Marsohod ilkinji gezek Marsyň çägeli tüweleýiniň sesini ýazgy etdi

  • 18.12.2022 09:30
  • 16k+

Perseverance marsohody dünýäde ilkinji gezek Ýerden bolmadyk tüweleýiň ses ýazgysyny ýollady. Ol kameralar we spektrometrler bilen üpjünlenen rowerdäki mikrofona ýazdyryldy diýip, Nature Communication habar berýär.

NASA-nyň, Perdýu (ABŞ) uniwersitetiniň hem-de Ýokary aeronawtika we kosmos institutynyň (Fransiýa) alymlar topary ýazgyny seljerip gördüler. Gurluş ses maglumatyny sesiň tebigy tizligine golaý tizlikde tutýar diýip bellediler.
Şeýlelikde, 2021-nji ýylyň 27-nji sentýabrynda marsohod tozan tüweleýi — Marsyň tüweleýini şeýle atlandyrýarlar — bilen sataşdy. Mars Environmental Dynamics Analyzer abzaly atmosfera basyşyny bellige aldy, SuperCam mikrofony bolsa  sesi ýazgy etdi.
Howa basyşynyň görkezijileri we kadrma-kadr surata düşürilen görkezijiler bilen sazlaşan audiomaterial alymlara Marsdaky atmosferanyň we howanyň aýratynlyklaryna gowy düşünmäge mümkinçilik berer. Tüweleýli şemalyň tizligi sagatda 40 kilometr töweregi boldy — şunuň ýaly görkezijiler Ýerde hem gabat gelip bilýär. Gyzyl planetada basyşyň ep-esli pesdigi sebäpli ol ýerde şemalyň güýjeme kuwwaty 99% gowşakdyr. Onuň çäge zerrejiklerini howa galdyrmaga güýji ýetse-de, antenleri ýa-da ylmy abzallary ýerinden gozgap bilmez. 
Marsyň her sebitinde howa her hili diýip alymlar bellediler — bu babatda ol Ýere meňzeş. Şunlukda, Perseverance-yň işleýän ýeri bolan Ýezero kraterinde soňky ýyllarda 100 tüweleý töweregi görüldi, InSight missiýasynyň ýerleşen Eliziý düzlüginde bolsa ýekejesem gabat gelmändir.


şu gün 06:35
2.6k+

Türkmen talyplary Malaýziýada WSDG 2025 bäsleşiginde baş baýraga we taslamany ösdürmek üçin pul baýragyna mynasyp boldular

24 — 28-nji sent­ýabr ara­ly­gyn­da Ma­laý­zi­ýa­nyň Saý­ber­ja­ýa şä­he­rin­de Bü­tin­dün­ýä Dur­nuk­ly ösüş mak­sat­la­ry bäs­le­şi­gi (World Sus­tai­nab­le Develop­ment Goals Chal­len­ge — WSDG 2025) ge­çi­ril­di...

düýn 17:39
2.4k+

Fiziologiýa we lukmançylyk boýunça Nobel baýragy immun ulgamynyň öwrenilendigi üçin berildi

Stokgolmda fiziologiýa we lukmançylyk boýunça Nobel baýragynyň eýeleri yglan edildi. Baýrak “periferik immunologik tolerantlyk” diýlip atlandyrylýan ugurdaky açyş üçin amerikalylar Meri E.Brankowa, Fred Ramsdella we ýaponiýaly Şimon Sakaguçä berildi...

düýn 10:54
6.3k+

Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetiniň mugallymlary Ýaponiýada iş saparynda bolýarlar

Türkmenistanyň Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetiniň iki mugallymy öňdebaryjy bilim we ylmy tejribeleri özleşdirmek maksady bilen Ýaponiýa gitdiler. Olar 1-17-nji oktýabr aralygynda Ýaponiýanyň Kawasaki şäherinde ýerleşýän we dünýäniň öňdebaryjy ylmy-barlag merkezleriniň biri bolan ICONM – Nanomedisina Innowasiýa Merkezinde tejribe okuwlaryna gatnaşýarlar...

düýn 10:42
3.3k+

Alymlar ilkinji gezek deri öýjüklerinden adamyň ýumurtga öýjüklerini ösdürip ýetişdirdiler

Oregonyň Saglyk we ylym uniwersitetiniň alymlary ilkinji gezek deri öýjüklerinden adamyň ýumurtga öýjüklerini döretdiler. Bu tehnologiýa önelgesizligi bejermekde öwrülişik döredip, ýaş, kesel ýa-da himiýa bejergisiniň täsiri sebäpli ýumurtga öndürmek ukybyny ýitiren aýallar üçin täze mümkinçilik döredip biler diýip, "The Guardian" gazeti habar berdi...