Alymlar planetamyzy 1,2 km çuňluga çenli burawlap, Ýeriň mantiýasynyň iň çuň ýerinden nusga aldylar

  • 12.08.2024 23:36
  • 10k+

Kardiff uniwersitetiniň alymlary Ýeriň mantiýasynyň dag jynsyndaky iň çuň çukury burawladylar. Barlagçylar mantiýanyň ýokarky böleginiň gurluşy we onda bolýan himiki prosesler barada möhüm maglumatlary berýän kerniň nusgasyny almak üçin Atlantik ummanynyň 1268 metr çuňlugyna aralaşmakda Joides Resolution buraw gämisinden peýdalandylar diýip, Reuters habar berdi.

Barlagçylar öz netijelerini Science žurnalynyň sahypasynda çap bolan makalasynda paýlaşdylar. Mantiýanyň jynsynyň deňiz suwy bilen täsirleşmegi Ýerdäki ýaşaýşyň gelip çykyşyna düşünmekde möhüm açar bolup biler diýen teoriýany goldaýarlar.
Kerniň nusgasy magniniň ýokary konsentrasiýasyny we garaşylýandan has az pirokseni görkezdi, bu bolsa jynsyň eremeginiň ozal pikir edilişinden has güýçlidigini görkezýär.
Şeýle hem barlaglar irki ýaşaýyş görnüşleriniň emele gelmegi bilen baglanyşykly bolup biljek oliwiniň deňiz suwy bilen täsirleşmesinden wodorodyň we beýleki molekulalaryň emele gelendigini ýüze çykardy.

Burawlamak işi Lost City gidrotermiki ýatagyň golaýynda, deňziň düýbündäki aşa gyzgyn suw çüwdirimlerini pürkýän gidrotermal çeşmeleriň meýdanynda geçirildi. Barlagçylar hut şunuň ýaly ýerde we şeýle gurşawda Ýerdäki ýaşaýşyň döräp biljekdigine ynanýarlar.
Barlaglaryň netijeleri alymlara magmanyň we wulkanizmiň emele geliş proseslerini mundan beýläk-de öwrenmäge, şeýle hem planetamyzdaky ýaşaýşyň döreýşi we ewolýusiýasy barada bilimleri giňeltmäge mümkinçilik berer.


düýn 11:16
2k+

Astronomlar ilkinji gezek Günüň daşky serhediniň kartasyny çyzdylar

Astronomlar ilkinji gezek Günüň atmosferasynyň daşky serhediniň — Alwen üsti (Alfvén surface) hökmünde tanalýan zolagyň yzygiderli iki ölçegli kartasyny düzdüler. Bu serhet Gün şemalynyň magnit tolkunlarynyň tizliklerinden geçip, yzyna dolanmaz ýaly Günüň täsirinden çykýan we planetalarara giňişlige ýaýraýan sebitidir...

düýn 11:12
3.3k+

Türkmen alymlary çölleşmä garşy göreşmek üçin bionanokompozit material döretdiler

Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Halkara ylmy-tehnologik parkynyň hünärmenleri gumuň göçmegi we çölleşmek meseleleri boýunça ylmy-barlag işlerini geçirdiler. Bu ylmy-barlag işleriniň çäklerinde sianobakteriýalaryň biomassasy esasynda dökülýän çägeleri berkitmek we olaryň göçmeginiň öňüni almak üçin bionanokompozit material (BNKM) döredildi...

16.12.2025 19:18
4.3k+

Paleontologlar dinozawryň täze görnüşini açdylar: Ol tas 110 ýyllap köpçüligiň göz öňünde durdy

Paleontologlar köne kolleksiýalaryň arasyndaky muzeý witrinasynda dinozawryň täze görnüşini tapdylar. Bu, alymlaryň 1916-njy ýylda tapylan ördek burunly gadrozawridanyň nusgasyny täzeden öwrenenlerinden soň ýüze çykdy...

15.12.2025 17:03
8.1k+

Tanis şäherinden tapylan 225 heýkeljik mazarda ýatan faraonyň adyny anyklamaga ýardam etdi

Arheologlar Nil deltasyndaky gadymy Tanis şäherinde ýerleşýän şa mazaryndan 225 sany jaýlamak üçin niýetlenen heýkeljik tapdylar. Bu artefaktlaryň ýüzündäki nyşanlar atsyz sarkofagda ýatan merhumyň şahsyýetini anyklamaga mümkinçilik berdi: ol faraon Şeşonk III bolup çykdy...