Beýik Britaniýanyň alymlary Leonardo da Winçiniň «agaçlar kanunyny» ret etdiler

  • 27.09.2023 08:25
  • 7372
Beýik Britaniýanyň alymlary Leonardo da Winçiniň «agaçlar kanunyny» ret etdiler

Leonardo da Winçi tarapyndan işlenip düzülen «agaçlar kanunynda» islendik beýiklikdäki agajyň ähli şahalarynyň galyňlygynyň jeminiň onuň sütüniniň galyňlygyna deňdigini bellenilýär. Bu düzgün ylymda agaçlaryň 3D nusgasyny döretmek we olaryň ýaşaýşyny öwrenmek üçin giňden ulanylýar. Emma Beýik Britaniýanyň Bangor uniwersitetiniň we Şwesiýanyň Oba hojalyk ylymlary uniwersitetiniň (SLU) alymlary bu kanunyň agaçlaryň içki gurluşyny düzgünleşdirýän kanunlara ters gelýändigini anykladylar. Bu barada uniwersitetiň web sahypasynda habar berildi.

Da Winçiniň «agaçlar kanuny» agajyň içinde suw daşaýan damar kanallary üçin-de ulanylyp bilner diýlip hasaplanýardy. Aýry-aýry kanallaryň ululyklary şahalar näçe inçe bolsa, şonça hem kiçelýär. Bu kanun metabolik masştablaşdyrma teoriýasynyň bir bölegi hökmünde kabul edildi.
Alymlar agaçlaryň içki damar gurluşlaryna ulanylanda bu modeliň dogry däldigini görkezdiler we gözlegleriniň netijelerini «PNAS» žurnalynda çap etdiler.
Suwuň we ýokumly maddalaryň agajyň kökünden ýapraklaryň ujuna çenli netijeli geçmegi üçin damar ulgamy «gidrawlik garşylygy» üpjün etmeli bolýar. Bangor we SLU uniwersitetlerinden Ruben Walbuen we Stýuart Sopp gidrawlik garşylygyň netijeli bolmagy üçin «agaçlar kanunynyň» ters gelýändigini hasapladylar. Walbueniň bellemegine görä, «agaçlar kanuny» Leonardo Da Winçiniň meýilleşdirişi ýaly, sungat işgärleri üçin ajaýyp «maslahat» bolup biler, ýöne mikro derejekäki tankytlara garşy durup bilmeýär.


05.12.2023 21:32
4818

Aditya-L1 hindi stansiýasy Gün ýelini öwrenmäge başlady

Hindistanyň uçuran Aditya-L1 Güni öwreniş awtomatiki kosmos stansiýasy Gün ýelini öwrenip başlady. Hindi kosmos gözleg guramasynyň (ISRO) berýän habaryna görä, stansiýada Gün ýeliniň ion spektrometri (SWIS) işe...

28.11.2023 11:24
12840

Hytaý dünýäde ilkinji suwasty maglumat merkezini gurup başlady

Hytaý Haýnan adasynyň kenarynda maglumat saklaýyş we gaýtadan işleýiş merkeziniň birinji tapgyryny gurup başlady. Tom's Hardware portalynyň habaryna görä, iň döwrebap enjamlar bilen enjamlaşdyrylan birnäçe jebis...

23.11.2023 14:59
28575

Antarktidada gök önümleriň rekord hasyly ýygnaldy we ilkinji gezek hyýar ösdürilip ýetişdirildi

Arktika we Antarktika gözleg institutynyň (AAYBI) alymlary Agrofiziki gözleg institutynyň (AGI) hem-de Russiýanyň Ylymlar akademiýasynyň Lukmançylyk we biologiýa meseleleri institutynyň hünärmenleri bilen bilelikde...

21.11.2023 12:34
8166

Alymlar allergiýa garşy täsirli diş pastasyny döretdiler

Allergiýanyň immunoterapiýasy üçin diş pastasy 11 aý dowam eden synaglarda 100% netijelilik görkezdi. Barlagyň netijeleri bilen Amerikanyň allergiýa, demgysma we immunologiýa kollejiniň (ACAAI) her ýylda geçirilýän...