Hytaý Gobi çölünde toriý ýangyjy bilen işleýän reaktory üstünlikli işe girizdi

  • 20.04.2025 23:39
  • 2.4k+

Hytaý Gobi çölünde toriý ýangyçly 2 MWt-lyk synag üçin niýetlenen ergin-duzly reaktory (EDR) üstünlikli işe girizdi. Bu barada «South China Morning Post» neşiri habar berýär.

Şanhaýyň amaly fizika instituty tarapyndan dolandyrylýan reaktor hiç hili durmazdan, öz ýangyjyny doly ulanyp, soňra täzeden dolduryp, doly iş tapgyryny tamamlady. Ýangyç we ýylylyk geçiriji hökmünde eredilen duzlardan peýdalanýan tehnologiýa uran bilen işleýän reaktorlara garanyňda has howpsuz, tygşytly we zyýanly galyndylary az döredýär. Hytaýda toriý känleriniň köplügi ýurdy bu ugur boýunça has-da güýçlendirýär.
Toriý esasly EDR-lar az mukdarda radioişjeň galyndy döredýär we Ýeriň gabygynda urana garanyňda üç esse köp duş gelýän toriý elementini ulanýar.
Bu tehnologiýa 1960-njy ýyllarda ABŞ-da gizlin saklanyp, soňy bilen aýan edilen maglumatlara esaslanýar. Şol döwürde toriýli reaktorlar uranlylara ýer beren bolsa-da, Hytaý bu tehnologiýany 2011-nji ýylda başlap tiz wagtda kämilleşdirip, bäsdeşlerini yzda galdyrdy.
Geljekki meýilnamalaryň arasynda, 2030-njy ýyla çenli işjeň ýagdaýa getiriljek 10 MWt-lyk EDR we ýadro ýangyçly ýük gämileri üçin toriý reaktorlaryny döretmek bar. Bu meýilnamalar Hytaýyň ýadro energetikasyndaky uly maksatlaryny has-da berkidýär.


düýn 09:52
4k+

«Merkezi Aziýa — Hytaý» ikinji sammitiniň jemleri boýunça birnäçe resminamalara gol çekildi

17-nji iýunda Astana şäherinde geçirilen «Merkezi Aziýa — Hytaý» ikinji sammitiniň  jemleri boýunça birnäçe resminamalara gol çekildi. Hususan-da, Türkmenistanyň, Gazagystanyň, Gyrgyz Respublikasynyň, Hytaý Halk...

düýn 09:46
3.4k+

Serdar Berdimuhamedow “Merkezi Aziýa — Hytaý” ikinji sammitinde birnäçe teklipleri öňe sürdi

17-nji iýunda Prezident Serdar Berdimuhamedow Astanada geçirilen “Merkezi Aziýa — Hytaý” sammitinde çykyş edip, tagallalary utgaşdyrmak arkaly sebitara hyzmatdaşlygy dürli ugurlarda mundan beýläk-de ösdürmek boýunça birnäçe teklipleri öňe sürdi...

düýn 06:57
6k+

Serdar Berdimuhamedowyň Astanada “Merkezi Aziýa — Hytaý” sammitindäki çykyşy

Hormatly jenap Gazagystan Respublikasynyň Prezidenti! Hormatly Hytaý Halk Respublikasynyň we Merkezi Aziýa ýurtlarynyň döwlet Baştutanlary! Hormatly wekiliýet agzalary! Ilki bilen, bildirilen myhmansöýerlik üçin Türkmenistanyň wekiliýetiniň adyndan Gazagystan Respublikasynyň Prezidenti hormatly Kasym-Žomart Kemelewiç Tokaýewe minnetdarlygymy beýan etmäge rugsat ediň...

17.06.2025 20:11
9.8k+

Serdar Berdimuhamedow «Merkezi Aziýa — Hytaý» ikinji sammitinde Türkmenistanyň garaýyşlaryny beýan etdi

Prezident Serdar Berdimuhamedow 17-nji iýunda Astanada geçirilen «Merkezi Aziýa — Hytaý» ikinji sammitinde çykyş edip, altytaraplaýyn hyzmatdaşlygy has-da ösdürmek babatda ýurdumyzyň garaýyşlaryny beýan etdi. Bu barada "Türkmenistan" gazetiniň elektron neşiri habar berýär...