B.e. öňki 355-nji ýylyň hytaý ýyldyzlar kartasy iň irki asman atlasy diýlip ykrar edildi

  • 20.05.2025 10:48
  • 3.8k+

Hytaýyň Milli astronomiýa obserwatoriýasynyň halkara alymlar topary gadymy hytaý resminamasy “Ussat Şiniň ýyldyz gollanmasyny” öwrenip, munuň ýyldyzly asmanyň iň irki atlasydygy baradaky netijä geldi.

Täze maglumatlara görä, karta biziň eýýamymyzdan öň, takmynan, 355-nji ýylda döredilipdir. Bu öň çak edilenden iki ýüz ýyl irdir. Ozal bu karta biziň eýýamymyzyň 125-nji ýylyna degişli hasap edilýärdi.
Atlasyň ýaşyny kesgitlemek üçin şekilleri gaýtadan işlemegiň häzirkizaman usullary, şol sanda kompýuter görşüne esaslanýan tehnologiýalar ulanyldy. Olaryň kömegi bilen soňky düzedişleriň netijesinde peýda bolan ýyldyzlaryň ornundaky ýalňyşlyklary ýüze çykarmak we maglumatlary häzirki koordinatlar bilen deňeşdirmek başartdy.
Atlas 120 ýyldyzdan ybarat katalogy öz içine alýar, olardan 118 sanysy üçin takyk orunlar görkezilen. Bu hem ony şol döwür üçin özboluşly edýär. Ylmy gözlegçiler ýyldyz koordinatlarynyň Hytaýda asman jisimleriniň hereketini görkezmek üçin gural peýda bolandan soň sferik ulgam boýunça çyzylandygyny kesgitledi.
Şeýle-de, ylmy gözleg hytaý kartasynyň ýaşynyň “Ptolomeýiň ýyldyz katalogyndan” 200 ýyl uludygyny tassyklady. Alymlar şeýle kartalaryň diňe bir ylmy däl, eýsem medeni ähmiýete eýedigini belleýär.


düýn 17:25
2k+

Nanotehnologiýa pudagyndaky patentleriniň sany boýunça Hytaý dünýäde birinji ýerde durýar

2000-nji ýyldan 2025-nji ýyla çenli dünýäde nanotehnologiýa pudagynda 1,07 milliondan gowrak patent hasaba alyndy. Şolaryň 464 müň sanysy Hytaýda hasaba alyndy. Şeýle maglumatlar Pekindäki Nanotehnologiýa forumynda neşir edilen “Hytaýyň nanotehnologiýa senagaty 2025” atly Ak kitapda getirilýär...

04.09.2025 13:09
2k+

Bennu asteroidiniň nusgalarynda Gün ulgamyndan hem gadymy bolan bölekler tapyldy

Alymlar Bennu asteroidiniň nusgalarynda Gün ulgamy emele gelmezden hem ozal ýüze çykan madda bölejiklerini tapdylar. Bu barada Nature Astronomy we Nature Geoscience žurnallarynyň neşirlerindäki makalalarda habar berildi...

03.09.2025 17:13
17k+

Hytaýda dünýäniň iň beýik asma köprüsini 96 sany ýük ulagy bilen synagdan geçirdiler

Hytaýda Guýçžou welaýatynyň Huaszýan Uly kanýonynyň üstünden geçýän täze asma köpriniň soňky synaglary tamamlandy. Gurluş 625 metr belentlikde ýerleşýär we uzynlygy 2980 metrdir. Bu köpri Lýuçži we Anlun etraplaryny birleşdirýär we  kanýonyň üstünden geçmegiň wagtyny 1 sagat bolanlygyndan 1 minut 30 sekunda çenli gysgaldýar...

03.09.2025 16:58
5.2k+

Hytaý dünýäde iň güýçli deňiz ýel turbinasyny işe girizdi

Hytaýyň Dongfang Electric kompaniýasy 26 megawatt kuwwaty bolan dünýäde iň güýçli deňiz ýel turbinasyny oturtdy. Bu barada Interesting Engineering neşiri habar berýär. Mundan ozal Daniýanyň kenarynda oturdylan kuwwaty 21,5 megawat bolan Siemens Gamesa turbinasy öňdeligi eýeleýärdi, emma Hytaýyň täze taslamasy bu görkezijiden ýokary boldy...