NASA-nyň zenan astronawty Nikol Aýers Halkara kosmos stansiýasynyň bortundan ýyldyrymyň seýrek görnüşini – spraýty surata aldy. Surat stansiýa Meksika bilen ABŞ-nyň üstünden uçup geçen wagty düşürildi.
Aýersiň aýtmagyna görä, şeýle surat alymlara spraýtlaryň tebigatyna, olaryň aýratynlyklaryna we tupan bilen baglanyşygyna has gowy düşünmäge kömek edýär.
Spraýtlar ýyldyrymlaryň has seýrek görnüşleriniň biridir. Olar atmosferanyň ýokarky gatlaklarynda ýüze çykyp, tupan wagtynda güýçli elektrik işjeňligi bilen bagly bolýar. Adaty ýyldyrymlardan tapawutlylykda, spraýtlar sekuntda 140 km çenli tizlik bilen ýokary ýaýraýar. Olaryň beýikligi 50 km ýetip bilýär.
Spraýtlaryň mahsus mawy reňki elektrik razrýady wagtynda azotyň ýagty saçmagy bilen baglanyşyklydyr. Şu sebäpli şeýle ýyldyrymlar “gök akym” hem diýlip atlandyrylýar.
Spraýtlaryň barlygy ilkinji gezek 1925-nji ýylda şotlandiýaly fizik Çarlz Uilson tarapyndan nazaryýet taýdan esaslandyryldy. Bu hadysa ilkinji gezek 1989-njy ýylda ýokary derejede duýgur wideo kameralarynyň kömegi bilen Minnesot uniwersitetiniň ylmy gözlegçileri tarapyndan tötänleýin hasaba alyndy. Spraýtlara 2016-njy ýylda Karib deňzindäki “Metýu” tupany wagty köpçülikleýin syn edildi.