Alymlar planetamyzy 1,2 km çuňluga çenli burawlap, Ýeriň mantiýasynyň iň çuň ýerinden nusga aldylar

  • 12.08.2024 23:36
  • 10k+

Kardiff uniwersitetiniň alymlary Ýeriň mantiýasynyň dag jynsyndaky iň çuň çukury burawladylar. Barlagçylar mantiýanyň ýokarky böleginiň gurluşy we onda bolýan himiki prosesler barada möhüm maglumatlary berýän kerniň nusgasyny almak üçin Atlantik ummanynyň 1268 metr çuňlugyna aralaşmakda Joides Resolution buraw gämisinden peýdalandylar diýip, Reuters habar berdi.

Barlagçylar öz netijelerini Science žurnalynyň sahypasynda çap bolan makalasynda paýlaşdylar. Mantiýanyň jynsynyň deňiz suwy bilen täsirleşmegi Ýerdäki ýaşaýşyň gelip çykyşyna düşünmekde möhüm açar bolup biler diýen teoriýany goldaýarlar.
Kerniň nusgasy magniniň ýokary konsentrasiýasyny we garaşylýandan has az pirokseni görkezdi, bu bolsa jynsyň eremeginiň ozal pikir edilişinden has güýçlidigini görkezýär.
Şeýle hem barlaglar irki ýaşaýyş görnüşleriniň emele gelmegi bilen baglanyşykly bolup biljek oliwiniň deňiz suwy bilen täsirleşmesinden wodorodyň we beýleki molekulalaryň emele gelendigini ýüze çykardy.

Burawlamak işi Lost City gidrotermiki ýatagyň golaýynda, deňziň düýbündäki aşa gyzgyn suw çüwdirimlerini pürkýän gidrotermal çeşmeleriň meýdanynda geçirildi. Barlagçylar hut şunuň ýaly ýerde we şeýle gurşawda Ýerdäki ýaşaýşyň döräp biljekdigine ynanýarlar.
Barlaglaryň netijeleri alymlara magmanyň we wulkanizmiň emele geliş proseslerini mundan beýläk-de öwrenmäge, şeýle hem planetamyzdaky ýaşaýşyň döreýşi we ewolýusiýasy barada bilimleri giňeltmäge mümkinçilik berer.


şu gün 07:29
3.1k+

Hytaýly alymlar ilkinji gezek Arktikanyň buzunyň aşagyna adam tarapyndan dolandyrylýan çümmek işini geçirdiler

Hytaýly ummany öwrenijiler Arktikanyň buzunyň aşagynda ilkinji adam tarapyndan dolandyrylýan çuňluga çümmek işini geçirdiler. Geçen hepde tamamlanan ekspedisiýa polýar ekoulgamynyň ýagdaýy barada täze maglumatlary berdi diýip, Interesting Engineering ýazýar...

düýn 17:45
2.8k+

Fizika boýunça Nobel baýragy kwant tehnologiýalary ulgamynda açyş üçin berildi

Nobel komiteti 2025-nji ýylyň fizika boýunça baýragynyň eýelerini yglan etdi – olar üç amerikaly alym Jon Klark, Mişel Dewore we Jon Martinis boldy. Olara baýrak “makro derejesinde kwant tunneliniň açyşy we elektrik zynjyrynda energiýanyň kwantlaşmagyny görkezendigi üçin” berildi...

düýn 13:08
4.1k+

Astronomlar sekuntda 6 milliard tonna tizlikde ulalýan ýalňyz planetany tapdylar

Astronomlar «sergezdan-planetanyň» – ýyldyzyň daşyndan aýlanman, kosmosda erkin gezip ýören obýektiň massasynyň rekord derejede ösýändigini hasaba aldylar. Ýewropanyň Günorta obserwatoriýasynyň «Örän uly teleskopynyň» (VLT) kömegi bilen geçirilen gözegçilikler, bu planetanyň sekuntda 6 milliard tonna tizlikde gaz we tozan sorup alýandygyny görkezdi...

düýn 13:02
3.6k+

Alymlar ebedi doňaklykdaky ýaşy, takmynan, 40 müň ýyl bolan mikrob­lary oýartdylar

Kolorado uniwersitetiniň (Boulder şäheri, ABŞ) alymlary on müňlerçe ýyl mundan ozal ebedi doňaklykda doňup galan gadymy mikroblary janlandyrdylar. Käbir nusgalardaky mikroorganizmler, takmynan, 40 müň ýyl bäri «uklapdyr»...