Robotlara programmirleme däl-de, mehanikanyň kanunlary boýunça işlemek öwredildi

  • 14.05.2025 11:16
  • 2.4k+

Seul milli uniwersitetinden we Garwarddan ylmy gözlegçileriň topary datçik, algoritm we merkezi dolandyryş bolmazdan hereket edip bilýän robotlary döretdi. Science Advances žurnalynda beýan edilen täze ulgam link-botlar adyny aldy. Olaryň hereketi balyklar toparynyň we guşlar sürüsiniň tebigy hereketinden ugur alýar.

Link-botlar V şekilli baglanyşyklar bilen birleşdirilen kese aýaklary bolan 3D çap silindrlerinden ybarat. Bu silindrler diňe daşky wibrasiýanyň kömegi bilen hereket edýär. Esasy innowasiýa, olar programmalar bilen däl-de, V baglanyşyklarynyň geometriýasy bilen dolandyrylýar. Ýagny, baglanyşyklaryň birleşme burçuny ýa-da onuň berkligini üýtgetseň, robotyň tutuş hereketi-de üýtgeýär. Haçan-da olar diwar ýaly päsgelçilik bilen çaknyşanda, olar öz hereketini awtomatik üýtgedýär: diwar bilen ugurdaş hereket edip başlaýar ýa-da ugruny üýtgedýär.
Synaglarda link-botlar dar geçelgelere girmegi, predmetleri daşamagy we özara hereket etmegi başardy: bilelikde ýükleri süýşürdi ýa-da birek-birege päsgelçilikden geçmäge kömek etdi.
Robotlar toparyndan tapawutlylykda, olara simsiz aragatnaşyk ýa-da indiwidual dolandyryş gerek däl. Alymlar baglanyşyklaryň parametrlerini: uzynlygyny, birleşme burçuny we ş.m. üýtgetmek bilen ulgamyň özüni alyp barşyny çaklamak üçin hasaplaýyş modelini ulanýar.
Şeýle robotlar ýükleri eltmek, gözegçilik ýa-da adatdan daşary ýagdaýlar üçin ulanylyp bilner. Link-botlar dürli materiallardan ýasalyp biler. Indiki ädim daşky şertleriň täsiri bilen öz parametrlerini üýtgedýän adaptiw baglanyşyklary döretmekden ybarat.


15.12.2025 08:34
1.5k+

ABŞ-da gatanda CO₂-ni siňdirýän beton işlenip düzüldi

Massaçusetsdäki Wuster Politehniki Institutynyň (WPI) alymlary Fermentatiw Gurluşlyk Materialy (ESM) diýlip atlandyrylýan innowasion gurluşyk materialyny işläp düzdüler. Onuň esasy aýratynlygy uglerod-negatiw bolmagydyr: gatama prosesinde ol kömürturşy gazyny çykarman, tersine, atmosferadan kömürturşy gazyny işjeň özüne siňdirýär...

24.11.2025 12:03
4.2k+

Hytaý roboty durmazdan 100 km-den gowrak ýol geçip, Ginnesiň rekordyny goýdy

Hytaýyň AgiBot (Zhiyuan Robotics) kompaniýasynyň adam şekilli roboty Suçžou bilen Şanhaýyň arasynda durmazdan 106 km ýol geçdi. Bu üstünlik “gumanoid robotynyň iň uzak pyýada syýahaty” hökmünde Ginnesiň rekordlar kitabyna girizildi...

16.11.2025 18:09
2.8k+

«Sanly çözgüt – 2025» bäsleşiginiň ýeňijileri yglan edildi

Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasynda «Sanly çözgüt – 2025» bäsleşiginiň ýeňijilerini sylaglamak dabarasy boldy. Bu çäre ýurduň telekommunikasiýa we IT ulgamynda esasy waka bolan «Türkmentel–2025» XVIII Halkara sergisiniň we ylmy maslahatynyň dabaraly ýapylyşynyň çäklerinde geçirildi...

15.11.2025 00:14
8.7k+

Russiýanyň ilkinji gumanoid roboty tanyşdyryldy: birnäçe ädimden soň ol ýykyldy

Moskwada Russiýanyň emeli aňly (EA) ilkinji adam şekilli (gumanoid) robotynyň tanyşdyrylyşy boldy. Bu barada TASS agentligi Milli Tehnologiýa Koalisiýasyna salgylanyp habar berdi. "Moskwa" agentliginiň maglumatyna görä, "Aýdol" (Aidol) atly robot deňagramlylygyny saklap bilmän, eýýäm tanyşdyrylyşyň başynda ýykyldy...