Piller biri-birine «atlaryny tutup» ýüzlenýärler

  • 13.09.2023 15:31
  • 17k+

ABŞ-nyň Kolorado ştatynyň uniwersitetiniň alymlary afrikan pilleriniň biri-birine «atlaryny tutup» ýüzlenýändiklerini anykladylar. Ozal atlary diňe adamlar ulanyp bilýär diýlip hasaplanýardy.

Alymlar Keniýanyň iki sebitinde: demirgazykdaky Samburu ekoulgamynda we günortadaky Amboseli milli seýilgähinde ýabany pilleriň seslerini seljerdiler. Olar 625 sany aýratyn ses ýazga aldylar, şolaryň 597-si bir maşgala toparyna degişlidir.
Soňra topar sesleriň akustiki aýratynlyklaryny ölçediler we birnäçe statistiki synag geçirdiler. Netijeler pilleriň çykarýan seslerinde haýsydyr bir anyk haýwana ýüzlenmek üçin ulanylýan aýratyn sesleriň bardygyny görkezdi. Alymlaryň pikiriçe, şeýle sesler lakam ýa-da at hökmünde kabul edilip bilner.
Delfinler ýaly käbir beýleki görnüşleriň hem garyndaşlaryna aýratyn usulda ýüzlenýändigi mälimdir. Ýöne olar diňe ýüzlenilýän haýwanyň sesine öýkünýärler. Pilleriň sesleri bolsa beýleki haýwanlaryň seslerine öýkünmek bilen baglanyşykly däl.
Şeýle hem alymlar reaksiýasyny barlamak üçin pillere «atlary» ýazgy edilen audioýazgylary diňletdiler. Synag edilýänler muňa jogap edip, ses çeşmesine ýakynlaşdylar we oňa jogap berdiler.

«Bu adam bilen baglanyşykly däl görnüşleriň garyndaşlaryna ýüzlenmek üçin adamyňka meňzeş usulda at ulgamyny ulanýandygyny görkezýän ilkinji subutnama bolup biler» diýip, barlagyň awtorlary bellediler.


düýn 14:13
5.7k+

Müsürde ýitirilen gadymy Imet şäheri tapyldy: ol ýerde birwagtlar köp gatly jaýlar bolupdyr

Arheologlar Müsüriň gadymy Tanis şäherinden 10 km uzaklykda, Nil deltasynyň golaýynda ýitirilen Imet şäheriniň üstüni açdy. Gazuw-agtaryş işleri Mançester uniwersitetinden Müsüri öwrenýän alym Niki Nilseniň ýolbaşçylygynda geçirildi diýip, Daily Mail habar berýär...

04.07.2025 18:32
4.9k+

Uelsiň paýtagtynda şäher seýilgähiniň aşagyndan bürünç asyrynyň mazary tapyldy

Britaniýanyň Kardiff şäherindäki Trelaý seýilgähiniň aşagyndan meýletinçi  arheologlar bürünç eýýamynyň mazaryny tapdylar. Tapyndylar takmynan b.e. öňki 1500-nji ýylda gurlan tegelek jaýyň gapdalyndan tapyldy. Bu bina bu ýerden iki ýyl ozal gazylyp tapylypdy...

04.07.2025 18:30
2.8k+

Şweýsariýada geljekdäki ýitgileriň öňüni almak üçin mikrob saklaýjy enjam döredilýär

Şweýsariýada Microbiota Vault Initiative - mikrob dürlüligini goramak üçin “mikrobiologik gämi” taslamasy durmuşa geçirilýär. Alymlary geljekde köp möhüm bakteriýalaryň adam bedeninden ýok bolup gitmeginiň mümkindigi alada goýýar...

04.07.2025 18:28
3.2k+

Alymlar howadan agyz suwuny alýan “gabarçakly örtük” döretdiler

Massaçusets Tehnologiýa institutynyň (MIT) alymlary aşa gurak şertlerde-de, mysal üçin Sahara çölünde ýa-da Ölüm jülgesinde (ABŞ-da ýerleşýär)  howadan agyz suwuny alyp bilýän enjamy döretdiler diýip, Live Science ýazýar...