Türkmenistanly ýaş alymlar Malaýziýada halkara innowasiýa bäsleşiginde altyn medal gazandylar

  • düýn 20:25
  • 5.9k+

Türkmenistanyň Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetiniň ýaş alymlary Malaýziýada geçirilen Borneo Halkara innowasiýa we döredijilikli pikir bäsleşigine” (BIICC 2025) gatnaşyp, ýokary sylaglara mynasyp boldular.

Bäsleşik 2025-nji ýylyň 26-30-njy iýun aralygynda Sarawak ştatynyň Kuçiň şäherinde geçirildi.
Bäsleşik jemgyýetçilik ylymlary, ýaşaýyş ylymlary, daşky gurşawy goramak ylmy, fizika, matematika, inženerçilik, kompýuter ylmylary, öwrenmegiň we okatmagyň usullary, emeli aň, amaly ylymlar ýaly ugurlar boýunça ýaş oýlap tapyjylaryň we ylym-bilim işgärleriň arasynda geçirildi.
Foruma Türkmenistandan başga-da Malaýziýa, Bangladeş, Hindistan, Filippinler, Tailand, Müsür, Birleşen Arap Emirlikleri, Indoneziýa, Rumyniýa, Bosniýa we Gersegowina, El Salwador, Gazagystan we Wýetnam ýaly dünýäniň birnäçe döwletlerinden 1460 sany ylmy taslama işleri bilen 4510 sany ýaş oýlap tapyjylar, innowatorlar we ylym-bilim işgärleri gatnaşdy.
Bu forum iň köp gatnaşyjyly halkara STEM çäresi hökmünde “The Malaysia book of records” (Malaýziýanyň rekordlar kitaby) tarapyndan hasaba alyndy.
Forumda ýurdumyzyň adyndan Türkmenistanyň Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetiniň uly mugallymy Atamyrat Altyýewiň ýolbaşçylygynda şol uniwersitetiniň 3-nji ýyl talyplary Süleýmanmuhammet Şamuhammedow we Tumar Orpaýewa üstünlikli çykyş etdiler.

Süleýmanmuhammet Şamuhammedow forumda hödürlän “Durnukly ösüş we daşky gurşawy goramak: Ýaşyl sement öndürmegiň ylmy esaslary” atly ylmy taslamasy ýaryşyň daşky gurşawy goramak ylmy ugry boýunça altyn medal,  forumyň iň ýokary sylaglarynyň biri bolan “Platina baýragy” ýaryşda ylmy taslama işleriň iň gowy 3-ligi “durnuklylyk baýragy” ýaly abraýly baýraklaryň üçüsine mynasyp boldy.
S.Şamuhammedowyň ylmy işi sement önümçiliginiň daşky gurşawa täsirini azaltmak maksady bilen senagat galyndylaryny esasan kömür külüni we ýerli çig mallary peýdalanmak arkaly uglerod zyňyndylaryny peseltmäge gönükdirilen alternatiw önümçilik usullaryny teklip edýär. Bu çözgüt durnukly şäher gurluşygynyň ösdürilmegine hem möhüm goşant bolup durýar.

Şeýle hem, şol uniwersitetiň uly mugallymy Saparmyrat Öwezsähedowyň ylmy ýolbaşçylygynda uniwersitetiň 3-nji ýyl talyby Tumar Orpaýewa tarapyndan ýerine ýetirilen “Oba-hojalyk galyndylaryndan kömürturşy gazyny tutujy sorbent almak” atly ylmy taslamasy hem eminleriň ýokary bahasyna eýe boldy. Bu ylmy taslama işi bilen Tumar Orpaýewa daşky gurşawy goramak ylmy ugry boýunça altyn medala eýe boldy. Ol öz işinde tüwi harpygy, gowaça çöpi, üzüm we tut agajynyň galyndylary ýaly oba-hojalyk galyndylaryndan ýokary gözenekli sorbent taýýarlap, kömürturşy gazyny siňdirmekde netijelilik derejesini ylmy esasda subut etdi.
Ýaryşa ýolbaşçylyk eden Atamyrat Altyýew bolsa, bilim ulgamyna goşan goşandy üçin “Borneo halkara ýolbaşçylaryň we bilim işgärleriniň baýragy” altyn medal bilen sylaglanyldy.
Bu üstünlikler türkmen ýaşlarynyň döredijilikli pikirlenmek bilen innowasion çözgütleri kabul etmek arkaly ylmy-barlag işlerini ýokary derejede ýerine ýetirýändiklerini hem-de durnukly ösüş maksatlaryna işjeň gatnaşýandyklaryny görkezýär. Türkmen talyplarynyň taslamalary BMG-niň Durnukly ösüş maksatlaryna doly laýyk gelip, ýurdumyza, sebite we dünýä jemgyýetçiligine ähmiýetli çözgütleri hödürleýär.


şu gün 12:14
1.9k+

Türkmenistanda «Sanly çözgüt – 2025» innowasion taslamalar bäsleşigine arzalar kabul edilip başlandy

“Türkmenaragatnaşyk” agentligi Türkmenistanda sanly tehnologiýalary ösdürmäge gönükdirilen “Sanly çözgüt-2025” innowasion taslamalar bäsleşigini açyk diýip yglan etdi. Bäsleşige gatnaşmak üçin hasaba alnyşyk 1-nji iýulda “Türkmentelekom” EAK-nyň telecom...

şu gün 11:20
4.9k+

Alymlar ilkinji gezek haýal ýertitremesini ýazgy etdiler

Alymlar ilkinji gezek Ýaponiýanyň kenaryndaky suwasty çat açan zolagynda haýal ýertitremesini hasaba aldylar. Ostindäki Tehas uniwersitetiniň barlagçylary tarapyndan geçirilen barlaglar ýertitremeleriniň sunamini emele getirýänligi bilen belli umman çat açmasynyň uzaboýuna nädip ýaýraýandygyny görkezdi...

düýn 19:25
5.6k+

Ýer ýüzündäki iň gadymy daşlar tapyldy. Olaryň ýaşy 4 mlrd ýyldanam köp diýlip çaklanylýar

Alymlar Kanadada ýaşy, takmynan, 4,16 mlrd ýyl bolan dag jynslaryny tapdylar. Bu gaýalar häzirki wagta çenli ýüze çykarylan Ýerdäki iň gadymy dag jynslary bolup biler diýip, Phys.org habar berýär. Olar Kwebekdäki Gudzon aýlagynyň kenaryndaky Nuwwuagittuk ýaşyldaş guşagyndan tapyldy...

düýn 18:13
3.1k+

Neýrofiziologlar beýniniň nädip sözlerden sözlem düzýändigini düşündirdiler

Nýu-Ýork uniwersitetiniň (ABŞ) alymlary adam beýnisiniň nädip aýry-aýry sözleri sözlemlere öwürýändigini anyklamaga kömek edýän barlagy geçirdiler. Neýrolingwistika şu çaka çenli, esasan, aýry sözleriň emele getirilişini öwrenipdi, ýöne olaryň many berýän zynjyrlara birleşiş prosesini öwrenmändi...