Islandiýada ilkinji gezek çybynlar ýüze çykaryldy. Häzire çenli ýurt dünýäde olardan azat bolan iki ýeriň biri hasaplanýardy – indi ýeke-täk şeýle ýer Antarktida bolup galdy.
Ilkinji çybynlar Reýkýawikden günorta-günbatarda Kýos buzluk jülgesinde göründi. Olary mör-möjekler bilen gyzyklanýan ýerli ýaşaýjy Býorn Hýaltason çakyr siňdirilen ýüpleriň kömegi bilen gijeki kebeleklere syn edýän wagty gördi. Ol tapyndy barada Facebook sahypasynda habar berdi we surat hödürledi. Soňra ol ýene ikisini tutdy – erkegini we urkaçysyny.
“Men öň şular ýaly zady görmändigime derrew düşündim” – diýip, ol Morgunblaðið neşiri bilen söhbetdeşlikde aýtdy.
Ol entek bu mör-möjekleriň Islandiýada ýaşap, gyşy geçirip biljekdigini anyklamalydygyny belledi.
Hýaltason üç mör-möjegiň ählisini Tebigy taryh institutyndan entomolog Mattias Alfredssona berdi. Ol munuň Culiseta annulata görnüşidigini – gyşy geçirmäge ukyply az sanly çybynlaryň biridigini tassyklady. Alym bu görnüşiň Ýewropada we Demirgazyk Afrikada ýaýrandygyny, ýöne onuň Islandiýa nädip düşendiginiň entek belli däldigini aýtdy.
Islandiýada çybynlar sowuk howa we ýata suwuň ýokdugy sebäpli bolmaýardy. Ýöne World Population Review-iň maglumatlaryna görä, şu ýyl temperatura ençeme gezek rekordy täzeledi: maýda howa yzygider on gün 20 gradusdan ýokary boldy.
Alymlar maýlamaklygyň sowuga öwrenişen ekoulgamlara düýpli täsir edip biljekdigini duýdurýar. BMG-niň Klimat komissiýasynyň maglumatlaryna görä, adamyň işjeňligi atmosferanyň, ummanlaryň we gury ýerleriň temperaturasynyň global derejede ýokarlanmagynyň “gürrüňsiz” sebäbi boldy.