Hytaý Gobi çölünde toriý ýangyjy bilen işleýän reaktory üstünlikli işe girizdi

  • 20.04.2025 23:39
  • 2.5k+

Hytaý Gobi çölünde toriý ýangyçly 2 MWt-lyk synag üçin niýetlenen ergin-duzly reaktory (EDR) üstünlikli işe girizdi. Bu barada «South China Morning Post» neşiri habar berýär.

Şanhaýyň amaly fizika instituty tarapyndan dolandyrylýan reaktor hiç hili durmazdan, öz ýangyjyny doly ulanyp, soňra täzeden dolduryp, doly iş tapgyryny tamamlady. Ýangyç we ýylylyk geçiriji hökmünde eredilen duzlardan peýdalanýan tehnologiýa uran bilen işleýän reaktorlara garanyňda has howpsuz, tygşytly we zyýanly galyndylary az döredýär. Hytaýda toriý känleriniň köplügi ýurdy bu ugur boýunça has-da güýçlendirýär.
Toriý esasly EDR-lar az mukdarda radioişjeň galyndy döredýär we Ýeriň gabygynda urana garanyňda üç esse köp duş gelýän toriý elementini ulanýar.
Bu tehnologiýa 1960-njy ýyllarda ABŞ-da gizlin saklanyp, soňy bilen aýan edilen maglumatlara esaslanýar. Şol döwürde toriýli reaktorlar uranlylara ýer beren bolsa-da, Hytaý bu tehnologiýany 2011-nji ýylda başlap tiz wagtda kämilleşdirip, bäsdeşlerini yzda galdyrdy.
Geljekki meýilnamalaryň arasynda, 2030-njy ýyla çenli işjeň ýagdaýa getiriljek 10 MWt-lyk EDR we ýadro ýangyçly ýük gämileri üçin toriý reaktorlaryny döretmek bar. Bu meýilnamalar Hytaýyň ýadro energetikasyndaky uly maksatlaryny has-da berkidýär.


düýn 18:21
11k+

Hytaý çaga dogluşyny artdyrmak üçin 3 ýaşa çenli çagalara ýylda bir gezek 500 dollar töläp başlar

Hytaýyň hökümeti çaga dogluşyny ýokarlandyrmak maksady bilen çaga seretmek boýunça kömek pullarynyň täze ulgamyny yglan etdi diýip, “Sinhua” agentligi habar berýär. Umumymilli maksatnama laýyklykda, maşgalalara üç ýaşa ýetmedik her bir çaga üçin ýylda 3600 ýuan (takmynan 503 dollar) kömek puly berler...

26.07.2025 18:18
8k+

Hytaýda 6G öýjükli ulgamy synagdan geçirildi: ol 50 Gb faýly 1,5 sekuntda iberýär

China Mobile aragatnaşyk operatory altynjy nesil torunyň ilkinji synaglarynyň başlanandygyny habar berdi. Synag infrastrukturasyna 10 esasy stansiýa gatnaşýar. Taslama diňe gözleg maksatlary bilen durmuşa geçirilýär we täjirçilik taýdan ulanylyşy göz öňünde tutmaýar diýip, MyDrivers portaly ýazdy...

26.07.2025 13:05
3.2k+

Serdar Berdimuhamedow Hytaýyň täze bellenen ilçisinden ynanç hatyny kabul etdi

25-nji iýulda Hytaý Halk Respublikasynyň Türkmenistanda täze bellenen Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi Szi Şumin Prezident Serdar Berdimuhamedowa ynanç hatyny gowşurdy. “Biz ähli derejede syýasy dialogyň has-da giňeldilmegine aýratyn ähmiýet berýäris...

26.07.2025 09:26
5.2k+

Türkmenistanda energetika desgalarynda meýilnamalaýyn esasda abatlaýyş işleri geçirilýär

Türkmenistanyň Energetika ministrligi tarapyndan elektrik stansiýalarynda, dürli güýjenmeli asma elektrik geçiriji ulgamlarda, beketlerde meýilnamalaýyn esasda abatlaýyş işleri ýerine ýetirildi. Bu barada wise-premýer B...