Günüň üstünde hasaba alnan ýalpyldylar güýçli alawlary takyk çaklamaga kömek eder

  • 19.01.2025 22:46
  • 3.1k+

Alymlar Günüň üstünde 60-80% takyklygy bilen Gün alawyny çaklamaga ýardam  edip biljek adaty bolmadyk bir hadysany tapdylar. Barlag bilen Amerikanyň astronomiýa jemgyýetiniň mejlisinde tanyşdyryldy we The Astrophysical Journal Letters-de neşir edildi.

NASA-nyň Gün dinamikasy obserwatoriýasy arkaly alymlar topary Gün alawynyň öňüsyrasynda Günüň koronal aýlawlarynyň ýagtylygynda adaty bolmadyk üýtgemeleri gördüler. Ýaý şekilli gurluşlar Günüň magnit taýdan işjeň sebitlerinde emele gelýär, ol ýerde alawlar hem ýüze çykýar.

"Işjeň sebitleriň üstündäki aşa ultramelewşe şöhläniň bir böleginiň Gün alawyndan birnäçe sagat öň bitertip ýalpyldaýandygyny gördük. Bu netijeler alawlara düşünmek üçin hakykatdanam möhümdir we howply kosmos howasyny çaklap bilmek başarnygymyzy ýokarlandyryp biler "- diýip, geliofizik Emili Meýson düşündirdi.

Barlagçylar 40-dan gowrak güýçli Gün alawynyň maglumatlaryny gözden geçirdiler we koronal aýlawlarda ýagtylygyň ölçegleriniň, magnit meýdanlaryny seljermeklige garanda, has takyk çaklamalary berip bilýändigini anykladylar.
Bu açyş Gün alawyny 2-6 sagat öňünden çaklamaga hem-de kosmos gämilerini we Ýeriň infrastrukturasyny zyýanly radiasiýadan goramaga kömek eder. Gün hadysalarynyň özleri bilen güýçli radiasiýa getirýändigini göz öňünde tutup, astronawtlary goramak üçin bu aýratyn möhümdir. Kosmosda adamlary radiasiýadan gorap bilek hiç zat ýok diýen ýaly.


14.07.2025 16:50
3.6k+

“Jeýms Uebb” “Kosmos baýguşynyň” şekilini surata aldy

“Jeýms Uebb” kosmos teleskopy haýran galdyryjy wakanyň - iki sany halka şekilli galaktikanyň çaknyşygynyň şekilini düşürdi. Bu takmynan 38 million ýyl ozal, Ýerden milliardlarça ýagtylyk ýyly uzaklykda bolup geçdi...

14.07.2025 10:59
2.6k+

“Çane-6” Aýyň asteroid bilen çaknyşmagynyň netijeleri barada täze maglumatlary aldy

Hytaýyň “Çane-6” missiýasy tarapyndan Aýyň arka tarapyndan getirilen toprak nusgalarynyň seljermesi alymlara, takmynan, 4 mlrd ýyl ozal uly asteroid bilen çaknyşmagyň Aý mantiýasynyň çuň gatlaklarynyň düzümini üýtgedip bilendigini anyklamaga mümkinçilik berdi...

11.07.2025 14:30
19k+

Tehasdaky suw joşmasynyň ýetiren zyýanlary kosmosdan görkezildi

Maxar Technologies kompaniýasy ABŞ-nyň Tehas ştatyndaky güýçli suw joşmasynyň netijelerine degişli düşüren hemra suratlaryny çap etdi. Suratlar uzak wagtlap ýagan ýagyş sebäpli suwuň derejesiniň birden ýokarlanmagy bilen bagly Gwadelupe derýasynyň uzaboýundaky ýerleriň üýtgändigini görkezýär...

10.07.2025 11:35
5.5k+

ESA kosmosdan Ortaýer deňziniň näderejede gyzýandygyny görkezdi

Ýewropadaky aşa yssy howa hatda kosmosdan hem aýdyň görünýär. Ýewropa kosmos agentligi (ESA) Ortaýer deňzi sebitindäki gury ýerleriň we suwuň üstki temperaturasynyň ýokarlanýandygyny görkezýän emeli hemra suratyny çap etdi...