ABŞ-da ysmaz adamlaryň pikirlerini häzirki wagtda okaýan neýrointerfeýs döredildi

  • 05.04.2025 13:04
  • 3.3k+

Amerikan neýrofiziologlary doly ysmaz adamlaryň pikirlerini okaýan we derrew kompýuteriň ekranynda görkezýän ýa-da dinamikler arkaly ses berýän neýrointerfeýsi döretdiler.

Ysmazlara daşarky dünýä bilen aragatnaşyk saklamaga mümkinçilik berýän işläp taýýarlaýyş San-Fransisko şäherindäki Kaliforniýa uniwersitetiniň professory Edward Çangyň ýolbaşçylygyndaky newrofiziologlar toparyna degişli. Bu barada Nature Neuroscience žurnalynda çap bolan makalada beýan edildi.
Ulgam beýniniň herekete jogap berýän böleginden gelýän signallary seljermek arkaly diliň koduny açýar.

"Biziň ulgamymyz minimal gijä galmak bilen, müňden gowrak sözi tanap, ekranda görkezip, şol bir wagtyň özünde dinamikler arkaly ses bermäge ukyply" –diýip barlagçylar ýazýarlar.

Alymlar enjamy işletmek üçin 253 elektrod ulandylar. Olary 18 ýyl ozal insultdan soň ysmaz bolan 47 ýaşly amerikaly zenanyň beýnisine ýerleşdirdiler. Zenandan iň köp ulanylýan 1024 sözi pikirinde aýtmagy haýyş etdiler. Bu döwürde barlagçylar beýniniň herekete jogap berýän böleginiň işjeňligindäki üýtgeşmeleri yzarladylar we ýazylan maglumatlary onlaýn ýaýlymlary terjime etmekde ulanylýan RNN-T neýroulgamlary diýlip atlandyrylýan bazanyň esasynda gurlan AI ulgamyny taýýarlamak üçin maglumatlar bazasy hökmünde bellediler.
Neýrointerfeýs çalt we takyk, minutda 48 sözi işleýär. Bu göni aragatnaşyk üçin niýetlenen gaty haýal öňki enjamlardan has çalt. Alymlaryň sözlerine görä, täze tehnologiýa beýleki neýrointerfeýsleriň esasy kemçiligini - söz tanamakda uzak gijä galmagy aradan aýyrýar.
Barlagçylar olaryň işläp taýýarlamasy ysmaz kesellileriň beýlekiler bilen arkaýyn aragatnaşyk saklamagyna kömek eder diýip umyt edýärler. Geljekde olar şuňa meňzeş enjamlaryň döredilmegini çaltlaşdyrmak üçin ulgamy kämilleşdirmegi meýilleşdirýärler.


28.10.2025 12:54
6.3k+

Şençhende geljegiň logistikasy ýola goýuldy: köçelerde eýýäm 10 müň sany robot-furgon hereket edýär

Şençhende köçelerde we hatda metroda hem 10 000 sany robotlaşdyrylan furgon gatnadylyp başlandy. Olar SF Express atly logistika kompaniýasy tarapyndan ýükleri adam gatnaşmazdan daşamak üçin ulanylýar. Bu furgonlary Neolix kompaniýasy öndürýär...

16.10.2025 10:31
10k+

Ýaponiýada AI bilen işleýän “adam ýuwujy kirmaşyn” görkezildi: 15 minuda ýuwup, guradyp berýär

Ýaponiýanyň Osaka şäherinde ýerleşýän Science kompaniýasy “Mirai Renjian” atly täsin enjamy — awtomatiki tämizleýji we rahatlandyryjy owkalaýjy kapsulany (“adam ýuwujy kirmaşyny”) hödürledi. Täze enjam emeli aň (AI) tehnologiýasy bilen enjamlaşdyrylypdyr...

09.10.2025 17:10
5.3k+

Alymlar bir öýi bir günläp energiýa bilen üpjün edip bilýän beton batareýasyny döretdiler

Massaçusets Tehnologiýa Institutynyň (MIT) alymlary öň işlenip düzülen elektron geçiriji uglerodly betony (ec3) kämilleşdirdiler. Bu işläp taýýarlama öýüň binýadyny ýa-da diwarlaryny energiýa saklaýan enjama öwürýär diýip, New Atlas habar berýär...

06.10.2025 10:46
7.3k+

Awstraliýaly robot möý bir jaýy 24 sagadyň içinde çap edýär

Awstraliýada äpet möý şekilli üýtgeşik gurluşykçy robot oýlanyp tapyldy. Crest Robotics we Earthbuilt Technology kompaniýalary tarapyndan döredilen, "Şarlotta" diýlip atlandyrylýan oýlap tapyş, takmynan, 200 inedördül metrlik jaýy 24 sagadyň içinde çap etmäge ukyplydyr diýip, ABC  habar berýär...