Jeýms Uebb teleskopy ýaş ýyldyzyň töwereginde planetalaryň döreýşini surata aldy

  • 17.02.2025 14:42
  • 2.5k+

Kanadaly astronomlar Jeýms Uebb teleskopyny ulanyp, ilkinji gezek PDS 70 atly ýaş ýyldyzyň töwereginde emele gelýän planetalaryň jikme-jik suratyny aldy. Bu ýyldyzyň bizden uzaklygy 370 ýagtylyk ýylyna deň bolup, onuň planetalary heniz ösüşiň başlangyç döwründedir – olaryň ýaşy bary-ýogy 5 mln ýyl töweregi.

Wiktoriýa uniwersitetinden Dori Bleýkliniň ýolbaşçylygyndaky gözleg topary ýyldyzyň ýagtylygyny peseltmek we PDS 70 b we PDS 70 c atly iki planetany aýdyň görmek üçin, Jeýms Uebb teleskopynda NIRISS guralynyň ýörite režimini ulandy.
Bu planetalar ýyldyzy gurşap alýan gaz we tozan diskinde emele gelýär. Gözegçilik planetalaryň bu diskdäki maddalary işjeň özüne çekip, ululygyny artdyrýandygyny tassyklady.
Mundan başga-da, alymlar bu planetalaryň töwereginde hemralaryň emele gelmeginiň alamatlaryny ýüze çykardy. Artykmaç infragyzyl şöhlelenme planetanyň töwereginde ýylylyk maddasynyň bardygyny görkezýär, bu bolsa hemralaryň emele gelmek prosesini delillendirip biler.
Dori Bleýkli bu suraty irki ýyllarynda Gün ulgamynyň “maşgala suraty” bilen deňeşdirdi. Geljekde alymlar PDS 70 ulgamyny öwrenmegi dowam etdirip, ol ýerde heniz açylmadyk planetalaryň bardygyny ýa-da ýokdugyny anyklamak isleýär.


düýn 15:46
4k+

ABŞ-da ilkinji gezek hemra bilen uçup barýan uçaryň arasynda lazer aragatnaşygyny barlap gördüler

Amerikanyň Birleşen Ştatlary ilkinji gezek uçup barýan uçar bilen Ýeriň pes orbitasyndaky emeli hemranyň arasynda lazer aragatnaşyk ulgamynyň synaglaryny geçirdi. Synag wagtynda 1 Gbit/s çenli maglumat geçiriş tizligi bilen durnukly aragatnaşygy üpjün etmek başartdy...

düýn 14:53
902

Gruziýada ösümlikleriň iýmitden başga maksatlar üçin ulanylyşynyň iň gadymy yzlary tapyldy

Arheologlar Gruziýadaky gowakda ösümlikleriň iýmit üçin däl-de, boýag hökmünde ulanylandygynyň ilkinji göni subutnamalaryny tapdylar. Ýaşy 32000 - 34000 ýyl bolan daş üweýji gurallarda indigoferanyň yzlary tapyldy diýip, Arkeonews ýazýar...

11.09.2025 21:21
6k+

NASA-nyň täze tejribesinde 4 meýletinçi bir ýylyny Marsyň “simulyatorynda” geçirer

NASA Marsyň barlag bazasyny simulýasiýa edýän gurşawda adamlary izolirlemek boýunça tejribeleriniň ikinji tapgyryny geçirer. 19-njy oktýabrda dört meýletinçi Hýustonyň Jonson adyndaky Kosmos merkeziniň Mars Dune Alpha barlaghanasyna ugrar...

11.09.2025 19:53
6.9k+

“Jeýms Uebb” teleskopy ýaşamak üçin şertleri bolup biljek planetany tapdy

TRAPPIST-1 ýyldyz ulgamyna girýän TRAPPIST-1e ekzoplanetasynda ýaşaýyş üçin laýyk gelýän şertler bolup biler. Bu barada “Jeýms Uebb” kosmos teleskopyndan alnan täze maglumatlara salgylanyp, NewScientist neşiri habar berýär...