Alymlar ilkinji gezek deri öýjüklerinden adamyň ýumurtga öýjüklerini ösdürip ýetişdirdiler

  • 06.10.2025 10:42
  • 4.5k+

Oregonyň Saglyk we ylym uniwersitetiniň alymlary ilkinji gezek deri öýjüklerinden adamyň ýumurtga öýjüklerini döretdiler. Bu tehnologiýa önelgesizligi bejermekde öwrülişik döredip, ýaş, kesel ýa-da himiýa bejergisiniň täsiri sebäpli ýumurtga öndürmek ukybyny ýitiren aýallar üçin täze mümkinçilik döredip biler diýip, "The Guardian" gazeti habar berdi.

Bu usul Dolli goýunlaryny klonlamakda ulanylan ýörelgelere esaslanýar: öýjügiň ýadrosy donor ýumurtgasyna göçürilýär. Täze barlagda alymlar aýallardan deri öýjüklerini aldylar we adamyň genetiki koduny saklaýan 46 hromosomy öz içine alýan ýadrolaryny aýyrdylar, soňra bolsa olary ýadrosyz donor ýumurtgasyna ýerleşdirdiler.
Esasy kynçylyk - adaty adam ýumurtgasynda bary-ýogy 23 hromosomyň bolmagydy. Ýene 23-si tohumlandyrylma wagtynda goşmaça  goşulýar we düwünçejigiň doly ösmegi üçin zerurdyr. Alymlar goşmaça hromosomlary aýyrmagyň usulyny tapdylar, ýöne bu proses durnuksyz we ýalňyşlyklara ýykgyn edýär.
Alnan 82 ýumurtganyň 10%-den azy irki embrional döwrüne çenli ösdi we hiç biri alty günden köp ýaşamady.
Barlagyň awtorlary öz işini "taglymatyň subutnamasy" diýip atlandyrýarlar we tehnologiýa amaly taýdan ulanylyp başlanýança on ýyl töweregi wagtyň gerek boljakdygyny çaklaýarlar. Hünärmenler täze usullaryň howpsuz we ygtybarly bolmagyny üpjün etmek üçin berk gözegçilik etmegiň we şeýle ösüşleri aç-açan ara alyp maslahatlaşmagyň zerurdygyny nygtaýarlar.


düýn 16:42
4.2k+

Türkmenistanly okuwçylar Panamada geçiriljek «Robotlaryň olimpiadasyna» ugradylar

Türkmen mekdep okuwçylary robototehnika boýunça halkara derejeli abraýly bäsleşik hasaplanýan "First Global Challenge 2025" ýaryşyna gatnaşarlar. «Robotlaryň Olimpiadasy» diýlip hem atlandyrylýan bu ýaryş 29-njy oktýabrdan 1-nji noýabra çenli Panamada geçirilip, dünýäniň 190 döwletinden gatnaşyjylary bir ýere jemlär...

düýn 00:07
3.6k+

Ylmy barlaglaryñ netijesi: Tokaýlar bagtly bolmaga we durmuşdan kanagatlanmaga täsir edýär

Soňky ýyllarda dünýäniň iň bagtly ýurtlarynyň sanawynda Finlýandiýa yzygiderli birinji orunda durýar. Şol bir wagtda ol Ýewropanyň iň tokaýly ýurtlarynyň biridir. Bu ýagdaý halkara alymlaryň ünsüni özüne çekdi — olar finleriň gündelik durmuşynda tokaýlaryň bagt duýgusyna gönüden-göni täsir edýändigini anykladylar...

25.10.2025 15:42
5.6k+

Gara tomzaklar maslyk bilen iýmitlenmekligi 37 million ýyl ozal özleşdiripdir

Takmynan, 37 million ýyl ozal Argentinanyň Patagon peslikleri giň otluklar bilen örtülen bolup, bu ýer gylyç dişli torbalylaryň, äpet guşlaryň hem-de tapirlere we atlara meňzeş uly ot iýiji haýwanlaryň ýaşaýan mekany bolupdyr...

25.10.2025 14:32
2.1k+

«Sanly çözgüt–2025» bäsleşiginiň saýlama tapgyry başlandy

Türkmenistanyň Aragatnaşyk ministrliginde IT-tehnologiýalaryny, emeli aňy we robot tehnikasyny ösdürmäge gönükdirilen innowasion bäsleşik — «Sanly çözgüt–2025» boýunça saýlama tapgyry geçirilýär. Bäsleşik ýedi ugurda geçiriler: emeli aň robot tehnika we awtomatlaşdyrma «akylly» oba hojalyk tehnologiýalary akylly şäher konsepsiýalary sanly lukmançylyk elektron bilim hyzmatlar ulgamynyň sanlylaşdyrylmagy ...