Aý Günüň golaýyndan geçdi: teleskoplar Gün tutulmasyna taýýarlygy düşürip ýetişdiler

  • 25.08.2025 13:42
  • 11k+

23-nji awgustda Aý Günüň ýanyndan geçdi. Bu hadysany GOES-19 kosmos apparatyna ornaşdyrylan SUVI Gün teleskoplary ýazga aldy. Suratlar we wideo ýazgylar Aşgabat wagty bilen irden sagat 10 töwereginde, astronomik täze Aý döwründen takmynan bir sagat öň düşürildi. Şol pursatda Aý has-da gara göründi.

Gün bilen ýakynlaşandan soň Aý takmynan 29,5 gün dowam edýän orbita ýoluna ugrady. 21-nji sentýabrda bolsa ol ýene-de Günüň ugry bilen gabat gelip, Gün tutulmasyna sebäp bolar. Bu 2025-nji ýylda ikinji tutulma bolar, birinjisi 29-njy martda bolupdy.
Indiki aýda boljak Gün tutulmasyny, esasan, Täze Zelandiýanyň hem-de Antarktidanyň käbir ýerlerinden synlap bolar. Türkmenistandan ol görünmez.
Emma sentýabrda 7-sinden 8-ine geçilýän gije doly Aý tutulmasy – «ganly Aý» diýlip atlandyrylýan hadysa bolup geçer. Şol wagt Aý 82 minutlap gyzyl reňke boýalar. Bu täsinligi Aziýada, Ýewropada, Awstraliýada, Hindistanda, Hytaýda we Afrikada milliardlap adam bölekleýin synlap biler.


25.09.2025 20:00
6.9k+

Günden soň iň ýagty ýyldyz ýakyn wagtda Ýerden hatda gündiz hem görner

Astronomlar uzak wagt bäri sorag döredýän adaty bolmadyk ýyldyz ulgamynyň syryny açdylar. Gürrüň Betelgeýze — Günüň yzysüre asmandaky iň ýagty ýyldyz — we onuň ýaş egindeş ýyldyzy barada barýar. Alymlaryň pikirine görä, birnäçe ýyldan Betelgeýze supernowa hökmünde partlap biler we onuň ýalynyny Ýerden hatda gündiz hem görmek mümkin bolar...

17.09.2025 23:21
8.8k+

Ýere şu ýylda iň uly asteroidleriň biri golaýlaşýar

2025-nji ýylyň 18-nji sentýabrynda Ýeriň golaýyndan 2025 FA22 asteroidi uçup geçer. Ol Aý orbitasynyň diametrinden biraz uly aralykdan geçer diýip, RYA-nyň Kosmos gözlegleri institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasy habar berdi...

13.09.2025 13:03
5.2k+

Alymlar 13-14-nji sentýabrda magnit hadysalarynyň bolmagyny çaklaýarlar

13-14-nji sentýabrda Ýer ýüzünde G2–G3 derejesindäki (bäş derejeli şkalada ikinji we üçünji dereje) magnit tupanlarynyň bolmagyna garaşylýar. Bu barada Russiýanyň Ylymlar akademiýasynyň Kosmos barlaglary institutynyň Gün astronomiýasy laboratoriýasy hem-de Gün–Ýer fizikasynyň Sibir bölüminiň institutynda habar berildi...

07.09.2025 19:15
10k+

Kosmosdan dünýäniň iň beýik dag derýasynyň ugrunyň nähili üýtgändigini görkezdiler

Tibetdäki Ýarlung Zangbo derýasy ortaça 4000 metr belentlikden akýar, bu bolsa ony dünýäniň iň beýik derýasyna öwürýär. Ýol ugrunda ol 6000 metrden gowrak çuňlukdan - Arizonadaky Uly kanýondan üç esse diýen ýaly uly, planetanyň iň çuň gurak kanýonyndan akyp geçýär...