Ekwadorda ilkinji kolonial şäheriň harabalyklary tapyldy. Ol ýertitremesi sebäpli ýitipdir

  • 06.04.2025 22:18
  • 3.1k+

Ekwadoryň Milli medeni miras institutynyň (INPC) arheologlary ilkinji kolonial şäheriň galyndylaryny tapdylar. Ol kolonizasiýanyň başynda gurlan eken diýip, Heritage Daily habar berýär.

Şäher häzirki Riobamba kantonynyň ýerinde ýerleşipdir. 1534-nji ýylda ispan basyp alyjysy Diýego de Almagro bu ýerde Riobamba diýlip atlandyrylýan ilkinji şäherçäni esaslandyrypdyr. Ol 1797-nji ýylda güýçli ýertitreme sebäpli weýran bolýança, takmynan, 150 ýyl ýaşapdyr. Ýertitremesiniň merkezi hut şu şäheriň çäginde bolupdyr.
Tebigy betbagtçylyk netijesinde ýer süýşüp, şäher weýran bolupdyr we goňşy ilatly nokatlara - Guaranda, Ambato, Latakunga, Sakisilä we Banýosuwa düýpli zyýan ýetiripdir. Betbagtçylykdan soň şäher başky ornundan 14 km uzaklykda gaýtadan gurlupdyr.
Arheologlar gazuw-agtaryş işleri wagtynda iýezuit buthanasynyň daş düşelen howlusyny, gurluşyk üçin daş köwlüp alynýan hennegi, daş düşelen suw kanallaryny, binagärlik bezegini, gap-gaçlary we peçleri tapdylar.


14.05.2025 16:09
5.2k+

Iň gadymy naýzalary Germaniýanyň çäginde ýaşap geçen neandertallar ýasapdyr

Ýewropaly antropologlar Saksoniýadan (Germaniýa) tapylan Şöningen naýzalarynyň, takmynan, 200 müň ýyl ozal döredilendigini kesgitlediler. Bu öň pikir edişimizden 100–200 müň ýyl soňdur. Science Advances žurnalynda çap edilen barlag naýzalaryň geýdelberg adamlaryna däl-de, neandertallara degişlidigini görkezýär...

06.05.2025 21:06
4k+

Kawkazdaky tapyndy neandertallaryň oýlap tapyjylygy barada täze maglumatlary berdi

Alymlar Demirgazyk-Günbatar Kawkazdaky gowakda ýaşy 80-70 müň ýyl bolan süňkden ýasalan peýkamy tapdy. Bu tapyndy süňkden enjam ýasamaga ukypsyz hasaplanan neandertallar baradaky garaýyşlary üýtgedýär. Görnüşi ýaly, neandertallar, takmynan, 40 müň ýyl mundan ozal Ýewraziýada häzirkizaman adamlary peýda bolmazdan has öň çylşyrymly tehnologiýalary ulanan eken...

24.04.2025 12:37
8.5k+

Arheologlar Çingiz hanyň döwrüniň tötänleýin tapylan artefaktlaryny öwrenýär

Sibir federal uniwersitetiniň (SFU) arheologlary Krasnoýarsk ülkesiniň A.I.Kytmanow adyndaky Ýeniseýsk muzeýiniň kolleksiýalaryny öwrenip, Mongol imperiýasynyň güllän döwri bolan XIII-XIV asyrlara degişli artefaktlary tapdy...

04.04.2025 22:26
4.4k+

Alymlar gadymy gowak suratlarynyň döredilmeginde çagalaryň möhüm ornuny belleýärler

Tel-Awiw uniwersitetiniň barlagçylary çagalaryň gadymy gaýa suratlarynyň döredilmeginde möhüm orun eýeläp biljekdigini çaklaýarlar. Alymlar munuň diňe bir öwrenmeklik bilen bagly bolman, eýsem çagalaryň gaýry dünýä...