Jeýms Uebb teleskopy ýaş ýyldyzyň töwereginde planetalaryň döreýşini surata aldy

  • 17.02.2025 14:42
  • 2.4k+

Kanadaly astronomlar Jeýms Uebb teleskopyny ulanyp, ilkinji gezek PDS 70 atly ýaş ýyldyzyň töwereginde emele gelýän planetalaryň jikme-jik suratyny aldy. Bu ýyldyzyň bizden uzaklygy 370 ýagtylyk ýylyna deň bolup, onuň planetalary heniz ösüşiň başlangyç döwründedir – olaryň ýaşy bary-ýogy 5 mln ýyl töweregi.

Wiktoriýa uniwersitetinden Dori Bleýkliniň ýolbaşçylygyndaky gözleg topary ýyldyzyň ýagtylygyny peseltmek we PDS 70 b we PDS 70 c atly iki planetany aýdyň görmek üçin, Jeýms Uebb teleskopynda NIRISS guralynyň ýörite režimini ulandy.
Bu planetalar ýyldyzy gurşap alýan gaz we tozan diskinde emele gelýär. Gözegçilik planetalaryň bu diskdäki maddalary işjeň özüne çekip, ululygyny artdyrýandygyny tassyklady.
Mundan başga-da, alymlar bu planetalaryň töwereginde hemralaryň emele gelmeginiň alamatlaryny ýüze çykardy. Artykmaç infragyzyl şöhlelenme planetanyň töwereginde ýylylyk maddasynyň bardygyny görkezýär, bu bolsa hemralaryň emele gelmek prosesini delillendirip biler.
Dori Bleýkli bu suraty irki ýyllarynda Gün ulgamynyň “maşgala suraty” bilen deňeşdirdi. Geljekde alymlar PDS 70 ulgamyny öwrenmegi dowam etdirip, ol ýerde heniz açylmadyk planetalaryň bardygyny ýa-da ýokdugyny anyklamak isleýär.


düýn 18:34
1.4k+

Astronom tutuş Älemiň “aýlanmagynyň” alamatlaryny tapdy

Amerikaly astronom, ABŞ-nyň Harby-deňiz obserwatoriýasynyň ylmy işgäri Waleriý Makarow tutuş Älemiň aýlanýandygyna mümkin bolan subutnamalary tapandygyny aýdýar. Üstesine-de, aýlanma ugry ençeme gezek üýtgän bolmaly diýip, Nature Astronomy žurnalyndaky ylmy gözlege salgylanyp, TASS habar berýär...

düýn 14:13
4.9k+

Müsürde ýitirilen gadymy Imet şäheri tapyldy: ol ýerde birwagtlar köp gatly jaýlar bolupdyr

Arheologlar Müsüriň gadymy Tanis şäherinden 10 km uzaklykda, Nil deltasynyň golaýynda ýitirilen Imet şäheriniň üstüni açdy. Gazuw-agtaryş işleri Mançester uniwersitetinden Müsüri öwrenýän alym Niki Nilseniň ýolbaşçylygynda geçirildi diýip, Daily Mail habar berýär...

düýn 14:09
1.7k+

ABŞ ýene-de hususy kosmos gämilerini uçurmak boýunça rekordy täzeledi

ABŞ bir aýda amala aşyrylan täjirçilik kosmos uçuşlarynyň sany boýunça täze rekord goýdy. Federal raýat awiasiýa edarasynyň (FAA) maglumatlaryna görä, iýun aýynda amerikan kompaniýalary jemi 21 uçuşy amala aşyrdy diýip, Space...

04.07.2025 18:32
4.7k+

Uelsiň paýtagtynda şäher seýilgähiniň aşagyndan bürünç asyrynyň mazary tapyldy

Britaniýanyň Kardiff şäherindäki Trelaý seýilgähiniň aşagyndan meýletinçi  arheologlar bürünç eýýamynyň mazaryny tapdylar. Tapyndylar takmynan b.e. öňki 1500-nji ýylda gurlan tegelek jaýyň gapdalyndan tapyldy. Bu bina bu ýerden iki ýyl ozal gazylyp tapylypdy...