Jeýms Uebb teleskopy ýaş ýyldyzyň töwereginde planetalaryň döreýşini surata aldy

  • 17.02.2025 14:42
  • 2.4k+

Kanadaly astronomlar Jeýms Uebb teleskopyny ulanyp, ilkinji gezek PDS 70 atly ýaş ýyldyzyň töwereginde emele gelýän planetalaryň jikme-jik suratyny aldy. Bu ýyldyzyň bizden uzaklygy 370 ýagtylyk ýylyna deň bolup, onuň planetalary heniz ösüşiň başlangyç döwründedir – olaryň ýaşy bary-ýogy 5 mln ýyl töweregi.

Wiktoriýa uniwersitetinden Dori Bleýkliniň ýolbaşçylygyndaky gözleg topary ýyldyzyň ýagtylygyny peseltmek we PDS 70 b we PDS 70 c atly iki planetany aýdyň görmek üçin, Jeýms Uebb teleskopynda NIRISS guralynyň ýörite režimini ulandy.
Bu planetalar ýyldyzy gurşap alýan gaz we tozan diskinde emele gelýär. Gözegçilik planetalaryň bu diskdäki maddalary işjeň özüne çekip, ululygyny artdyrýandygyny tassyklady.
Mundan başga-da, alymlar bu planetalaryň töwereginde hemralaryň emele gelmeginiň alamatlaryny ýüze çykardy. Artykmaç infragyzyl şöhlelenme planetanyň töwereginde ýylylyk maddasynyň bardygyny görkezýär, bu bolsa hemralaryň emele gelmek prosesini delillendirip biler.
Dori Bleýkli bu suraty irki ýyllarynda Gün ulgamynyň “maşgala suraty” bilen deňeşdirdi. Geljekde alymlar PDS 70 ulgamyny öwrenmegi dowam etdirip, ol ýerde heniz açylmadyk planetalaryň bardygyny ýa-da ýokdugyny anyklamak isleýär.


şu gün 18:47
924

Geohimikler altynyň gelip çykyşyny düşündirdiler: ol Ýeriň özeninden syzylyp çykýar

Germaniýanyň Göttingen uniwersitetiniň geohimikleri görlüp-eşidilmedik açyş etdiler. Olaryň barlaglary altynyň we beýleki gymmatly metallaryň üstki gatlaga Ýeriň özeninden syzylyp çykýandygyny subut etdi. Nature žurnalynda çap edilen ylmy makalada bu prosesiň milliardlarça ýyllap dowam edýändigi aýdylýar...

şu gün 13:56
1.8k+

Paleontologlar Ispaniýada stegozawryň gowy saklanyp galan kelleçanagyny tapdy

Ispan paleontologlary möhüm tapyndy barada habar berdi. Ýurduň gündogaryndaky Teruel welaýatynda geçirilen gazuw-agtaryş işleri wagtynda stegozawryň kelleçanagy tapyldy – ol örän gowy ýagdaýda saklanyp galypdyr...

şu gün 13:53
2.4k+

Indoneziýanyň kenaryndaky Ýuwaş ummanynyň düýbünde gadymy dünýäniň yzlary tapyldy

Indoneziýanyň kenarlarynda, Ýawa bilen Madura adalarynyň arasyndaky bogazyň düýbünde suwa giden gadymy jülgäniň yzlary tapyldy. Häzir bu ýerde ummanyň ýalpak ýeri bar diýip, Daily Mail habar berýär. Geologlar Sumatra, Ýawa we Borneo adalarynyň arasyndaky umman düýbüniň birwagtlar gury ýer bolandygyny bireýýäm kesgitläpdi...

düýn 15:15
1.1k+

Space Epoch dessin ýükleri eltiji raketanyň ilkinji böküş synagyny geçirdi

29-njy maýda Hytaýyň Space Epoch kompaniýasy YXZ-1 göteriji raketanyň ilkinji böküş synagyny geçirdi. Geçen ýyl ol Alibaba Group bilen gaýtadan ulanylýan raketalary ulanyp, tutuş dünýä boýunça harytlary dessin eltmek barada şertnama baglaşdy...