Alymlar 250 mln ýyldan Ýeriň ýaşaýyş üçin ýaramsyz boljakdygyny aýtdylar

  • 27.09.2023 17:11
  • 26k+
Alymlar 250 mln ýyldan Ýeriň ýaşaýyş üçin ýaramsyz boljakdygyny aýtdylar

Ýewropadan we ABŞ-dan halkara alymlar topary, takmynan, 250 mln ýyldan Ýeriň süýdemdirijileriň ýaşamagy üçin ýaramsyz boljakdygyny aýtdy. Munuň sebäbi ähli yklymlaryň birleşip, ýaşaýyş üçin ýaramsyz klimaty bolan bir bitewi super materige öwrülmegi bolar. Gözlegçileriň çaklamalary “Nature” žurnalynda ýerleşdirildi diýip, rbclife.ru belleýär.

Bristol uniwersitetiniň işgäri Aleksandr Farnswortyň ýolbaşçylygyndaky geologlar tektoniki işjeňligiň we planetanyň klimatynyň kompýuter modellerini düzdüler. Bu işiň awtorlaryna geljek birnäçe million ýylda planetamyzyň nähili üýtgejekdigini kesgitlemäge mümkinçilik berdi. Geologlar Ýeriň daşky görnüşiniň düýpgöter üýtgejekdigi – ýedi yklymyň hemmesiniň gözlegçiler tarapyndan Pangeýa Ultima diýlip atlandyrylan täze super materige birleşjekdigi baradaky netijä geldiler.
Hünärmenleriň maglumatlaryna görä, täze bitewi yklymda 40-50 gradus temperaturaly has çygly we yssy klimat bolar. Çyglylyk derejesiniň ýokary bolmagy ýagdaýy hasam ýaramazlaşdyrar. “Adamlar we süýdemdirijileriň beýleki görnüşleri şeýle gurşawda ýok bolarlar, sebäbi biz öz bedenimizi kadaly sowadyp bilmeris” – diýip, işiň baş awtory Aleksandr Farnswort belledi.
Gözlegçiler täze yklymyň umumy meýdanynyň bary-ýogy 8-16%-iniň adamyň ýaşaýşy üçin ýaramly boljakdygyny belleýärler. Bu ýerler planetanyň polýar sebitlerinde ýerleşer – bu ýerlerde klimat tropiki zolaklardaky häzirki klimat ýaly bolar. Super yklymyň galan ýerleri çöller bolup, olar gury ýeriň 43-49%-ini eýelärler.


düýn 23:52
2.9k+

"Towuk ilki döräpmi ýa-da ýumurtga?”: Alymlar bu syrly sowalyň jogabyny tapdylar 

Ženewa uniwersitetiniň şweýsariýaly alymlary bir öýjükli ýaşaýyşdan köp öýjükli organizmlere geçişiň ilkinji gezek Ýerde ýüze çykandygyny anykladylar. Bu ewolýusiýanyň nukdaýnazary ilki "towuk döräpmi ýa-da ýumurtga...

07.11.2024 12:17
3.9k+

Ýere bakýan “ganly gözler”: Teleskoplar täsin kosmiki şekili surata düşürdiler

NASA-nyň Hubble we Jeýms Uebb teleskoplary doňan iki spiral galaktikasynyň şekilini görkezmek üçin birleşdiler. "Ganly gözler" diýlip atlandyrylýan bu sahna IC 2163 we NGC 2207 galaktikalaryny öz içine alýar. Şekiliň...

06.11.2024 13:10
7.1k+

Alymlar gadymy Wawilonyň kartasyndan Nuhuň gämisiniň mümkin bolan ýerini tapdylar

Londondaky Britan muzeýiniň gözlegçileri üstünden, takmynan, 3000 ýyl töweregi wagt geçen Wawilonyň Imago Mundi çelgisinden (ýolgörkezijisinden, kartasyndan) Nuh pygamberiň taryhyna meňzeş gadymy hekaýatyň gämisiniň...

06.11.2024 10:02
4.4k+

Dünýädäki agaçlaryň her üçünji görnüşine ýok bolmak howpy abanýar

Dünýä boýunça agaçlaryň 16 müň görnüşine ýitip gitmek howpy abanýar. CNN-niň  habar bermegine görä, bu barada Gyzyl kitap üçin Halkara tebigaty goramak bileleşiginiň (IUCN) hasabatynda aýdylýar. Agajyň adamzada...