Dünýä ummanlarynyň ýüzüniň temperaturasy her onýyllykda 0,27°C ýokarlanýar, bu bolsa 1980-nji ýyllaryň ahyry bilen deňeşdirilende dört esse çalt diýmekdir. Bu ýagdaý howanyň adaty bolmadyk üýtgemelerine getirýär we 2023-nji hem-de 2024-nji ýyllarda hasaba alnan iň ýokary temperaturalaryň sebäbini düşündirýär diýip, Beýik Britaniýanyň Reding uniwersitetiniň alymlarynyň geçiren barlaglaryna salgylanyp, Bloomberg habar berýär.
Hünärmenleriň bellemegine görä, indiki onýyllyklarda ýagdaý has-da erbetleşer.
Barlagyň awtory Kristofer Merçantyň aýtmagyna görä, suwuň gyzmagy deňizleriň ekosistemasyny zaýalaýar, balykçylyk pudagyna täsir ýetirýär hem-de betbagtçylykly howa hadysalaryny güýçlendirýär. Bu hadysalaryň arasynda tupanlar, suw joşmalary we tokaý ýangynlary bar.
2023-nji ýylda ummanlaryň temperaturasy 1981-2010 ýyllaryň orta görkezijisinden 0,6°C ýokary boldy. 2024-nji ýylda hem temperaturanyň ýokarlanmagy dowam etdi we täze howa rekordlarynyň goýulmagyna sebäp boldy.
Alymlar ummanlaryň has çalt gyzmagynyň sebäbini parnik gazlarynyň köpelmegi bilen baglanyşdyrýarlar. Daşky gurşaw we jemgyýet institutynyň müdiri Kim Kobb bu ýagdaýyň esasy sebäbiniň nebit we kömür ýaly gazylyp alynýan ýangyçlaryň ýakylmagy bilen baglanyşyklydygyny belleýär.
Klimatologlar atmosfera goýberilýän kömürturşy gazlarynyň (CO₂) mukdarynyň azaldylmadyk ýagdaýynda, ýagdaýyň has hem ýaramazlaşjakdygyny duýdurýarlar.
Mundan öň hem Ýewropanyň «Kopernik» howa gullugy, 2024-nji ýylyň howa gözegçilikleriniň taryhynda hasaba alnan iň yssy ýyl bolandygyny habar berdi. 2024-nji ýylda ýyllyk ortaça temperatura senagatlaşmadan öňki döwür (1850-1900-nji ýyllar) bilen deňeşdirilende 1,6°C dereje ýokarlandy. 2024-nji ýylyň iň yssy aýy iýul boldy. 10-njy iýulda planetanyň 44%-i aşa gyzgyn howanyň täsirine duçar boldy. 21-nji iýul bolsa howa gözegçilikleriniň taryhynda hasaba alnan iň yssy gün boldy.
