1-7-nji awgustda ene süýdi bilen iýmitlendirmegiň bütindünýä hepdeligi başlandy

  • 01.08.2023 11:38
  • 14k+

Her ýylyň 1 — 7-nji awgusty aralygynda “Ene süýdi bilen iýmitlendirmegiň bütindünýä hepdeligi” bellenilýär. Bu hepdelik ilkinji gezek 1992-nji ýylda Ene süýdi bilen iýmitlendirmek boýunça Bütindünýä birleşmesi tarapyndan bellenilip, häzirki wagtda ÝUNISEF, BSGG ýaly abraýly guramalar tarapyndan goldanylýar.

Dünýäniň 170-den gowrak ýurdunda, şol sanda Türkmenistanda giňden bellenilýän bu hepdeligiň esasy maksady bütindünýäde ene süýdi bilen iýmitlendirmegi goldamak we ony ilatyň arasynda wagyz etmekden ybaratdyr. Lukmanlaryň yzygiderli nygtaýyşlary ýaly, ene süýdi täze doglan çaga üçin hiç zat bilen ornuny çalşyp bolmajak gymmatly iýmitdir. Ol çaganyň kadaly ösüp-kemala gelmeginde, beden we ruhy taýdan sagdyn hem-de işjeň bolmagynda uly ähmiýete eýe. Ene süýdi çaganyň bedeninde ýeňillik bilen özleşýär. Ol dürli ýokançlardan, gulak we dem alyş ýollarynyň sökelliklerinden, ýiti respirator kesellerden, içgeçmeden goraýar. Ene süýdüni emýän çagalarda allergiýanyň, ganazlygyň, ýokanç keselleriň döremek howpy azalýar. Olarda iýmit siňdiriş hadysalarynyň we madda çalşygynyň bozulmalary seýrek duş gelýär.
Ene süýdi çaganyň ömrüniň ilkinji 6 aýlygynda hiç zat bilen ornuny tutup bolmajak iýmitdir. Onuň düzüminde çaganyň kadaly ösmegi üçin derwaýys maddalaryň ählisi ýeterlik we dogry gatnaşykda saklanýar. Ene süýdüni emýän sagdyn bäbege 6 aýlyga çenli hiç-hili goşmaça iýmit bermeli däl. Ene süýdüniň çagany köp kesellerden goraýandygyny göz öňünde tutup, ene süýdi bilen emdirmekligi 2 ýyla çenli dowam emdirmek maslahat berilýär. Elbetde, 6 aýlykdan başlap çaga goşmaça iýmit bermek hökmandyr, ýöne şol bir wagtda ony 2 ýaşaýança emdirmegi dowam etdirmelidir.


düýn 21:25
4k+

Rak keselini bejermegiň iki täze usuly onkologiýa çemeleşmäni düýpli  özgertmegi wada berýär

Onkologiýada iki täze çemeleşme rak keseliniň bejergisini ep-esli üýtgäp biler. Olar barada The Financial Times gazetinde çap edilen makalada aýdylýar. Birinjisi - radioaktiw izotoplary göni çişlere eltmäge mümkinçilik berýän, Şweýsariýanyň Novartis kompaniýasy tarapyndan işlenip düzülen radioligand bejergisidir...

08.09.2025 17:14
2.5k+

BSGG maýmyn mamasy boýunça adatdan daşary ýagdaý režimini ýatyrdy

Bütindünýä saglygy goraýyş guramasy indi maýmyn mamasynyň ýaýrawyny halkara derejesindäki adatdan daşary ýagdaý hökmünde görmeýär. Bu barada BSGG-niň baş direktory Tedros Adhanom Gebreýesus aýtdy. Adatdan daşary ýagdaý režimi bir ýyldan gowrak ozal bu ýokanjyň Afrikada ýaýramagy sebäpli adatdan daşary komitetiň görkezmeleri boýunça girizilipdi...

04.09.2025 12:02
4k+

BSGG: depressiýa we was-waslyk her ýyl dünýä ykdysadyýetine $1 trln zyýan ýetirýär

Bütindünýä saglygy goraýyş guramasy “Häzirki günde global psihiki saglyk” we “Psihiki saglygyň atlasy 2024” hasabatlaryny hödürledi. Olarda bütin dünýäde dürli psihiki bozulmalardan 1 milliarddan gowrak adamyň ejir çekýändigi aýdylýar...

03.09.2025 12:21
2.8k+

Gözüň torly perdesiniň barlagy Alsgeýmer keselini alamatlary ýüze çykmazdan on ýyl öň anyklap biler

Jekson barlaghanasynyň alymlary retinanyň gan damarlarynyň üýtgemeginiň Alsgeýmer keseliniň irki alamaty bolup biljekdigini anykladylar. Alymlar işiň dowamynda adamlaryň, takmynan, 40%-de duş gelýän we keseliň döremek howpuny ýokarlandyrýan MTHFR 677C> T genetiki mutasiýaly syçanlary öwrendiler...