Ýaponiýada ýaşy 2,6 mln ýyl bolan gadymy kebelek tapyldy: onuň 9 sm ganatlary bolupdyr

  • 08.05.2025 12:12
  • 1.9k+

Alymlar Ýaponiýada ozal näbelli kebelegiň daşa öwrülen galyndylaryny tapdy. Bu tapyndy Osakadan, takmynan, 180 km uzaklykda, Hiogo prefekturasynyň Sin’onsen şäherçesinde ýüze çykaryldy. Kebelegiň ganatynyň gerimi dokuz santimetre ýetipdir. Bu irki pleýstosen eýýamynda (2,6 – 1,8 mln ýyl ozal) ýaşan belli bolan kebelekleriň arasynda iň ulusydyr.

Täze görnüş bu galyndylary ilki gören Kiýosi Kamitaniniň hormatyna Tacola kamitanii diýlip atlandyryldy. Kebelek baradaky makala Paleontological Research žurnalynda neşir edildi.
Bu görnüş häzirkizaman öýküniji kebelekleri, mysal üçin, admirallary we wise-şalary öz içine alýan Limenitidini maşgalasyna degişlidir. Öň bu toparyň ýekeje wekiliniň-de daşa öwrülen galyndysy tapylmandy.
Ylmy gözlegçiler tapylan kebelegiň urkaçy bolandygyny öňe sürýär. Muny kebelegiň uly garny görkezýär. Şeýle tapyndylar, adatça, toprakda saklanmaýan kebelek ganatlarynyň näzikligi we bedeniniň ýumşaklygy sebäpli örän seýrekdir.
Alymlaryň hasaplamalaryna görä, kebelek pliosen döwründen pleýstosene geçilen döwürde ýyly ýa-da aram klimatda ýaşapdyr. Bu açyş Tacola nesliniň ýaýrawy baradaky maglumatlary giňeldýär – indi onuň diňe bir Günorta-Gündogar däl, eýsem Gündogar Aziýada hem ýaşandygy belli boldy.


düýn 15:07
10k+

Alymlar näme üçin barmaklaryň suwda mürşýändigini anykladylar

Barmaklar uzak wagtlap suwda saklansa, olaryň derisi ýygyrt-ýygyrt bolýar. Uzak wagtlap muny deriniň çişmegi bilen baglanyşdyryp geldiler, ýöne Bingemton uniwersitetiniň (ABŞ) barlagçylary başga netijä geldiler...

19.05.2025 22:31
6.2k+

Arheologlar Goňurdepäniň Oks siwilizasiýasyndaky möhüm ornuny açyp görkezdi

Russiýanyň Ylymlar akademiýasynyň alymlary Goňurdepedäki guburlaryň jaýlanyş dessurlary, planigrafiýasy we hronologiýasy boýunça giňişleýin barlag geçirdiler. Alnan netijeler Goňurdepäniň bürünç eýýamynda Merkezi Aziýada gülläp ösen we soňra ýitip giden Oks siwilizasiýasynyň (Baktriýa-Margian arheologik toplumynyň) administratiw hem-de dini merkezi bolandygyny subut etdi...

19.05.2025 17:17
2k+

Garwardda demokratiýanyň düýbüni tutan ilkinji resminamalaryň biri ýüze çykaryldy

Amerikanyň Birleşen Ştatlarynda Garwardyň hukuk mekdebiniň kitaphanasynda 80 ýyl saklanan we Azatlyklaryň beýik hartiýasynyň nusgasy hasaplanyp gelen golýazmanyň asyl nusgadygy kesgitlenildi. Bu barada The Guardian neşiri habar berýär...

15.05.2025 11:27
3.1k+

Ýapon režissýor iPhone 16 Pro-da gysgametražly film düşürdi

Apple-yň YouTube kanalynda Kann kinofestiwalynyň baýragynyň eýesi, ýaponiýaly režissýor Hirokadzu Koreedanyň ýolbaşçylygynda iPhone 16 Pro-da düşürilen 28 minutlyk film peýda boldy. Gysgametražly film flagman enjamyň «kinematografiki režiminiň» nämelere ukyplydygyny görkezýär...