Ýeri G2-G3 derejeli magnit tupanlary gurşap aldy. Olar azyndan bir gün dowam eder

  • 02.09.2025 16:30
  • 5.5k+

Ýerde 2-nji sentýabra geçilen gije magnit tupanlary başlady. Olar azyndan bir gün dowam eder diýip, RYA-nyň Kosmos gözlegleri institutynyň we Gün-Ýer fizikasy institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasynyň metbugat gullugy habar berýär.

Hünärmenler günüň dowamynda geomagnit indeksiniň ýokarlanjakdygyny we tupanlaryň G2-G3 derejä ýetjekdigini belleýär. Polýar şöhlelenmeleriniň esasy zolagy Skandinawiýada we Kanadada emele geler.
Häzir geomagnit ýagdaýy ýumşak bolup, ol planetara magnit meýdanynyň tupanlaryň we demirgazyk şöhlelenmeleriniň peýda bolmagyny saklaýan oňyn ugry bilen baglanyşyklydyr. Ýöne günüň ortasynda magnit meýdanynyň ugry üýtgär we ýagdaýy saklajak şertler bolmadyk ýagdaýynda geomagnit tupany G3 derejä ýeter.
Magnit tupanlarynyň derejesi G1-den (gowşak) G5-e çenli (aşa güýçli) üýtgeýär. G3 derejeli tupanlar hem güýçli hasaplanýar we hemralaryň işinde, energetikanyň gorag ulgamynda, radioaragatnaşygynda we nawigasiýada bökdençliklere getirip bilýär.
Tupanlaryň sebäbi Gün alawlamalary we Ýere tarap plazmalaryň zyňylmagy boldy. Bu hadysa RYA-nyň alymlary tarapyndan 31-nji awgusta geçilen gije hasaba alyndy. Bu soňky bir günde Gün maddasynyň ikinji zyňyndysy boldy we ol soňky günlerde Gün işjeňliginiň ýokarlanmagy bilen baglanyşyklydyr.


17.09.2025 23:21
8.4k+

Ýere şu ýylda iň uly asteroidleriň biri golaýlaşýar

2025-nji ýylyň 18-nji sentýabrynda Ýeriň golaýyndan 2025 FA22 asteroidi uçup geçer. Ol Aý orbitasynyň diametrinden biraz uly aralykdan geçer diýip, RYA-nyň Kosmos gözlegleri institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasy habar berdi...

13.09.2025 13:03
5.1k+

Alymlar 13-14-nji sentýabrda magnit hadysalarynyň bolmagyny çaklaýarlar

13-14-nji sentýabrda Ýer ýüzünde G2–G3 derejesindäki (bäş derejeli şkalada ikinji we üçünji dereje) magnit tupanlarynyň bolmagyna garaşylýar. Bu barada Russiýanyň Ylymlar akademiýasynyň Kosmos barlaglary institutynyň Gün astronomiýasy laboratoriýasy hem-de Gün–Ýer fizikasynyň Sibir bölüminiň institutynda habar berildi...

07.09.2025 19:15
10k+

Kosmosdan dünýäniň iň beýik dag derýasynyň ugrunyň nähili üýtgändigini görkezdiler

Tibetdäki Ýarlung Zangbo derýasy ortaça 4000 metr belentlikden akýar, bu bolsa ony dünýäniň iň beýik derýasyna öwürýär. Ýol ugrunda ol 6000 metrden gowrak çuňlukdan - Arizonadaky Uly kanýondan üç esse diýen ýaly uly, planetanyň iň çuň gurak kanýonyndan akyp geçýär...

25.08.2025 13:42
11k+

Aý Günüň golaýyndan geçdi: teleskoplar Gün tutulmasyna taýýarlygy düşürip ýetişdiler

23-nji awgustda Aý Günüň ýanyndan geçdi. Bu hadysany GOES-19 kosmos apparatyna ornaşdyrylan SUVI Gün teleskoplary ýazga aldy. Suratlar we wideo ýazgylar Aşgabat wagty bilen irden sagat 10 töwereginde, astronomik täze Aý döwründen takmynan bir sagat öň düşürildi...