, öňki görnüşine iki esse çalt gaýdyp gelýär we adaty witrimerden 10 esse çalt himiki taýdan gaýtadan işlenip bilner. Hatda bu material deňiz gurşawynda howpsuz dargaýar, bu onuň üçin täze ýagdaýdyr”.
Synagyň görkezişi ýaly, täze polimer 30 günüň içinde deňiz suwunda 25% dargap, planktonyň iýmitine öwrülýär. Ummanda plastmassa - esasy mesele we täze material bu meseläni çözmegi ýeňilleşdirip biler.


29.10.2025 11:02
3.8k+

Alymlar birnäçe ösümlikleriň rak keseline garşy täsiriniň bardygyny tassykladylar

Yrakly, hindistanly we russiýaly alymlar Hytaýyň halk lukmançylygynda ulanylýan birnäçe ösümlikden alnan maddalary barladylar we olaryň iň azyndan sekizsinde rak keseline garşy täsirleriň bardygyny subut etdiler...

29.10.2025 10:52
1.5k+

Mýanmada molýuskalaryň iki täze görnüşi tapyldy

Halkara alymlar topary Mýanmada süýji suwda ýaşaýan korbikul (Corbicula) tohumyna degişli molýuskalaryň iki täze görnüşini we sferokorbikul (Sphaerocorbicula) atly täze kiçi tohumy ýüze çykardylar. Şeýlelikde, tohumyň doly klassifikasiýasy täzeden anyklandy...

27.10.2025 16:42
6.1k+

Türkmenistanly okuwçylar Panamada geçiriljek «Robotlaryň olimpiadasyna» ugradylar

Türkmen mekdep okuwçylary robototehnika boýunça halkara derejeli abraýly bäsleşik hasaplanýan "First Global Challenge 2025" ýaryşyna gatnaşarlar. «Robotlaryň Olimpiadasy» diýlip hem atlandyrylýan bu ýaryş 29-njy oktýabrdan 1-nji noýabra çenli Panamada geçirilip, dünýäniň 190 döwletinden gatnaşyjylary bir ýere jemlär...

27.10.2025 00:07
4.1k+

Ylmy barlaglaryñ netijesi: Tokaýlar bagtly bolmaga we durmuşdan kanagatlanmaga täsir edýär

Soňky ýyllarda dünýäniň iň bagtly ýurtlarynyň sanawynda Finlýandiýa yzygiderli birinji orunda durýar. Şol bir wagtda ol Ýewropanyň iň tokaýly ýurtlarynyň biridir. Bu ýagdaý halkara alymlaryň ünsüni özüne çekdi — olar finleriň gündelik durmuşynda tokaýlaryň bagt duýgusyna gönüden-göni täsir edýändigini anykladylar...