Alymlar 250 mln ýyldan Ýeriň ýaşaýyş üçin ýaramsyz boljakdygyny aýtdylar

  • 27.09.2023 17:11
  • 26k+
Alymlar 250 mln ýyldan Ýeriň ýaşaýyş üçin ýaramsyz boljakdygyny aýtdylar

Ýewropadan we ABŞ-dan halkara alymlar topary, takmynan, 250 mln ýyldan Ýeriň süýdemdirijileriň ýaşamagy üçin ýaramsyz boljakdygyny aýtdy. Munuň sebäbi ähli yklymlaryň birleşip, ýaşaýyş üçin ýaramsyz klimaty bolan bir bitewi super materige öwrülmegi bolar. Gözlegçileriň çaklamalary “Nature” žurnalynda ýerleşdirildi diýip, rbclife.ru belleýär.

Bristol uniwersitetiniň işgäri Aleksandr Farnswortyň ýolbaşçylygyndaky geologlar tektoniki işjeňligiň we planetanyň klimatynyň kompýuter modellerini düzdüler. Bu işiň awtorlaryna geljek birnäçe million ýylda planetamyzyň nähili üýtgejekdigini kesgitlemäge mümkinçilik berdi. Geologlar Ýeriň daşky görnüşiniň düýpgöter üýtgejekdigi – ýedi yklymyň hemmesiniň gözlegçiler tarapyndan Pangeýa Ultima diýlip atlandyrylan täze super materige birleşjekdigi baradaky netijä geldiler.
Hünärmenleriň maglumatlaryna görä, täze bitewi yklymda 40-50 gradus temperaturaly has çygly we yssy klimat bolar. Çyglylyk derejesiniň ýokary bolmagy ýagdaýy hasam ýaramazlaşdyrar. “Adamlar we süýdemdirijileriň beýleki görnüşleri şeýle gurşawda ýok bolarlar, sebäbi biz öz bedenimizi kadaly sowadyp bilmeris” – diýip, işiň baş awtory Aleksandr Farnswort belledi.
Gözlegçiler täze yklymyň umumy meýdanynyň bary-ýogy 8-16%-iniň adamyň ýaşaýşy üçin ýaramly boljakdygyny belleýärler. Bu ýerler planetanyň polýar sebitlerinde ýerleşer – bu ýerlerde klimat tropiki zolaklardaky häzirki klimat ýaly bolar. Super yklymyň galan ýerleri çöller bolup, olar gury ýeriň 43-49%-ini eýelärler.


19.11.2024 08:02
1.9k+

Google Ýeriň ionosferasyny karta salmak üçin 40 million smartfon ulandy

"Google" kompaniýasynyň gözlegçileri atmosferanyň ýokarky gatlagy bolan ionosferany karta salmak üçin 40 million ykjam enjamdan maglumatlary ulandy. Bu maglumatlar infrastruktura ýeterlik däl sebitlerde hemra nawigasiýasynyň...

16.11.2024 07:46
10k+

Antarktidada ilkinji gezek ýantar tapyldy: ol 90 mln ýyl ozal döräpdir

Germaniýanyň Bremen uniwersitetiniň hünärmenleri britaniýaly kärdeşleri bilen bilelikde Antarktidada ýantaryň ilkinji nusgalaryny tapdylar. Daşa öwrülen şepbik baryp 2017-nji ýyda Amundsen deňziniň düýbünden çykarylan...

16.11.2024 07:39
7.3k+

Alymlar: Tutanhamonyň altyn maskasy hakykatda aýal maşgala degişli eken

Ýork uniwersitetinden alymlaryň gözlegleri Tutanhamonyň belli altyn maskasynyň ilkibaşda başga bir faraon, ähtimal, onuň öweý ejesi Nefertiti üçin döredilen bolmagynyň mümkindigini görkezýär. Bu barada ArtNet neşiriniň...

15.11.2024 20:15
1.6k+

Alymlar gepleşik ukyplaryny özleşdirmekde emeli aňyň esasy meselesini kesgitlediler

Tafts uniwersitetiniň alymlary emeli aňyň (AI) adamlar üçin tebigy bolan sözleýiş dilinde kynçylyk çekmeginiň sebäbini aýtdylar. Barlagyň netijesi esasy meseläniň AI ulgamlaryna tälim berlen maglumatlaryň görnüşi...