Alymlar täze nanomaterialdan suwdan gury çykýan eşik döretdiler

  • 19.09.2021 07:59
  • 5.2k+

Amerikaly alymlar suwy yzyna serpikdirýän we hatda suwuň aşagynda-da gury saklanyp bilýän täze nanomaterial döretdiler. Bu barada open-dubna.ru habar berdi.

Merkezi Florida uniwersitetiniň alymlarynyň täze oýlap tapyşy suwdan has täsirli goraýan üstleri, ýangyç elementlerini we toksinleri tapmak üçin elektron datçikleri işläp taýýarlamakda täze ugur açyp biler. Bu baradaky makalanyň bildirişi “Advanced Materials” žurnalynyň awgust aýyndaky sanynyň daşynda çap edildi.

Barlagçylar toparynyň käbir ösümlikleriň we janly-jandarlaryň tebigatyndan we ewolýusiýasyndan ylham alandyklary aýdylýar. Topara UCF-niň Nanotehnologiýa Tehnologiýa Merkeziniň professory Dabaşis Çanda ýolbaşçylyk etdi.

"Suwy serpikdirijilik ýa-da gidrofoblyk - ösümlikleri we haýwanlary kömelek, suwotularyň ösmegi we hapalanmak ýaly patogenlerden goraýan hem-de arassalaýan tebigy guraldyr" diýip, Debaşis Çanda belledi. "Biz lotus ýapragynyň gurluşyna bil bagladyk we nanogurluşly materiallary molekulýar fullerene kristallarynyň esasynda sintezledik" diýip, ol sözüniň üstüni ýetirdi.

Alymlar bu supergidrofob plýonkalaryň bakteriýalary zyýansyzlandyrmakda, wodorod ýa-da elektrokataliz emele getirmekde ulanylyp bilinjekdigini öňe sürýärler.


08.11.2025 07:27
4.4k+

Galapagosda alymlar “geçmişe dolanýan” pomidorlary tapdylar

Galapagos adalarynda alymlar ters ewolýusiýany görkezýän adaty bolmadyk pomidory – Solanum pennellii görnüşini tapdylar diýip, CNN habar berýär. Bu ösümlik Ekwadoryň kenaryndan ýüzlerçe kilometr uzaklykda ösýär...

08.11.2025 07:13
3.6k+

Ýaponiýada ýabany köklerden alnan täze üzüm sorty döredildi

Okaýamanyň Tebigy ylymlary uniwersitetiniň alymlary Muskat Siragaý atly täze üzüm sortuny döretdiler. ScienceDaily-niň ýazmagyna görä, ol süýjüligi we ýumşak tagamy bilen tapawutlanýar hem-de geljekde giň gerimde ösdürip ýetişdirmek üçin uly mümkinçiliklere eýe...

08.11.2025 07:06
1.8k+

“Gurak” ekzoplanetalaryň öz jümmüşinde suw emele getirip bilýändikleri ýüze çykaryldy

Alymlar köp wagtdan bäri, adatça suwy saklap bilmeýär öýdülýän “suw dünýäleri” (mini-neptunlar ýa-da subneptunlar) nädip öz ýyldyzlarynyň golaýynda bolup bilýär diýlen sorag bilen gyzyklanýarlar. Ilki bilen, şeýle planetalar “gar serhediniň” daşyndaky sowuk giňişliklerden içki orbitlara göçüp gelendir diýip çak edilýärdi...

05.11.2025 10:14
2.7k+

Ýapon alymlary meduzanyň täze görnüşini tapdylar we oňa samuraýyň adyny dakdylar

Ýaponiýanyň Sendaý aýlagynda fizaliýa diýlip atlandyrylýan zäherli meduzanyň täze görnüşi tapyldy. Kobalt-gök reňkli bu jandar öz adyny ýerli meşhur samuraý — feodal Date Masamuneniň hormatyna aldy. Täze görnüşe Physalia mikazuki (“ýarymaýly tuwulga geýen adam”) diýlip at berildi...