Alymlar koronawirusyň ýüze çykan ojagy barada gürrüň berdiler

  • 28.07.2022 12:26
  • 52k+

Ölüm howply Covid-19 keseliniň tutaşan ojagy Hytaýyň Uhan şäherindäki deňiz önümleriniň we ýabany haýwanlaryň bazary bolupdyr. Halkara alymlar topary şu netijede saklanýar. Geçirilen iki sany uly barlagyň netijeleri Science žurnalynda çap edildi. 

Hünärmenleriň maglumatlaryna görä, ýokançlyk adamlaryň arasynda wirusyň haýwandan adama iki sany garaşsyz ýagdaýda geçmegi netijesinde ýaýrapdyr.   
Haýwanlaryň ýokanç geçirýän görnüşlerine ýarganatlar, tilkiler we  bazarda satylýan beýleki janly süýdemdiriji haýwanlar degişlidir.
Şeýle-de, alymlar Uhanda Covid-19 bilen keselläp hassahana düşen ýüzlerçe adamlaryň içinden näme üçin diňe 50 töweregi adamyň bazar bilen göni we gytaklaýyn aragatnaşykdakylar bolandygyny düşündirdiler. Alymlaryň pikir edişine görä, adamlaryň köpüsi wirusy beýlekilere ýokuşdyrmak bilen, özleri onuň diňe ýeňil alamatlaryny duýan bolmaly. Agyr ýagdaýlary biri-biri bilen baglanyşdyrmak kyn düşüpdir.
2019-njy ýylda täze görnüşli koronawirusyň ýüze çykmagyna düşünmeklik täze pandemiýalaryň öňüni almakda aýgytly ähmiýete eýedir.
Bütindünýä saglygy goraýyş guramasynyň 15-nji iýuldaky maglumatlaryna görä, ýokanjyň örç alan başky pursadyndan bäri 566 million töweregi adama kesel ýokuşdy. Covid-19 bilen kesellän 6 million 400 müň adam bolsa aradan çykdy.


düýn 14:27
3.1k+

Süýji keseline we semizlige garşy ýokary täsirli dermanlaryň täze synpy - “madda-15” döredildi

Awstraliýanyň we Ýewropanyň molekulýar biologlary süýji keseline we semizlige garşy, ganda glýukozanyň derejesini peseldýän we iýmit siňdiriş bilen bagly meseleleri ýa-da etiňi ýitirmek ýaly zyýanly täsirleri bolmazdan agramy azaldýan dermanlar toparyny döretdiler...

18.06.2025 10:22
4.1k+

Hytaýly alymlar doňuz düwünçeginde adam ýüregini ösdürip ýetişdirdiler

  Hytaýly alymlar doňuz düwünçekleriniň içinde kiçijik adam ýürekleriniň ösdürilendigini habar berdiler. Bu baradaky maglumatlar sütün öýjükleriniň barlagy boýunça halkara jemgyýetiniň mejlisinde hödürlendi diýip, Nature žurnaly ýazýar...

16.06.2025 13:28
9.6k+

Alymlar indi-indi parasetamolyň nähili işleýändigini anykladylar

Parasetamol dünýäde iň köp ulanylýan agyryny aýryjy dermanlaryň biridir. Ony kellagyryda, gyzgyn galanda we beýleki agyrylarda ulanýarlar. Bu derman ilkinji gezek 1878-nji ýylda sintez edildi, ýöne alymlar onuň nähili işleýändigine indi doly düşünip bildiler diýip, IFL Science habar berýär...

16.06.2025 13:11
4.8k+

Deňiz hyýarlaryndaky şeker rak keseliniň ösüşi bilen bagly fermenti petikleýär

Amerikaly alymlar deňiz hyýarlarynyň düzüminde rak öýjükleriniň ösüşine gatnaşýan fermenti böwetläp bilýän maddany ýüze çykardylar. Onuň artykmaçlygy ozal öwrenilen birleşmelerden tapawutlylykda, adam organizmi üçin howpsyz bolmagydyr...