Ýewropa kosmos agentligi Aýy we Marsy ilatlaşdyrmagyň meýilnamasyny hödürleýär

  • 24.06.2025 12:13
  • 5.1k+

2040-njy ýyla çenli adamlar Marsda ýaşap başlap bilerler. Bu meýilnama Ýewropa kosmos agentligi (ESA) tarapyndan hödürlenen Strategy 2040-yň we Technology 2040 Vision-niň resminamalarynda yglan edildi.

Maksatlaryň arasynda - orbital we planetar bazalary döretmek, özbaşdak ýaşaýşy goldamak ulgamyny we balyk ýaly iýmitleri ösdürip ýetişdirmek görnüşindäki  işleri  öz içine alýar.

"Bu häki bir meýilnama bolman, herekete çagyryşdyr" – diýip, ESA-nyň baş müdiri Ýozef Aşbaher agentligiň agza ýurtlaryna ýüzlenmek bilen mälim etdi.

Hünärmenleriň pikirine görä, ýakyn 15 ýylda tehnologiýa diňe bir älem baradaky düşünjäni däl, eýsem adamyň ondaky ornuny hem düýpgöter üýtgeder. Ileri tutulýan ugurlaryň arasynda - ion hereketlendirijilerini, kwant kompýuterlerini, missiýany dolandyrmak üçin emeli aňy we beýleki planetalarda jaý gurmak üçin 3D çapdan peýdalanmak bar.

Tehnologiýa "2040 Görkeziş" resminamasynda "Adamzat Ýeriň orbitasynda, Aýda, Marsda we olardan has uzaklarda hem ýaşaýar ... Bu agzalan kosmos oazisleriniň ýaşaýjylaryna diňe bir ýaşamaga däl, eýsem, gülläp ösmäge-de mümkinçilik berýär" diýip, Technology 2040 Vision resminamasynda aýdylýar.

Inženerler infrastrukturany işläp taýýarlamak bilen meşgulka, fransuz alymlary kosmosda iýmiti guramagyň ýollaryny gözleýärler. Lunar Hatch taslamasynyň çäklerinde Aýda ýa-da Marsda deňiz okunlaryny (balyk görnüşleri) köpeltmegiň üstünde işleýärler.
Işbil dänelerini ýörite gaplarda eltmek meýilleşdirilýär, bu geljekde göçüp barjaklary balyk - belok çeşmesi, omega-3 ýag kislotalary we B witaminler topary bilen üpjün etmek üçin gerek. Hasaplamalara görä, ýedi adama dört aýlap iýmit bermek üçin 200 töweregi okun gerek bolar.


07.08.2025 13:28
1.7k+

Aýy koloniýalaşdyrmakda esasy maksatnamalardan biri bolan Lunar Trailblazer missiýasyny şowsuzlyga uçrady - NASA

NASA Lunar Trailblazer missiýasynyň tamamlanandygyny resmi taýdan yglan etdi. Apprat bilen aragatnaşyk gutarnykly ýitdi diýip hasaplandy. Aýda suwy gözlemek üçin döredilen zond Artemis programmasynyň möhüm bölegi bolupdy...

06.08.2025 16:19
4.9k+

Marsda wagt Ýerdäkiden has çalt geçýär, astronomlar sagatlary deňeşdirip gördüler

Marsda wagt Ýerdäkiden has çalt geçýär, ol ortaça günde 477 mikrosekunt tapawut berýär. Bu barada astronomlar Arxiv.org-da ýakynda çap edilen makalada gürrüň berdiler. Astronomlar Gyzyl planetada boljak geljekki koloniýa üçin Mars üçin utgaşdyrylan wagtyny girizmegi teklip etdiler...

04.08.2025 18:17
6.4k+

ABŞ-dan başlangyç kompaniýa kosmosa äpet aýna ugradar. Ol näme üçin gerek?

Amerikanyň Reflect Orbital başlangyjy kosmosa äpet aýnany ibermegi meýilleşdirýär. Ol Gün şöhlesini tutup, ony Ýere gönükdirer diýip, Kaliforniýada ýerleşýän kompaniýa habar berýär. Taslama gijesine gury ýeriň we deňziň käbir böleklerini ýagtylandyrmaga kömek eder diýlip garaşylýar...

04.08.2025 18:05
7k+

Marsda uzynlygy 16 000 km bolan gadymy derýalaryň yzlary tapyldy

Marsda umumy uzynlygy, takmynan, 10 müň mil (16 000 km töweregi) bolan gadymy suw ýollarynyň geologiki yzlary tapyldy. Tapylan çeşmeleriň ýaşynyň 3 milliard ýyldan geçýändigi çaklanylýar diýip, Marsdaky orbital apparatlardan alnan maglumatlara salgylanýan The Guardian habar berýär ...