NASA astronawtlaryň Aýa gonmagynyň möhletini yza süýşürdi

  • 08.12.2024 11:12
  • 1.7k+

NASA Aý missiýalarynyň tertibine gaýtadan seredilendigini habar berdi. 2025-nji ýylyň sentýabr aýyna meýilleşdirilen astronawtlaryň Artemis II-niň çäklerinde Ýeriň hemrasynyň töweregine uçuşy 2026-njy ýylyň aprel aýyna süýşürildi, Artemis III tarapyndan göz öňünde tutulan Aýyň üstüne gonuş bolsa 2027-nji ýylyň ortalaryndan ir bolmaz.

Şeýle gijikdirilmäniň sebäbi ekipažsyz Artemis I missiýasynyň dowamynda ýüze çykan näsazlyklar boldy. Esasy meseleler Orion gämisiniň ýylylyk galkany, akkumulýatory we ýaşaýyş goldaw ulgamy bilen baglanyşykly boldy.

“Bize we biziň pudagymyza, halkara hyzmatdaşlara Orion gämisiniň astronawtlary kosmosa howpsuz eltmäge we Ýere yzyna getirmäge taýýardygyna göz ýetirmek üçin wagt gerek” – diýip, NASA-nyň administratory Bill Nelson aýtdy.

Ýatlap geçsek, 2022-nji ýylyň noýabr aýynda, köpýyllyk gijikdirmeden soň, Orion gämisi bilen ägirt uly Aý raketasy SLS (Space Launch System) ilkinji gezek uçuryldy. Artemis I missiýasy ekipažsyz boldy: gämi Aýyň töweregine uçup, Ýere gaýdyp geldi. Ýöne uçuşyň dowamynda düýpli näsazlyklar ýüze çykdy: gäminiň ýylylyk goragy käbir ýerlerde bölek-bölek bolup gopup başlady, bu hem oduň korpusa ýetmegine ýol açdy. Bu kabinada temperaturanyň ýokarlanmagyna sebäp bolmasa-da, şeýle ýagdaý örän howply hasaplanýar.
Inženerler eýýäm Artemis I-den alnan sapaklara esaslanyp, Artemis III üçin Orion kosmos gämisini ýygnaýarlar we ýylylyk ekranlaryny taýýarlamak prosesini kämilleşdirýärler. Şol bir wagtyň özünde, NASA öň weýran bolýandygyny görkezen ýylylyk ekranyny üýtgetmezlik kararyna geldi. Munuň deregine düşýän agramy azaltmak üçin atmosfera giriş traýektoriýasy düzediler.
Artemis II missiýasy Aýyň töweregine on günlük uçuşy öz içine alar. Hünärmenler hatda täzelenen möhletlere hem potratçylaryň meýilnamadan yza galmagy we býujetiň aşa sarp edilmegi sebäpli gaýtadan seredilip bilinjekdigini bellediler.


05.07.2025 18:48
4.6k+

Gün ulgamynda täze ýyldyzara obýekt peýda boldy – bu gözegçiligiň taryhynda üçünji

Astronomlar Gün ulgamyndan uçup geçýän “ýyldyzara obýekt” bolup çykan täze kometanyň üstüni açdy. Bu gözegçiligiň taryhynda şular ýaly üçünji asman jisimi boldy diýip, Ars Technica ýazýar. 3I/ATLAS (A11pl3Z) adyny alan kometa, takmynan, dört aýdan Güne golaý geler, şondan soň Gün ulgamyny hemişelik terk eder...

05.07.2025 18:35
4.8k+

Iň uly Mars meteoriti 4 mln dollara satylar

Mälim bolan Mars meteoritlerinden iň ulusy – NWA 16788 2025-nji ýylyň 16-njy iýulynda Sotheby’s auksionyna çykarylar. Onuň çen-takmyn bahasy 4 mln dollara barabar diýip, CNN habar berýär. Auksion öýüniň maglumatlaryna görä, meteoritiň agramy 25,4 kg bolup, bu ony Ýerde tapylan, takmynan, 400 Mars böleginiň arasynda iň ulusy edýär...

25.06.2025 11:59
7.2k+

SpaceX adaty ýükler bilen birlikde, kosmosa adamlaryň we haýwanlaryň galyndylaryny hem çykardy

23-nji iýunda Kaliforniýanyň (ABŞ) Wandenberg kosmodromyndan SpaceX kompaniýasynyň Falcon 9 raketasy uçuryldy. Bu sapar raketa dürli sargytçylaryň 70 sany adaty ýükünden başga-da, adaty bolmadyk ýüki – adamlar bilen öý haýwanlarynyň külünden we DNK-syndan ybarat 150 kapsulany hem orbita çykardy...

18.06.2025 10:09
11k+

Hemra suratlary dünýäde kub görnüşli iň uly binanyň – “Mukaabyň” gurluşygyny görkezdi

Täze hemra suratlary Saud Arabystanynda uly kub şekilli bina bolan “Mukaabyň” (The Mukaab) gurluşygynyň işjeň alnyp barylýandygyny tassyklady. Gurluşyk meýdançasynyň suraty düýp çukurynyň doly taýýardygyny we häzir söýegleriň buraw işleriniň dowam edýändigini görkezýär...