Alymlar radiasiýadan goraýan aýna döretdiler

  • 09.06.2025 21:59
  • 3.1k+

Halkara alymlar topary borosilikat aýnanyň täze görnüşini döretdiler. Ol betona (22,1%) we täjirçilik RS-360 aýnasyna (27,3%) garanda, radiasiýadan 28,3% has netijeli goragy üpjün edýär. Bu barada Ural Federal Uniwersitetine (UrFU) salgylanýan TASS habar berýär.

Gözlegiň awtorlaryndan biri Mahmud Karem Abdelazim Gaber: "Gorag äýnekleriniň düzüminde, adatça, zäherli gurşun oksidi bar. Biz neodimi we bariý oksidlerini goşmak bilen gurşunsyz aýnany ýasadyk. Olaryň atom belgisi ýokary. Bu radiasiýa goragyny gowulandyrýar we durulygy ýokarlandyrýar" - diýip, barlagyň awtorlarynyň biri Mahmud Karem Abdelazim Gaber gürrüň berýär.
Täze işläp taýýarlama has ýuka we dury gorag ekranlaryny hem-de  lukmançylyk, senagat we ýadro energetikasy üçin äýnekleri öndürmäge mümkinçilik berer. Gaberiň sözlerine görä, sary we ýaşyl ýagtylygy özüne siňdirýändigi sebäpli, şeýle aýnalar radioaktiw üstler bilen işlenende kebşirleýiş işleri üçin niýetlenen äýneklere dakmaga amatlydyr.
Sintez ýokary arassalaýjy komponentler bilen eredip-taplamak usuly bilen amala aşyryldy. Alymlar borosilikat esasyny agyr oksidler bilen güýçlendirdiler we durulygyny saklap, berkligini ýokarlandyrdylar.
Täze aýna 35-40% gurşun saklaýan analoglar bilen deňeşdirilende, 0,662 MeV gamma radiasiýasyndan 16% has gowy goragy görkezdi. Netijeliligi Phy-X programmasy bilen tassyklandy.


şu gün 00:07
393

Ylmy barlaglaryñ netijesi: Tokaýlar bagtly bolmaga we durmuşdan kanagatlanmaga täsir edýär

Soňky ýyllarda dünýäniň iň bagtly ýurtlarynyň sanawynda Finlýandiýa yzygiderli birinji orunda durýar. Şol bir wagtda ol Ýewropanyň iň tokaýly ýurtlarynyň biridir. Bu ýagdaý halkara alymlaryň ünsüni özüne çekdi — olar finleriň gündelik durmuşynda tokaýlaryň bagt duýgusyna gönüden-göni täsir edýändigini anykladylar...

25.10.2025 15:42
4.9k+

Gara tomzaklar maslyk bilen iýmitlenmekligi 37 million ýyl ozal özleşdiripdir

Takmynan, 37 million ýyl ozal Argentinanyň Patagon peslikleri giň otluklar bilen örtülen bolup, bu ýer gylyç dişli torbalylaryň, äpet guşlaryň hem-de tapirlere we atlara meňzeş uly ot iýiji haýwanlaryň ýaşaýan mekany bolupdyr...

25.10.2025 14:32
1.9k+

«Sanly çözgüt–2025» bäsleşiginiň saýlama tapgyry başlandy

Türkmenistanyň Aragatnaşyk ministrliginde IT-tehnologiýalaryny, emeli aňy we robot tehnikasyny ösdürmäge gönükdirilen innowasion bäsleşik — «Sanly çözgüt–2025» boýunça saýlama tapgyry geçirilýär. Bäsleşik ýedi ugurda geçiriler: emeli aň robot tehnika we awtomatlaşdyrma «akylly» oba hojalyk tehnologiýalary akylly şäher konsepsiýalary sanly lukmançylyk elektron bilim hyzmatlar ulgamynyň sanlylaşdyrylmagy ...

24.10.2025 12:26
3.7k+

Ýaş alymlar rak keseline garşy "Troýan şekeri" bolan dermany döretdiler

Russiýanyň MIREA tehnologik uniwersitetiniň hünärmenleri rak keseline garşy täze fotodinamik bejergi usulynda şekeri peýdalandylar. Täze taýýarlanan derman serişdesindäki glýukoza molekulalary rak öýjüklerini aldap, olary derman serişdelerini has işjeň siňdirmäge mejbur edýär diýip, uniwersitetiň metbugat gullugy TASS-a habar berdi...