Alymlar planetamyzy 1,2 km çuňluga çenli burawlap, Ýeriň mantiýasynyň iň çuň ýerinden nusga aldylar

  • 12.08.2024 23:36
  • 10k+

Kardiff uniwersitetiniň alymlary Ýeriň mantiýasynyň dag jynsyndaky iň çuň çukury burawladylar. Barlagçylar mantiýanyň ýokarky böleginiň gurluşy we onda bolýan himiki prosesler barada möhüm maglumatlary berýän kerniň nusgasyny almak üçin Atlantik ummanynyň 1268 metr çuňlugyna aralaşmakda Joides Resolution buraw gämisinden peýdalandylar diýip, Reuters habar berdi.

Barlagçylar öz netijelerini Science žurnalynyň sahypasynda çap bolan makalasynda paýlaşdylar. Mantiýanyň jynsynyň deňiz suwy bilen täsirleşmegi Ýerdäki ýaşaýşyň gelip çykyşyna düşünmekde möhüm açar bolup biler diýen teoriýany goldaýarlar.
Kerniň nusgasy magniniň ýokary konsentrasiýasyny we garaşylýandan has az pirokseni görkezdi, bu bolsa jynsyň eremeginiň ozal pikir edilişinden has güýçlidigini görkezýär.
Şeýle hem barlaglar irki ýaşaýyş görnüşleriniň emele gelmegi bilen baglanyşykly bolup biljek oliwiniň deňiz suwy bilen täsirleşmesinden wodorodyň we beýleki molekulalaryň emele gelendigini ýüze çykardy.

Burawlamak işi Lost City gidrotermiki ýatagyň golaýynda, deňziň düýbündäki aşa gyzgyn suw çüwdirimlerini pürkýän gidrotermal çeşmeleriň meýdanynda geçirildi. Barlagçylar hut şunuň ýaly ýerde we şeýle gurşawda Ýerdäki ýaşaýşyň döräp biljekdigine ynanýarlar.
Barlaglaryň netijeleri alymlara magmanyň we wulkanizmiň emele geliş proseslerini mundan beýläk-de öwrenmäge, şeýle hem planetamyzdaky ýaşaýşyň döreýşi we ewolýusiýasy barada bilimleri giňeltmäge mümkinçilik berer.


29.10.2025 11:02
3.9k+

Alymlar birnäçe ösümlikleriň rak keseline garşy täsiriniň bardygyny tassykladylar

Yrakly, hindistanly we russiýaly alymlar Hytaýyň halk lukmançylygynda ulanylýan birnäçe ösümlikden alnan maddalary barladylar we olaryň iň azyndan sekizsinde rak keseline garşy täsirleriň bardygyny subut etdiler...

29.10.2025 10:52
1.5k+

Mýanmada molýuskalaryň iki täze görnüşi tapyldy

Halkara alymlar topary Mýanmada süýji suwda ýaşaýan korbikul (Corbicula) tohumyna degişli molýuskalaryň iki täze görnüşini we sferokorbikul (Sphaerocorbicula) atly täze kiçi tohumy ýüze çykardylar. Şeýlelikde, tohumyň doly klassifikasiýasy täzeden anyklandy...

27.10.2025 16:42
6.1k+

Türkmenistanly okuwçylar Panamada geçiriljek «Robotlaryň olimpiadasyna» ugradylar

Türkmen mekdep okuwçylary robototehnika boýunça halkara derejeli abraýly bäsleşik hasaplanýan "First Global Challenge 2025" ýaryşyna gatnaşarlar. «Robotlaryň Olimpiadasy» diýlip hem atlandyrylýan bu ýaryş 29-njy oktýabrdan 1-nji noýabra çenli Panamada geçirilip, dünýäniň 190 döwletinden gatnaşyjylary bir ýere jemlär...

27.10.2025 00:07
4.1k+

Ylmy barlaglaryñ netijesi: Tokaýlar bagtly bolmaga we durmuşdan kanagatlanmaga täsir edýär

Soňky ýyllarda dünýäniň iň bagtly ýurtlarynyň sanawynda Finlýandiýa yzygiderli birinji orunda durýar. Şol bir wagtda ol Ýewropanyň iň tokaýly ýurtlarynyň biridir. Bu ýagdaý halkara alymlaryň ünsüni özüne çekdi — olar finleriň gündelik durmuşynda tokaýlaryň bagt duýgusyna gönüden-göni täsir edýändigini anykladylar...