Marsyň jümmüşinde uly kölüň gizlenip ýatandygy anyklandy

  • 14.05.2025 11:25
  • 9.2k+

Halkara alymlar topary Marsyň jümmüşinde suwuk suwly kölüň bardygynyň subutnamalaryny tapdy. Bu barlagy Hytaýyň Ylymlar akademiýasynyň Geologiýa we geofizika institutynyň, Awstraliýanyň milli uniwersitetiniň we Milanyň Bikokka  uniwersitetiniň hünärmenleri geçirdi. Netijeler EurekAlert portalynda çap edildi.

Alymlar NASA-nyň InSight seýsmometri tarapyndan ýazga alnan meteorit zarbalaryndan we mars titremelerinden döreýän seýsmiki tolkunlary seljerdiler. 5,4–8 km çuňlukda suwuk suwuň bolup biljekdigini görkezýän haýal süýşýän tolkun tizligi anomaliýasyny tapdylar. Planeta boýunça deň paýlansa, suw gatlagynyň galyňlygynyň 520-780 metr bolup biljekdigi çaklanylýar.
Barlagçylar netijeleriň InSight gonuş modulynyň astyndan alnan maglumatlara esaslanandygyny anykladylar. Açyşy tassyklamak üçin goşmaça missiýalaryň guralmagy zerurdyr. Alymlar milliardlarça ýyl ozal Marsyň suw bilen örtülendigini, ýöne takmynan 3 milliard ýyl ozal Amazon diýilýän döwürde onuň ýitirim bolandygyny ýatladylar.
Ondan öň Perseverance mars roweri gadymy suwuň yzlaryny tapypdy. Alymlar Gyzyl planetanyň üstki gatlagynyň astyndaky dürli çuňluklarda mineral emele geliş prosesleriniň bolup geçendigini kesgitlediler. Bu hem suwuň Mars jynslaryna çuňňur aralaşandygyny tassyklaýar.


27.10.2025 16:42
5.5k+

Türkmenistanly okuwçylar Panamada geçiriljek «Robotlaryň olimpiadasyna» ugradylar

Türkmen mekdep okuwçylary robototehnika boýunça halkara derejeli abraýly bäsleşik hasaplanýan "First Global Challenge 2025" ýaryşyna gatnaşarlar. «Robotlaryň Olimpiadasy» diýlip hem atlandyrylýan bu ýaryş 29-njy oktýabrdan 1-nji noýabra çenli Panamada geçirilip, dünýäniň 190 döwletinden gatnaşyjylary bir ýere jemlär...

27.10.2025 00:07
3.9k+

Ylmy barlaglaryñ netijesi: Tokaýlar bagtly bolmaga we durmuşdan kanagatlanmaga täsir edýär

Soňky ýyllarda dünýäniň iň bagtly ýurtlarynyň sanawynda Finlýandiýa yzygiderli birinji orunda durýar. Şol bir wagtda ol Ýewropanyň iň tokaýly ýurtlarynyň biridir. Bu ýagdaý halkara alymlaryň ünsüni özüne çekdi — olar finleriň gündelik durmuşynda tokaýlaryň bagt duýgusyna gönüden-göni täsir edýändigini anykladylar...

25.10.2025 15:42
5.9k+

Gara tomzaklar maslyk bilen iýmitlenmekligi 37 million ýyl ozal özleşdiripdir

Takmynan, 37 million ýyl ozal Argentinanyň Patagon peslikleri giň otluklar bilen örtülen bolup, bu ýer gylyç dişli torbalylaryň, äpet guşlaryň hem-de tapirlere we atlara meňzeş uly ot iýiji haýwanlaryň ýaşaýan mekany bolupdyr...

25.10.2025 14:32
2.2k+

«Sanly çözgüt–2025» bäsleşiginiň saýlama tapgyry başlandy

Türkmenistanyň Aragatnaşyk ministrliginde IT-tehnologiýalaryny, emeli aňy we robot tehnikasyny ösdürmäge gönükdirilen innowasion bäsleşik — «Sanly çözgüt–2025» boýunça saýlama tapgyry geçirilýär. Bäsleşik ýedi ugurda geçiriler: emeli aň robot tehnika we awtomatlaşdyrma «akylly» oba hojalyk tehnologiýalary akylly şäher konsepsiýalary sanly lukmançylyk elektron bilim hyzmatlar ulgamynyň sanlylaşdyrylmagy ...