Eýrandaky gaýada kükürt gutusynyň ölçegindäki gadymy ýazgy tapyldy

  • 04.09.2025 19:04
  • 10k+

Eýranda arheologlar, takmynan, 1600 ýyllyk kiçijik gadymy ýazgyny tapdylar. Ýazgynyň ölçegi - ini dört santimetr we boýy ýedi santimetr diýip, Ancientist portaly ýazýar.

Tapyndy taryhçylaryň parslaryň we pars diliniň watany diýip atlandyrýan Fars welaýatynyň paýtagty Marwdeşt şäheriniň golaýyndaky daglyk ýerden tapyldy.
Nyşanlar ýarym millimetr galyňlykdaky uçlak gural bilen oýulyp nagyşlanypdyr. Tekst dokuz setirden ybarat, ýöne şolaryň ikisi çökündi gatlagyň aşagynda galypdyr.
Hünärmenleriň baha bermegine görä, bu ýazgy 224-nji ýyldan 651-nji ýyla çenli Eýrany dolandyran nesilşalyk bolan Sasanidler döwründe pehlewi we orta pars ýazuwynda ýazylypdyr. Awtoryň Marwdeştiň golaýynda ýerleşýän gadymy Istahr şäheriniň ýaşaýjysy bolmagy ähtimal.
Istahr Sasanidleriň rezidensiýasy we möhüm syýasy hem-de medeni Merkez bolupdyr. Barlagçylar olaryň dolandyran döwrüni pars sungatynyň we binagärliginiň "altyn asyry" diýip atlandyrýarlar. Bişapurdaky, Nakşe-Rostamdaky we Nakşe-Rajabdaky köşkler, ybadathanalar, berkitmeler we gaýa relýefleri şu güne çenli saklanyp galypdyr. Tapylan ýazgy eýýäm gymmatly taryhy mirasa degişli edildi.

"Bu ajaýyp açyş Sasanidler döwründen galan arassa eýran sungatynyň ajaýyp eserlerinden biridir. Medeni miras pudagyndaky şeýle ajaýyp tapyndylar geljekde milliligiň nyşany bolup we syýahatçylaryň ünsüni özüne çekip biler" – diýip, arheolog we taryh ylymlarynyň doktory Abolhassan Atabaki belledi.

Alym barlag geçirdi we teksti terjime etdi. Netijeler ylmy makalada çap ediler.


20.10.2025 10:52
11k+

Angliýada bitewi diýen ýaly “gylyç şekilli ażdarha” tapyldy

Beýik Britaniýanyň Ýura kenarynda alymlar öň belli bolmadyk, delfiniň ululygyndaky gadymy deňiz süýrenijisi — ihtiozawryň bitin diýen ýaly skeletini tapdylar. Britan paleontologlary Papers in Paleontology žurnalynda çap eden makalasynda bu tapyndynyň ihtiozawrlaryň ewolýusiýasynyň taryhyndaky boşlugy doldurmaga kömek edýändigini belleýärler...

13.10.2025 09:51
6.7k+

Türkiýedäki Karahantepede adamyň şekili bolan gadymy daş sütüni tapyldy

Türkiýäniň günorta-gündogaryndaky neopolit döwrüne degişli Karahantepe sebitinde gazuw-agtaryş işleri wagtynda adamyň şekili bolan T-şekilli daş sütüni tapyldy. Bu barada Türkiye Today habar berýär. Ozal alymlar goňşy Göbekli-Tepede hem eliň we penjäniň şekili bolan şuňa meňzeş sütünleri tapypdy, ýöne bu ullakan daş böleginde ýüzüň şekili mese-mälim oýulan ilkinji tapyndy boldy...

07.10.2025 23:23
5.2k+

Müsürde 20 ýyldan soň faraon Amenhotep III-niň aramgähini dikeldiş işleri tamamlandy

Müsürde Luksoryň günbatar kenaryndaky Patyşalar jülgesinde faraon Amenhotep III-niň aramgähini dikeltmek işleri tamamlandy. Bu barada ýurduň syýahatçylyk we gadymy ýadygärlikler ministri Şerif Fathi habar berdi...

28.09.2025 10:49
8.6k+

Ysraýylda Wizantiýa döwrüniň 97 altyn teňňesinden we şaý-seplerden ybarat hazyna tapyldy

Ysraýylyň demirgazygynda, Kineret kölüniň golaýyndaky Susita milli seýilgähinde arheologlar Wizantiýa döwrüniň 97 altyn teňňesinden we onlarça şaý-sep böleklerinden ybarat hazynany tapdy. Bu barada Ynet portaly habar berýär...