Curiosity mars roweri Geýl kraterinden karbonatyň iri ýataklaryny tapdy

  • 20.04.2025 18:38
  • 2.5k+

Curiosity mars roweri Geýl kraterinden karbonat-sideritleriň ägirt uly ýataklaryny tapdy. 12 ýyldan gowrak mundan ozal NASA-nyň dördünji roweri şu ýere gonupdy. Täze açyş Marsyň asyl atmosferasynyň ep-esli böleginiň bu minerallaryň ýataklaryna öwrülendigini görkezýär diýip, Kanadanyň Kalgari uniwersitetiniň metbugat gullugyna salgylanýan TASS habar berýär.

"Geýl kraterinde bu uly karbonat ýataklarynyň tapylmagy bilen Marsyň atmosferasynyň we geologiýasynyň wagtyň geçmegi bilen nähili özgerendigine düşünmegimiz geň galdyryjy we möhüm açyşdyr. Hususan-da, Marsda ýaşaýşyň döremegi üçin şertleriň bolandygyny tassyklaýar, şeýle hem siderit ýataklarynyň emele gelmegi Marsy deslapky atmosferasynyň möhüm böleginden mahrum edip biljekdigini görkezýär" - diýip, Kalgari uniwersitetiniň dosenti Ben Tutolo mälim etdi.

Alymlar Geýl krateriniň içindäki iň beýik nokat Şarp dagynyň depesinden Curiosity tarapyndan toplanan maglumatlary seljerenlerinden soň şeýle netijä geldiler. Geçmişde krateriň düýbünde ýyly süýji suwly köl bar bolan bolsa gerek. Bu dagyň eňňitleri bu suw howdanynyň guramasy wagtynda emele gelen çökündiler bilen örtülendir, bu bolsa olary öwrenmek üçin has gyzykly edýär.
Nusgalardaky käbir demir minerallar sideritiň bir böleginiň şor suw bilen galtaşma we beýleki geohimiki prosesler netijesinde ýok bolup gidendigini görkezýär. Netijede, kömürturşy gazynyň bir bölegi Marsyň atmosferasyna gaýdyp gelipdir, ýöne bu onuň doly dikelmegi üçin ýeterlik bolmandyr.
Alymlar munuň häzirki Marsda atmosferanyň dykyzlygynyň pes bolmagynyň we suwuň ýetmezçiliginiň sebäplerinden biridigine ynanýarlar.


şu gün 18:13
1k+

Barlag: Aý tozanyndan dem almak ozal pikir edilişi ýaly howply däl

Kosmiki lukmançylyk merkezi bilen beýleki institutlaryň alymlary regolitiň, ýagny Aý tozanynyň potensial zäherliligini barlamak üçin laboratoriýa barlaglaryny geçirdiler. Ýerdäki tozandan tapawutlylykda, Aýdaky tozan bölejikleri has ýiti we eroziýa sezewar bolmansoň, olardan dem almak ozal has howply hasap edilýärdi...

şu gün 18:05
935

NASA «Resilience» enjamynyň Aýa baryp urulmagynyň netijelerini görkezdi

11-nji iýunda NASA-nyň Aýyň orbitasyndaky Lunar Reconnaissance Orbiter (LRO) atly enjamy Sowuk deňiz (Mare Frigoris) sebitini surata düşürdi. Bu ýere 5-nji iýunda ispace Mission 2 SMBC x HAKUTO-R Venture Moon atly («Resilience») Aý moduly baryp urlupdy...

şu gün 11:36
1k+

Falcon 9 bir ýylda orbita global peýdaly ýüküň 85%-ini çykardy

SpaceX kosmos uçuşlary boýunça öňdebaryjylygyny saklamagy dowam etdirýär. Internet torunda hödürlenen infografika Falcon 9 raketasynyň orbita çykarylan peýdaly ýükleriň göwrümi boýunça beýleki – döwlet we hususy raketa göterijilerinden näderejede öňe geçýändigini görkezdi...

20.06.2025 19:07
3.2k+

Honda ilkinji gezek Falcon 9-a meňzeş köp gezeklik raketany synagdan geçirdi

Ýaponiýanyň Honda kompaniýasy köp gezeklik raketa göterijisiniň synagyny üstünlikli geçirdi. Synag uçuşy Hokkaýdo prefekturasyndaky Taýki aerokosmos gözlegleri merkeziniň çäginde boldy. Synag wagty raketa 271 metr beýiklige çykdy, soňra bellenilen nokatdan bary-ýogy 37 sm uzaklykda gondy...