Günüň üstünde hasaba alnan ýalpyldylar güýçli alawlary takyk çaklamaga kömek eder

  • düýn 22:46
  • 1.8k+

Alymlar Günüň üstünde 60-80% takyklygy bilen Gün alawyny çaklamaga ýardam  edip biljek adaty bolmadyk bir hadysany tapdylar. Barlag bilen Amerikanyň astronomiýa jemgyýetiniň mejlisinde tanyşdyryldy we The Astrophysical Journal Letters-de neşir edildi.

NASA-nyň Gün dinamikasy obserwatoriýasy arkaly alymlar topary Gün alawynyň öňüsyrasynda Günüň koronal aýlawlarynyň ýagtylygynda adaty bolmadyk üýtgemeleri gördüler. Ýaý şekilli gurluşlar Günüň magnit taýdan işjeň sebitlerinde emele gelýär, ol ýerde alawlar hem ýüze çykýar.

"Işjeň sebitleriň üstündäki aşa ultramelewşe şöhläniň bir böleginiň Gün alawyndan birnäçe sagat öň bitertip ýalpyldaýandygyny gördük. Bu netijeler alawlara düşünmek üçin hakykatdanam möhümdir we howply kosmos howasyny çaklap bilmek başarnygymyzy ýokarlandyryp biler "- diýip, geliofizik Emili Meýson düşündirdi.

Barlagçylar 40-dan gowrak güýçli Gün alawynyň maglumatlaryny gözden geçirdiler we koronal aýlawlarda ýagtylygyň ölçegleriniň, magnit meýdanlaryny seljermeklige garanda, has takyk çaklamalary berip bilýändigini anykladylar.
Bu açyş Gün alawyny 2-6 sagat öňünden çaklamaga hem-de kosmos gämilerini we Ýeriň infrastrukturasyny zyýanly radiasiýadan goramaga kömek eder. Gün hadysalarynyň özleri bilen güýçli radiasiýa getirýändigini göz öňünde tutup, astronawtlary goramak üçin bu aýratyn möhümdir. Kosmosda adamlary radiasiýadan gorap bilek hiç zat ýok diýen ýaly.


17.01.2025 14:35
5.3k+

SpaceX ýedinji synag uçuşynda Starship gämisini ýitirdi: sebäp – ýangyjyň syzmagy

SpaceX kompaniýasy ýedinji synag uçuşynyň dowamynda Starship kosmos gämisiniň ýokarky bölegini ýitirdi. Bu barada Bloomberg habar berýär. Uçuryş 16-njy ýanwarda ýerli wagt bilen 17:38-de (Aşgabat wagty bilen 17...

17.01.2025 12:10
14k+

Kanadaly adamyň öýüniň öňüne meteorit gaçdy. Bu hadysa ilkinji gezek kamera düşdi

Kanadanyň Marşfild şäherinden Jo Welaýdum öýüniň kamerasy bilen ýere gaçan meteoridi ýazga aldy. Meteorit, onuň öýüniň öňündäki ýola (garažyň girelgesine) gaçdy diýip, CBC habar berýär. Kosmosdan gelen bu jisim...

16.01.2025 15:49
5.9k+

Süýji suwda ýaşaýan jandarlaryň dörtden bir bölegine ýitip gitmek howpy abanýar

Tebigaty goramagyň halkara bileleşiginiň (IUCN) ýolbaşçylygyndaky alymlar derýalarda, köllerde we beýleki süýji suw howdanlarynda ýaşaýan janly-jandarlaryň ýagdaýyny ilkinji gezek giňişleýin öwrendiler. Netijeler...

13.01.2025 17:34
7.8k+

Oort buludyndan gelen kometa Güne golaýlady: bu hadysa 160 müň ýyldan bir gezek gaýtalanýar

Şu gün 2024 G3 (ATLAS) atly kometa Güne iň ýakyn uzaklykdan geçer. Ol perigeliý nokadyna ýeter we Günden bary-ýogy 14 million kilometr uzaklykda geçer. Şol bir wagtda ol kometa Ýerden 140 million kilometr uzaklykda...