Günorta Koreýada suwy plastikden arassalaýan nanobotlar döredildi

  • 26.10.2023 14:41
  • 13k+

Günorta Koreýanyň alymlary «berlin mawysynyň» – giň ýaýran gök reňk pigmenetiniň esasynda mikroskopik robotlary döretdiler. Olar suwy plastik bölejiklerden arassalarlar.

Berlin mawy reňki birnäçe asyr bäri tanalýar. Onuň düzümine demir, uglerod we azot girýär. Milli ylym we tehnologiýalar barlag geňeşiniň topary kiçijik plastik böleklerini tutup bilýän gözenekli gurluşlary ýasamak üçin ulanylyp bilinjekdigini ýüze çykardy. Şeýle hem olara lazer şöhlesi gönükdirilse, belli bir ugra plastigi daşap bilýärler.
Alymlar boýagy metal-organiki çarçuwalara – özlerini plastik bölejiklere siňdirýän üç ölçegli polimer gurluşlaryna öwürdiler. Synaglaryň dowamynda nanorobotlar diametri 150 nanometre çenli plastik bölekleriniň 99%-ini üstünlikli tutmagy başardy. Olaryň görkezen netijesi suwdan plastigi aýyrmak üçin ulanylýan beýleki serişdelerden 250 esse gowy boldy. Şol bir wagtyň özünde, nanorobotlar adamlar üçin howpsuzdyr we iş gutarandan soň aňsatlyk bilen aýrylyp bilner.


26.11.2025 11:15
1.8k+

Türkmen alymlary alunitiň, tozganyň we rozmariniň binýadynda fitomineral bejeriş gelini işläp taýýarladylar

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň Intellektual eýeçilik boýunça döwlet gullugy «Alunitiň, tozganyň (Taraxacum officinale) we rozmariniň (Rosmarinus officinalis) fitomineral bejeriş geli» atly işläp taýýarlamak tehnologiýasyna awtorlyk hukugyny bellige aldy...

26.11.2025 10:04
1.8k+

Garaharsaň hatda adatdan daşary kosmos şertlerinde-de ýaşaýşa ukyply bolup çykdy

Physcomitrium patens garaharsaň (moh) görnüşiniň sporalary Halkara kosmos stansiýasynyň daşynda dokuz aý bolandan soň hem ýaşaýşa ukyply bolup galdy. Kosmosda wagty olar wakuuma, temperatura üýtgemelerine, mikrograwitasiýa, ultrabenewşe şöhlelerine we kosmos radiasiýasyna sezewar boldy diýlip, iScience žurnalyndaky täze makalada aýdylýar...

24.11.2025 13:51
6.4k+

Alymlar Santorinidäki 25 müňden gowrak ýertitremäniň sebäbini anyklady

Şu ýylyň başynda Santorini grek adasynda köpüsiniň ululygy 5 baldan geçýän onlarça müň ýertitreme bolup geçdi. Indi birnäçe aýdan soň alymlar bu hadysanyň sebäbini anyklady – ol magmanyň, ýagny erän dag jynsynyň ýerasty hereketi boldy diýip, Bi-bi-si habar berýär...

24.11.2025 13:43
3.6k+

Halkara nebit we gaz uniwersitetinde ýaşlaryň arasynda robot tehnikasy boýunça bäsleşik geçirildi

21-22-nji noýabrda Ýagşygeldi Kakaýew adyndaky Halkara nebit we gaz uniwersitetinde ýaşlaryň arasynda robot tehnikasy boýunça bäsleşik geçirildi. Bilim ministrligi tarapynda guralan bu bäsleşige Türkmenistanyň dürli künjeginden ýaşlaryň 300-e golaýy öz taýýarlan robotlary bilen gatnaşdy...