Fizikler iň kiçi LED displeýi döretdiler

  • 31.03.2025 19:51
  • 4.7k+

Hançžouly alymlar Kembrij uniwersitetinden kärdeşleri bilen bilelikde çäge dänesinden has kiçi LED displeýi işläp düzdüler. II-V görnüşli ýarymgeçirijilerden döredilen pikselleriň ini bary-ýogy 90 nanometr, ýagny wirusdan uly däl diýip, Interesting Engineering belleýär.

Şol bir wagtyň özünde alymlar her dýuýma 127 000 piksel dykyzlygyny gazandylar, bu bolsa häzirki zaman ekranlarynyň görkezijilerinden has ýokarydyr.
Munuň üçin fizikler kristal gurluşy bolan material - perowskiti ulandylar. Onuň bahasy arzan, öndürilmegi aňsat we ol elektrik toguny netijeli ýagdaýda ýagtylyga öwürýär. Perowskit çydamly, ýagty we ýokary durulykdaky displeýleri öndürmek üçin amatly.
Çžeszýan uniwersitetiniň professory Çžao: "Şunuň ýaly eksperimentler, gaty kiçi göwrümdäki perowskit LED-larynyň hem kabul ederlikli netijeliligi saklap biljekdigini görkezýär".


Ekranda näçe köp piksel bolsa, surat şonça-da aýdyň bolar. Emma şeýle kiçi LED-lary döretmek kyn we gymmatdyr. Adamyň gözi 576 megapiksele çenli ýitiligi tapawutlandyryp bilýär we bu çäkden geçmek hemişe dogry däl. Täze LED-lar (nano-PeLED) bu meseläni çözýär: adaty yşyklardan tapawutlylykda olar ýagtydyr we çalt öçmeýär.
Bu pikseller giňeldilen hakykat äýnekleri, wirtual hakykat garniturlary we indiki nesil smartfonlary üçin amatly bolup biler. Şeýle-de bolsa, çäklendirmeler bar: perowskit LED-lary henizem monohromdyr, olaryň häzirki zaman ekranlar bilen bäsleşmegi üçin doly reňkli wersiýalar zerurdyr. Şeýle hem olaryň hakyky enjamlarda näçe wagt işläp biljekdigi heniz belli däl. Alymlar bu kemçilikleri ýok etmek üçin tehnologiýany kämilleşdirmegi meýilleşdirýärler.


düýn 11:16
2k+

Astronomlar ilkinji gezek Günüň daşky serhediniň kartasyny çyzdylar

Astronomlar ilkinji gezek Günüň atmosferasynyň daşky serhediniň — Alwen üsti (Alfvén surface) hökmünde tanalýan zolagyň yzygiderli iki ölçegli kartasyny düzdüler. Bu serhet Gün şemalynyň magnit tolkunlarynyň tizliklerinden geçip, yzyna dolanmaz ýaly Günüň täsirinden çykýan we planetalarara giňişlige ýaýraýan sebitidir...

düýn 11:12
3.3k+

Türkmen alymlary çölleşmä garşy göreşmek üçin bionanokompozit material döretdiler

Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Halkara ylmy-tehnologik parkynyň hünärmenleri gumuň göçmegi we çölleşmek meseleleri boýunça ylmy-barlag işlerini geçirdiler. Bu ylmy-barlag işleriniň çäklerinde sianobakteriýalaryň biomassasy esasynda dökülýän çägeleri berkitmek we olaryň göçmeginiň öňüni almak üçin bionanokompozit material (BNKM) döredildi...

16.12.2025 19:18
4.3k+

Paleontologlar dinozawryň täze görnüşini açdylar: Ol tas 110 ýyllap köpçüligiň göz öňünde durdy

Paleontologlar köne kolleksiýalaryň arasyndaky muzeý witrinasynda dinozawryň täze görnüşini tapdylar. Bu, alymlaryň 1916-njy ýylda tapylan ördek burunly gadrozawridanyň nusgasyny täzeden öwrenenlerinden soň ýüze çykdy...

15.12.2025 17:03
8.1k+

Tanis şäherinden tapylan 225 heýkeljik mazarda ýatan faraonyň adyny anyklamaga ýardam etdi

Arheologlar Nil deltasyndaky gadymy Tanis şäherinde ýerleşýän şa mazaryndan 225 sany jaýlamak üçin niýetlenen heýkeljik tapdylar. Bu artefaktlaryň ýüzündäki nyşanlar atsyz sarkofagda ýatan merhumyň şahsyýetini anyklamaga mümkinçilik berdi: ol faraon Şeşonk III bolup çykdy...