ABŞ-nyň asmanynda geň ak zolak peýda boldy: oňa Hytaýyň raketasy sebäp bolupdyr

  • 21.05.2025 15:01
  • 8.5k+

Polýar şöhleleriniň we geomagnit tupanynyň dowam edýän wagty, ABŞ-nyň ýaşaýjylary asmandaky geň galdyryjy ýagty zolaga tomaşa etdiler. Garaşylmadyk hadysa köp sanly tomaşaçyny haýran galdyrdy diýip, «Space.com» habar berýär.

Zolak 17-nji maý gijesi Kolorado ştatynyň asmanynda peýda boldy. Ilkibaşda bilermenler muny gün plazmasynyň Ýeriň atmosferasy bilen täsirleşmegi netijesinde, kämahal ýüze çykýan seýrek atmosfera ýagtylanmasy – «Stiw» (Strong Thermal Emission Velocity Enhancement) diýip çaklapdylar. Emma soňlugy bilen, bu ýagtylygyň Hytaýyň «Zhuque-2E» raketasynyň uçurylyşy bilen baglanyşyklydygy ýüze çykaryldy.
Metan ýangyçly «Zhuque-2E» raketasy Hytaýyň Szýusýuan kosmodromyndan, bu hadysa ýüze çykmazdan ozal, takmynan, bir sagat öň uçurylypdyr. Raketa alty sany emeli hemrany orbita ýerleşdiripdir. Hünärmenleriň sözlerine görä, asmandaky ýagty zolak raketanyň galan ýangyjynyň boşadylmagy ýa-da onuň ýanmagy netijesinde ýüze çykan bolmaly.
Astronom Jonatan Makduell X sosial torunda bu zolagyň raketanyň ýokary basgançagynyň Four Corners sebitiniň üstünden, takmynan, 250 km beýiklikden geçişine gabat gelendigini aýtdy.
Şuňa meňzeş hadysalar mundan ozalam birnäçe gezek ýaşaýjylary geň galdyrypdy. Mysal üçin, ozal «SpaceX» kompaniýasynyň «Falcon 9» raketasy uçurylandan soň, asmanda üýtgeşik spiral şekilli bulutlar peýda bolupdy.


25.09.2025 20:00
19

Günden soň iň ýagty ýyldyz ýakyn wagtda Ýerden hatda gündiz hem görner

Astronomlar uzak wagt bäri sorag döredýän adaty bolmadyk ýyldyz ulgamynyň syryny açdylar. Gürrüň Betelgeýze — Günüň yzysüre asmandaky iň ýagty ýyldyz — we onuň ýaş egindeş ýyldyzy barada barýar. Alymlaryň pikirine görä, birnäçe ýyldan Betelgeýze supernowa hökmünde partlap biler we onuň ýalynyny Ýerden hatda gündiz hem görmek mümkin bolar...

17.09.2025 23:21
1

Ýere şu ýylda iň uly asteroidleriň biri golaýlaşýar

2025-nji ýylyň 18-nji sentýabrynda Ýeriň golaýyndan 2025 FA22 asteroidi uçup geçer. Ol Aý orbitasynyň diametrinden biraz uly aralykdan geçer diýip, RYA-nyň Kosmos gözlegleri institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasy habar berdi...

13.09.2025 15:05
1

Alýaskadaky derýa baky doňaklygyň eremegi sebäpli mämişi reňke boýaldy

Bir wagtlar arassa suwy bilen tanalýan Alýaskanyň demirgazyk-günbataryndaky Salmon derýasy soňky ýyllarda ep-esli üýtgedi. 1977-nji ýylda ýazyjy Jon Makfi ony "meniň öňde-soňda gören iň arassa suwum" diýip häsiýetlendirdi...

13.09.2025 13:03
5.1k+

Alymlar 13-14-nji sentýabrda magnit hadysalarynyň bolmagyny çaklaýarlar

13-14-nji sentýabrda Ýer ýüzünde G2–G3 derejesindäki (bäş derejeli şkalada ikinji we üçünji dereje) magnit tupanlarynyň bolmagyna garaşylýar. Bu barada Russiýanyň Ylymlar akademiýasynyň Kosmos barlaglary institutynyň Gün astronomiýasy laboratoriýasy hem-de Gün–Ýer fizikasynyň Sibir bölüminiň institutynda habar berildi...