Alymlar Marsyň atmosferasyny ýaşamaga ýaramly etmek üçin oňa nanobölejikleri goýbermek isleýärler

  • 09.08.2024 23:12
  • 7.4k+

Ewanstondaky Demirgazyk-Günbatar uniwersitetiniň professory Homan Mohseniniň ýolbaşçylygyndaky amerikaly we ýewropaly planetolog alymlar Marsy ýaşamaga ýaramly etmegiň täze usulyny teklip etdiler. Alymlar güýçli parnik täsirini döretmek üçin planetanyň atmosferasyna demriň ýa-da alýumininiň nanobölejiklerini  goýbermegi teklip etdiler.

Bu amal Marsyň temperaturasyny 30 dereje ýokarlandyryp, polýar buz telpekleriniň  eremegine we mümkin boljak kolonizasiýa üçin has amatly şertleriň döremegine sebäp bolup biler.
Munda atmosferanyň ýokarky gatlaklaryna galjak nanobölejikler ýagtylygy we ýylylygy yzyna serpikdirip, uzak wagtlap howada galar. Alymlaryň hasaplamalaryna görä, hatda az mukdardaky nanobölejikler hem Marsyň  temperaturasyny ep-esli ýokarlandyryp biler. Mundan başga-da, nanobölejikler ýerli çeşmelerden göni planetanyň üstünde öndürilip bilner.
Alymlaryň pikirine görä, bu tehnologiýany ulanmak Marsyň kolonizasiýa taýynlanmagy üçin zerur wagty we serişdeleri azaldyp biler. Barlagyň netijeleri Science Advances žurnalynda çap edildi.


düýn 22:24
3.3k+

Türkmenistanyň ýaş startapçylarynyň bäsleşiginiň jemleri jemlenildi

Türkmenistanda «Türkmenistan – mümkinçilikleriň ýurdy» atly ýaş innowatorlaryň bäsleşigi tamamlandy. Ol tehnologiýa, ylym we telekeçilik dünýäsinde özlerini görkezmäge taýýar mekdep okuwçylaryny, talyplary we ýaş mugallymlary birleşdirdi...

düýn 20:51
5.7k+

Garynjalarda agalygy eýelemegiň täsin taktikasy ýüze çykaryldy

Ýaponiýaly alymlar garynjanyň käbir görnüşleriniň başga koloniýalary eýelemek üçin ulanýan täsin mehanizmini ýüze çykardylar. Görnüşine görä, käbir korolewa-basyp alyjylar himiki ýaragy ulanyp, işçi garynjlary aldaw bilen öz urugbaşyny ýok etmäge mejbur edýärler we onuň ýerini eýeleýärler...

26.11.2025 11:15
2.1k+

Türkmen alymlary alunitiň, tozganyň we rozmariniň binýadynda fitomineral bejeriş gelini işläp taýýarladylar

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň Intellektual eýeçilik boýunça döwlet gullugy «Alunitiň, tozganyň (Taraxacum officinale) we rozmariniň (Rosmarinus officinalis) fitomineral bejeriş geli» atly işläp taýýarlamak tehnologiýasyna awtorlyk hukugyny bellige aldy...

26.11.2025 10:04
2k+

Garaharsaň hatda adatdan daşary kosmos şertlerinde-de ýaşaýşa ukyply bolup çykdy

Physcomitrium patens garaharsaň (moh) görnüşiniň sporalary Halkara kosmos stansiýasynyň daşynda dokuz aý bolandan soň hem ýaşaýşa ukyply bolup galdy. Kosmosda wagty olar wakuuma, temperatura üýtgemelerine, mikrograwitasiýa, ultrabenewşe şöhlelerine we kosmos radiasiýasyna sezewar boldy diýlip, iScience žurnalyndaky täze makalada aýdylýar...