Marsa 45 günde baryp bolar. ABŞ-da kosmos raketalary üçin ýadro ýangyjyny synag edildi

  • 24.01.2025 14:42
  • 5.5k+

Amerikanyň Birleşen Ştatlarynda raketa hereketlendirijileri üçin ýadro ýangyjy mümkin boldugyça ulanylyşa ýakyn şertlerde üstünlikli synag edildi. Bu üstünlik Marsa uçuşyň wagtyny bäş esse, ýagny 45 güne çenli azaldar. Häzirki tehnologiýalar bilen Gyzyl planeta ýetmek üçin 6-7 aý wagt gerek bolardy diýip, Interesting Engineering belleýär.

Ýadro raketa ýangyjynyň ilkinji üstünlikli synagy barada General Atomics Electromagnetic Systems (GA-EMS) yglan etdi. Synaglar NASA-nyň Marşal adyndaky Kosmos uçuşlary merkezinde (MSFC) CFEET desgasynda geçirildi.
Ýadro ýylylyk hereketlendirijilerini döretmegiň (NTP) taslamasy DARPA DRACO maksatnamasy tarapyndan maliýeleşdirilýär. Hereketlendirijiniň bu görnüşi reaktoryň işjeň kamerasyna berilýän iş suwuklygyny gyzdyrmak arkaly işleýär. Iş suwuklygy hökmünde wodorod saýlandy.
Ýangyç 2326° C-a çenli wodorod bilen gyzdyrylýan alty gezek 20 minutlyk ýylylyk sikline sezewar edildi. Esasan, ýadro bölünmesi reaksiýasy wodorody gyzdyrar we çykýan zyňyndysyny reaktiw çekiş güýjüni döretmek üçin ulanar. Şeýle şertlerde ýadro ýangyjy ýokary derejede gyzdyrylan wodorodyň agressiw täsirine sezewar bolar, şonuň üçin onuň näçe wagtlap işjeň ýagdaýda galjakdygyny öňünden bilmeli. Barlag ähli synaglardan soň ýangyç gurnamalaryna zeper ýetmändigini we kemçilikleriniň ýokdugyny görkezdi.

“Ýangyç kosmosda işleýän NTP reaktorynyň adatça duçar bolýan aşa ýokary temperaturasyna we gyzgyn wodorod gazyna döz gelip bilmelidir. "Synagyň ýangyjyň şeýle ulanylyş şertlerine çydap biljekdigini subut edýän oňyn netijeleri bizi ruhlandyrýar" – diýip, GA-EMS-iň prezidenti Skott Forni mälim etdi.

Şeýle tehnologiýany üstünlikli ornaşdyrmak astronawtlaryň saglygyna abanýan howplary ep-esli azaltmaga we uzak kosmosy özleşdirmäge çemeleşmäni üýtgetmäge kömek eder.


düýn 18:02
4.2k+

Astronomlar “gara ýyldyzlaryň” bardygynyň alamatlaryny tapdylar

Maks Plankyň astronomiýa institutynyň (MPIA) astronomlary irki Älemde "gara ýyldyzlar" diýilýänleriň bardygynyň alamatlaryny habar berdiler. Bu obýektler käbir gadymy galaktikalaryň adatdan daşary uly massasyny we gara girdaplaryň çalt ösüşini düşündirip bilerdi...

düýn 09:50
2.1k+

NASA Perseverance-yň tapyndysyny Marsdaky ýaşaýşyň iň ygtybarly subutnamasy diýip atlandyrdy

NASA-nyň Marsda hereket edýän Perseverance enjamy tarapyndan ýygnalan nusga gadymy mikrob durmuşynyň yzlaryny saklap biler. Bu barada 2025-nji ýylyň 10-njy sentýabrynda Nature žurnalynda neşir edilen NASA-nyň ylmy gözleginde aýdylýar...

13.09.2025 15:46
6.3k+

ABŞ-da ilkinji gezek hemra bilen uçup barýan uçaryň arasynda lazer aragatnaşygyny barlap gördüler

Amerikanyň Birleşen Ştatlary ilkinji gezek uçup barýan uçar bilen Ýeriň pes orbitasyndaky emeli hemranyň arasynda lazer aragatnaşyk ulgamynyň synaglaryny geçirdi. Synag wagtynda 1 Gbit/s çenli maglumat geçiriş tizligi bilen durnukly aragatnaşygy üpjün etmek başartdy...

11.09.2025 21:21
6.3k+

NASA-nyň täze tejribesinde 4 meýletinçi bir ýylyny Marsyň “simulyatorynda” geçirer

NASA Marsyň barlag bazasyny simulýasiýa edýän gurşawda adamlary izolirlemek boýunça tejribeleriniň ikinji tapgyryny geçirer. 19-njy oktýabrda dört meýletinçi Hýustonyň Jonson adyndaky Kosmos merkeziniň Mars Dune Alpha barlaghanasyna ugrar...