B.e. öňki 355-nji ýylyň hytaý ýyldyzlar kartasy iň irki asman atlasy diýlip ykrar edildi

  • 20.05.2025 10:48
  • 3.9k+

Hytaýyň Milli astronomiýa obserwatoriýasynyň halkara alymlar topary gadymy hytaý resminamasy “Ussat Şiniň ýyldyz gollanmasyny” öwrenip, munuň ýyldyzly asmanyň iň irki atlasydygy baradaky netijä geldi.

Täze maglumatlara görä, karta biziň eýýamymyzdan öň, takmynan, 355-nji ýylda döredilipdir. Bu öň çak edilenden iki ýüz ýyl irdir. Ozal bu karta biziň eýýamymyzyň 125-nji ýylyna degişli hasap edilýärdi.
Atlasyň ýaşyny kesgitlemek üçin şekilleri gaýtadan işlemegiň häzirkizaman usullary, şol sanda kompýuter görşüne esaslanýan tehnologiýalar ulanyldy. Olaryň kömegi bilen soňky düzedişleriň netijesinde peýda bolan ýyldyzlaryň ornundaky ýalňyşlyklary ýüze çykarmak we maglumatlary häzirki koordinatlar bilen deňeşdirmek başartdy.
Atlas 120 ýyldyzdan ybarat katalogy öz içine alýar, olardan 118 sanysy üçin takyk orunlar görkezilen. Bu hem ony şol döwür üçin özboluşly edýär. Ylmy gözlegçiler ýyldyz koordinatlarynyň Hytaýda asman jisimleriniň hereketini görkezmek üçin gural peýda bolandan soň sferik ulgam boýunça çyzylandygyny kesgitledi.
Şeýle-de, ylmy gözleg hytaý kartasynyň ýaşynyň “Ptolomeýiň ýyldyz katalogyndan” 200 ýyl uludygyny tassyklady. Alymlar şeýle kartalaryň diňe bir ylmy däl, eýsem medeni ähmiýete eýedigini belleýär.


11.12.2025 09:36
1.1k+

SpaceX kompaniýasy Falcon 9-yň birinji basgançagyny 32-nji gezek uçuryp, rekord goýdy

2025-nji ýylyň 8-nji dekabrynda (Aşgabat wagty bilen 9-njy dekabrda 03:26) SpaceX kompaniýasy Group 6-92 missiýasyny ýerine ýetirmek bilen, Starlink hemralarynyň täze toplumyny üstünlikli uçurdy. Floridadaky Kennedi kosmodromyndan uçuryş Falcon 9 raketasynyň B1067 belgili birinji basgançagynyň 32-nji uçuşy boldy we bu yzyna gaýtarylýan basgançaklary gaýtadan ulanmagyň sany boýunça täze rekorddyr...

11.12.2025 09:32
1.8k+

NASA Marsdaky MAVEN enjamy bilen aragatnaşygy ýitirdi

ABŞ-nyň Milli aeronawtika we kosmos giňişligini öwrenmek edarasy (NASA) MAVEN (Mars Atmosphere and Volatile EvolutioN) Mars zondy bilen aragatnaşygyň ýitendigini habar berdi. Bu enjam Gyzyl planetanyň atmosferasyny öwrenmek bilen meşgullanýar...

09.12.2025 06:39
3k+

NASA «Habblyň» işini dowam etdirjek Roman teleskopyny ýygnamak işini tamamlady

Milli aeronawtika we kosmos giňişligini öwrenmek edarasy (NASA) Nensi Greýs Roman adyndaky kosmos teleskopyny (Nancy Grace Roman Space Telescope) ýygnamak işlerini tamamlady. Işleriň möhüm tapgyry 2025-nji ýylyň 25-nji noýabrynda Merilendde NASA-nyň Goddard adyndaky kosmos uçuşlary merkezinde geçirildi...

04.12.2025 23:54
1.4k+

Google 2027-nji ýylda maglumat merkezlerini kosmosda gurup başlar

Google eýýäm 2027-nji ýylda kosmos giňişliginde maglumat merkezleriniň gurluşygyna başlamagy meýilleşdirýär. Suncatcher atly taslama köp energiýa sarp edýän maglumat merkezlerini elektrik energiýasy bilen üpjün etmek üçin Gün energiýasyny has netijeli ulanmagy maksat edinýär diýip, Google-yň baş direktory Sundar Piçai habar berdi...