Eýrandaky gaýada kükürt gutusynyň ölçegindäki gadymy ýazgy tapyldy

  • 04.09.2025 19:04
  • 10k+

Eýranda arheologlar, takmynan, 1600 ýyllyk kiçijik gadymy ýazgyny tapdylar. Ýazgynyň ölçegi - ini dört santimetr we boýy ýedi santimetr diýip, Ancientist portaly ýazýar.

Tapyndy taryhçylaryň parslaryň we pars diliniň watany diýip atlandyrýan Fars welaýatynyň paýtagty Marwdeşt şäheriniň golaýyndaky daglyk ýerden tapyldy.
Nyşanlar ýarym millimetr galyňlykdaky uçlak gural bilen oýulyp nagyşlanypdyr. Tekst dokuz setirden ybarat, ýöne şolaryň ikisi çökündi gatlagyň aşagynda galypdyr.
Hünärmenleriň baha bermegine görä, bu ýazgy 224-nji ýyldan 651-nji ýyla çenli Eýrany dolandyran nesilşalyk bolan Sasanidler döwründe pehlewi we orta pars ýazuwynda ýazylypdyr. Awtoryň Marwdeştiň golaýynda ýerleşýän gadymy Istahr şäheriniň ýaşaýjysy bolmagy ähtimal.
Istahr Sasanidleriň rezidensiýasy we möhüm syýasy hem-de medeni Merkez bolupdyr. Barlagçylar olaryň dolandyran döwrüni pars sungatynyň we binagärliginiň "altyn asyry" diýip atlandyrýarlar. Bişapurdaky, Nakşe-Rostamdaky we Nakşe-Rajabdaky köşkler, ybadathanalar, berkitmeler we gaýa relýefleri şu güne çenli saklanyp galypdyr. Tapylan ýazgy eýýäm gymmatly taryhy mirasa degişli edildi.

"Bu ajaýyp açyş Sasanidler döwründen galan arassa eýran sungatynyň ajaýyp eserlerinden biridir. Medeni miras pudagyndaky şeýle ajaýyp tapyndylar geljekde milliligiň nyşany bolup we syýahatçylaryň ünsüni özüne çekip biler" – diýip, arheolog we taryh ylymlarynyň doktory Abolhassan Atabaki belledi.

Alym barlag geçirdi we teksti terjime etdi. Netijeler ylmy makalada çap ediler.


düýn 16:35
3.8k+

Arheologlar Müsüriň kenarynda 2000 ýyllyk "ýahta" tapdylar

Ýewropanyň Suwasty Arheologiýa Institutynyň (IEASM) ylmy işgärleri takmynan 2000 ýyl mundan ozal Aleksandriýa portunyň golaýynda gark bolan gezelenç gämisiniň galyndylaryny tapdylar. Gurluşy we maksady boýunça bu tapyndyny häzirki zaman superýahtalary bilen deňeşdirip bolýar...

29.11.2025 21:54
3.1k+

2025-nji ýylyň arheologik möwsüminiň tapyndylary Türkmenistanyň muzeý gaznalaryna tabşyryldy

26-njy noýabrda nobatdaky meýdan arheologik we ylmy işleriň netijesinde ýüze çykarylan täze tapyndylary muzeýlere tabşyrmak boýunça dabara geçirildi. Tapyndylar Aşgabat şäherindäki Türkmenistanyň Döwlet Medeniýet Merkeziniň Döwlet muzeýiniň we Arkadag şäheriniň Taryhy we ülkäni öwreniş muzeýiniň gaznalaryna gowşuryldy...

27.11.2025 11:28
5.8k+

Rumyniýada dinozawr süňkleriniň uly üýşmegi tapyldy

Paleontologlar Transilwaniýada ýerleşýän Haseg basseýninde (Rumyniýanyň demirgazyk-günbatar bölegi) ýaşy 72 million ýyllyk bolan dinozawrlaryň adaty däl baý mazarçylygyny tapdylar. Alymlar ululygy bäş inedördül metrden hem az meýdançada dinozawrlaryň 800-den gowrak süňküni, şol sanda birnäçe bölekleýin saklanyp galan skeletleri tapdylar...

25.11.2025 16:39
3k+

Budapeştde 1700 ýyllyk gadymy rim sarkofagy tapyldy

Budapeşt taryhy muzeýiniň arheologlary Wengriýanyň paýtagtynyň demirgazygyndaky Obuda sebitinde rim sarkofagyny tapdy diýip, Associated Press agentligi habar berdi. Tapyndy Akwinkum gadymy rim şäherçesiniň çäklerinde gazuw-agtaryş işleri wagtynda ýüze çykaryldy...