Bütindünýä maýylganlygynyň tizligi 24 müň ýylda rekord derejä ýetdi

  • 17.11.2021 23:52
  • 10k+

Amerikaly alymlar topary bütindünýä maýylganlygynyň rekord tizligini hasaba aldy. Indi howanyň üýtgemegi 24 müň ýyl ozalkysyndan has çalt bolup geçýär. Bu barada Nature žurnalyna salgylanyp, riafan.ru habar berdi.

Arizona uniwersitetiniň barlagçylary Boulderdäki Milli atmosfera gözleg merkezinden, Waşington uniwersitetinden we Miçigan uniwersitetinden bolan kärdeşleri bilen bilelikde Ýeriň klimatyny täzeden öwrendiler. Bu baradaky ylmy iş Nature žurnalynda çap edildi.

"Bu rekonstruksiýa häzirki temperaturanyň 24,000 ýylda görlüp-eşidilmedik derejededigini we adamzat tarapyndan döredilen bütindünýä maýylganlygynyň derejesiniň şu wagta çenli görenlerimizden has ýokarydygyny göz öňünde tutýar" -diýip, Arizona uniwersitetiniň Ýer baradaky ylymlar kafedrasynyň dosenti Jessika Tirni belledi.

Klimaty öwrenijiler her 200 ýyldan bir gezek, umumylykda 24 müň ýylyň dowamynda temperaturanyň global üýtgemeleriniň kartalaryny düzýärler. Munuň üçin iki sany garaşsyz maglumat toplumy - deňiz çökündileriniň temperaturasy we klimatyň kompýuter modeli ulanylýar.


şu gün 11:20
3.1k+

Alymlar ilkinji gezek haýal ýertitremesini ýazgy etdiler

Alymlar ilkinji gezek Ýaponiýanyň kenaryndaky suwasty çat açan zolagynda haýal ýertitremesini hasaba aldylar. Ostindäki Tehas uniwersitetiniň barlagçylary tarapyndan geçirilen barlaglar ýertitremeleriniň sunamini emele getirýänligi bilen belli umman çat açmasynyň uzaboýuna nädip ýaýraýandygyny görkezdi...

düýn 20:25
5.5k+

Türkmenistanly ýaş alymlar Malaýziýada halkara innowasiýa bäsleşiginde altyn medal gazandylar

Türkmenistanyň Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetiniň ýaş alymlary Malaýziýada geçirilen “Borneo Halkara innowasiýa we döredijilikli pikir bäsleşigine” (BIICC 2025) gatnaşyp, ýokary sylaglara mynasyp boldular...

düýn 19:25
5.3k+

Ýer ýüzündäki iň gadymy daşlar tapyldy. Olaryň ýaşy 4 mlrd ýyldanam köp diýlip çaklanylýar

Alymlar Kanadada ýaşy, takmynan, 4,16 mlrd ýyl bolan dag jynslaryny tapdylar. Bu gaýalar häzirki wagta çenli ýüze çykarylan Ýerdäki iň gadymy dag jynslary bolup biler diýip, Phys.org habar berýär. Olar Kwebekdäki Gudzon aýlagynyň kenaryndaky Nuwwuagittuk ýaşyldaş guşagyndan tapyldy...

düýn 18:13
2.9k+

Neýrofiziologlar beýniniň nädip sözlerden sözlem düzýändigini düşündirdiler

Nýu-Ýork uniwersitetiniň (ABŞ) alymlary adam beýnisiniň nädip aýry-aýry sözleri sözlemlere öwürýändigini anyklamaga kömek edýän barlagy geçirdiler. Neýrolingwistika şu çaka çenli, esasan, aýry sözleriň emele getirilişini öwrenipdi, ýöne olaryň many berýän zynjyrlara birleşiş prosesini öwrenmändi...