Indi "guşkelle" diýip bolmaz. Alymlar guşlaryň düşbüligini synag edip gördüler

  • 01.03.2025 07:48
  • 7.3k+

Alymlar köpden bäri "dünýäniň iň samsyk guşy" diýlip atlandyrylýan emu guşlarynyň aňlaýyş ukybyny barlamak üçin synag geçirdiler. Netijeler alymlary haýran galdyrdy we dinozawrlar barada gaýtadan pikir ýöretmäge mejbur etdi. Bu barlag Scientific Reports žurnalynda çap edildi.

Ozal ornitologlar ähli paleognatlara (emu, nandu we düýeguş ýaly guşlar) şübheli garaýardylar, olaryň diýseň güýçlidiklerine garamazdan, akyl taýdan gowşakdyklaryna ynanýardylar. Bu tassyklamany barlamak isläp, olar aýlanýan tigir bilen synag geçirdiler: iýmiti almak üçin guşlar ony dogry tarapa gönükdirip goýmalydylar. Tötänlikleri aradan aýyrmak üçin her guş on gezek synagdan geçdi.
Iýmitlenmek islegi guşlary "kellesini işletmäge" mejbur etdi. Emu deşigi iýmit kamerasyna dogrulamagy, ýagdaýlaryň 90%-inde tigir çarhyny netijeli ugra gönükdirmegi başardy. Nandu hem şuňa meňzeş usuly ulandy, üstesine öz usulyny hem döretdi - çarhyň ortasyndaky bolwankany tä ýykylýança aýladylar. Diňe düýeguşlar hiç hili ugurtapyjylyk görkezmedi.
Bu barlag tehniki meseleleri çözmek ukybynyň guşlarda has öňräk peýda bolandygyny görkezýär. Paleognatlaryň dinozawrlaryň iň ýakyn garyndaşlarydygy mälim. Şonuň üçin alymlar alnan netijeleriň millionlarça ýyl öň ýitip giden dinozawrlaryň özüni alyp barşyny öwrenmekde peýdaly bolup  biljekdigine ynanýarlar.
Alymlar guşlaryň dürli görnüşleriniň akyl ukyplaryny deňeşdirip, barlaglaryny  dowam etdirmegi meýilleşdirýärler.


düýn 13:01
3.2k+

Angliýada rim esgerine degişli bolan ýaşy 2000 ýyllyk başgap dikeldildi

Angliýadaky Bolton muzeýinde ýaşy 2000 ýyl töweregi bolan ýüpekden ýasalan başgaby dikeltmek işleri tamamlandy. Ony rimli esger geýipdir. Dünýäde şeýle görnüşli diňe üç nusga saklanyp galypdyr: biri Mançesterde, beýlekisi Florensiýada, üçünjisi bolsa Boltonda ýerleşýär diýip, muzeý habar berdi...

17.08.2025 23:41
9.6k+

Alymlar ertirki kofe üçin iň gowy wagty aýdyp, ony ýekelikde içmegi maslahat berdi

Kofe üçin iň gowy wagt oýananyňdan soň 2,5 sagatdan soň bolup, ony iň gowusy ýekelikde içmeli. Şeýle teklibi ýewropaly alymlar öňe sürýär. Olar kofe içmegiň wagtynyň we şertleriniň içgiden alynýan lezzete nähili täsir edýändigini öwrendi...

11.08.2025 01:21
11k+

Pompeýde Wezuwiý atylandan soň hem ýaşalandygynyň subutnamalary tapyldy

Arheologlar b.e. öňki 79-njy ýylda Wezuwiniň atylmagy zerarly weýran bolan Pompeýde betbagtçylykdan soň hem ýaşaýyşyň gaýtadan dowam eden bolmagynyň mümkindigini görkezýän alamatlary tapdylar diýip, täze gazuw-agtaryş işleriniň netijelerine salgylanýan ScienceAlert neşiri habar berýär...

03.08.2025 17:37
11k+

Awstraliýada ýurtda iň uly we iň agyr mör-möjek ýüze çykaryldy

Kwinslend tropiklerinde, Aterton belentliginde Awstraliýanyň çäginde belli bolan mör-möjekleriň iň uly we iň agyr görnüşi ýüze çykaryldy. The Guardian neşiriniň habar bermegine görä, taýajyk görnüşlileriň täze görnüşine Acrophylla alta ady berildi...