Ýaponiýada ýaşy 2,6 mln ýyl bolan gadymy kebelek tapyldy: onuň 9 sm ganatlary bolupdyr

  • 08.05.2025 12:12
  • 2k+

Alymlar Ýaponiýada ozal näbelli kebelegiň daşa öwrülen galyndylaryny tapdy. Bu tapyndy Osakadan, takmynan, 180 km uzaklykda, Hiogo prefekturasynyň Sin’onsen şäherçesinde ýüze çykaryldy. Kebelegiň ganatynyň gerimi dokuz santimetre ýetipdir. Bu irki pleýstosen eýýamynda (2,6 – 1,8 mln ýyl ozal) ýaşan belli bolan kebelekleriň arasynda iň ulusydyr.

Täze görnüş bu galyndylary ilki gören Kiýosi Kamitaniniň hormatyna Tacola kamitanii diýlip atlandyryldy. Kebelek baradaky makala Paleontological Research žurnalynda neşir edildi.
Bu görnüş häzirkizaman öýküniji kebelekleri, mysal üçin, admirallary we wise-şalary öz içine alýan Limenitidini maşgalasyna degişlidir. Öň bu toparyň ýekeje wekiliniň-de daşa öwrülen galyndysy tapylmandy.
Ylmy gözlegçiler tapylan kebelegiň urkaçy bolandygyny öňe sürýär. Muny kebelegiň uly garny görkezýär. Şeýle tapyndylar, adatça, toprakda saklanmaýan kebelek ganatlarynyň näzikligi we bedeniniň ýumşaklygy sebäpli örän seýrekdir.
Alymlaryň hasaplamalaryna görä, kebelek pliosen döwründen pleýstosene geçilen döwürde ýyly ýa-da aram klimatda ýaşapdyr. Bu açyş Tacola nesliniň ýaýrawy baradaky maglumatlary giňeldýär – indi onuň diňe bir Günorta-Gündogar däl, eýsem Gündogar Aziýada hem ýaşandygy belli boldy.


15.09.2025 12:46
11k+

Dünýäde 100 ýaşa ýeten her 6-njy adam Ýaponiýada ýaşaýar: bu ýerde olaryň sany tas 100 müň

Ýaponiýada 100 we ondan uly ýaşly adamlaryň sany 100 müňe golaýlady. Bu barada Ýaponiýanyň Saglygy goraýyş ministrliginiň maglumatlaryna salgylanyp, NHK teleradiokompaniýasy habar berdi. Soňky bir ýylda ýüz ýaşly ýaponiýalylaryň sany 4644 adam artdy, bu hem soňky 55 ýylda iň ýokary artyş boldy...

13.09.2025 15:41
4.7k+

Kalimantan adasynda meteoritden galan gadymy palta tapyldy

Kalimantan adasynyň Indoneziýa böleginde ýerleşýän Paau obasynda çen bilen bürünç eýýamyna degişli seýrek guýguç şekilli palta tapyldy. Onuň ýaşy takmynan 3000 ýyl töweregi. Radar Banjarmasin gazetiniň habaryna görä, bu artefakt 1983-nji ýylda ýerli ýaşaýjy tarapyndan altyn gözleýän mahaly tötänleýin tapyldy we  jemgyýetçilige indi mälim boldy...

04.09.2025 11:59
4k+

Ýapon şäheri ýaşaýjylaryny smartfon ulanylyşyny günde iki sagat bilen çäklendirmäge çagyrdy

Ýaponiýanyň Toýoake şäheriniň häkimligi onlaýn garaşlylyga garşy göreşiň çäklerinde ýaşaýjylary smartfon ulanylyşyny günde iki sagada çenli çäklendirmäge çagyrdy. Bu barada The Guardian habar berýär. Şäher häkimi Masafumi Koki bu çäräniň fiziki we psihiki saglyk meselelerine getirip biljek, şeýle-de ukyny bozup bilýän gurluşlaryň aşa köp ulanylmagynyň öňüni almaga gönükdirilendigini düşündirdi...

02.09.2025 19:21
4.1k+

Beýik Britaniýada şokoladyň tagamyny güýçlendirýän saz döredildi

Beýik Britaniýada diňläniňde şokoladyň süýji tagamyny has güýçlendirýän saz döredildi diýip, New York Post habar berýär. Bristol uniwersitetinden kompozitor we ses boýunça hünärmen Natali Hiasint soňky 60 ýylda sazyň tagam duýgularyna ýetirýän täsiri baradaky ylmy gözlegleri öwrendi...