Inženerler wiruslary ýok edýän «akylly» mata döretdiler

  • 17.09.2023 12:18
  • 9.8k+

Raýs uniwersitetiniň alymlary wiruslary ýok etmäge ukyply täze mata döretdiler. Onuň daşky tarapy güýçli derejede gyzmaga ukyplydyr, içi bolsa salkynlygyna galýar.

Dokma esasly kompozit material Joul ýyladylyşy esasynda işleýär. Geçirilen synaglar onuň üstündäki koronawiruslary 99,9%-ini bäş sekuntda ýok edýändigini görkezdi.
Matany döredijiler şeýle matanyň ellik ýaly şahsy gorag enjamlaryny öndürmek üçin ulanylyp bilinjekdigini bellediler. Bu ýygy-ýygydan çalşylmaly bolan bir gezek ulanylýan önümleriň ornuny tutmaga mümkinçilik berer.
Material elektrik togy arkaly daşky gatlagyny 100 gradusdan ýokary temperaturada gyzdyrýar. Ulanyjynyň derisi bilen galtaşykdaky içki gatlak bolsa iň ýokary 36 gradusa çenli gyzýar, bu bolsa bedeniň tebigy temperaturasyna ýakyndyr. «Akylly» materiallaryň ulanylmagy matany diňe wirusa garşy däl, eýsem, ýeňil we maýyşgak etmäge hem mümkinçilik berdi.

«Enjam wiruslary netijeli ýok etmek üçin ýeterlik derejede gyzmalydyr, ýöne ulanyjynyň ýanmagyna ýa-da özüni oňaýsyz duýmagyna sebäp bolar derejede däl» diýip, alymlar bellediler.

Matany döredijiler onuň kosmos pudagynda-da ulanylyp bilinjekdigini, mysal üçin, ýeňil skafandrlary döretmek üçin ulanyp boljakdygyny bellediler.


22.06.2025 18:06
6.5k+

Neuralink-iň çibi oturdylan meýletinçi bir hepdede pikiriň güýji bilen wideo oýun oýnamagy öwrendi

ABŞ-nyň Aýdaho ştatynyň ýaşaýjysy Rob Greýner Neuralink kompaniýasynyň neýroçibi oturdylan altynjy meýletinçi boldy. 2022-nji ýylyň dekabryndaky awtoulag heläkçiliginden soň ysmaz bolan erkek adam indi ekrandaky kursory elleriniň kömegi bolmazdan, diňe pikir güýji arkaly dolandyryp bilýär...

12.06.2025 12:26
8.1k+

Amerikan restoranynda azatmahynyň emeli eti hödürlenip başlandy

ABŞ-nyň Azyk önümlerine we derman serişdelerine gözegçilik edarasy (FDA) Wildtype kompaniýasynyň barlaghanasy tarapyndan döredilen “ýabany azatmahynyň” (losos) emeli etiniň satuwyny tassyklady. Önüm howpsuz diýlip ykrar edildi we eýýäm Oregon ştatynyň Portlend şäherindäki Kann restoranynda myhmanlara hödürlenýär diýip, The Verge habar berýär...

11.06.2025 13:18
4.1k+

Samsung kagyz ekranly mahabat tagtasyny çykardy. Ol elektrik çeşmesine birikdirilmezden işleýär

Günorta Koreýanyň Samsung Electronics tehnologiýa ägirdi Сolor E-Paper sanly mahabat tagtasynyň global satuwyna başlady. Enjam reňkli elektron syýa tehnologiýasynyň esasynda gurlan we hemişelik energiýa çeşmesi bolmazdan şekilleri görkezmäge ukyply...

10.06.2025 13:04
3.6k+

Tellurdan ýasalan implantat syçanlaryň görüş ukybyny dikeltdi, maýmynlarda bolsa güýçlendirdi

Hytaýly alymlar tellur nanosimlerden dokalan protez torly bardany (setçatka) işläp taýýarladylar. Bu enjam kör syçanlaryň görüş ukybyny bölekleýin dikeltdi we ozaldan hem görýän makaklaryň (maýmyn) ýakyn infragyzyl şöhläni görmegine mümkinçilik berdi...