Bakteriýalardan ekologiýa taýdan arassa beton döredildi

  • 02.08.2024 12:44
  • 1.7k+

Nemes alymlary köplenç gök-ýaşyl suwotulary diýlip atlandyrylýan sianobakteriýalardan emele gelen gadymy gurluşlar - stromatolitlerden ylhamlanan, ekologiýa taýdan arassa biosement döretdiler. Tebigy gurşawda olar takmynan 3 milliard ýylda ösüp ýetişýärler diýip, New Atlas ýazýar.

Scientific American barlaglary adaty betonyň 1 kg-y öndürilende howa 1 kg kömürturşy gazynyň zyňylýandygyny görkezýär. Bu diňe bir ony öndürmekde ulanylýan himiki reaksiýalaryň hasabyna bölnüp çykman, eýsem, 1450℃ temperaturada bişirmek üçin äpet ojaklarda gazylyp alynýan ýangyçlaryň ýakylmagynyň hasabyna hem bölünýär. Häzirki wagtda CO2-niň global zyňyndylarynyň 8%-i beton önümçiliginiň paýyna düşýär.
Täze material kömürturşy gazyny çykarmaýar, tersine “bişýän wagty” ony özüne siňdirýär.
Biosement galyplara guýlup ýa-da 3D çap gurluşlarynda ulanylyp bilner.
Häzirki wagtda alymlar topary materialyň önümçiligini giňeltmek we onuň daşky gurşawa zyýansyzlygyny ýokarlandyrmak mümkinçiligine seredýär.


20.08.2025 14:19
9.2k+

Hytaýda robot balygyň kömegi bilen umman çuňluklary öwrenilip başlandy

Harbiniň inženerlik uniwersitetiniň (Hytaý) ylmy gözlegçileri ummanyň energiýasynyň hasabyna hereket edýän ýumşak robot balygy döretdi. Ol umman ýaşaýjylaryna zyýan ýetirmezden onuň çuňluklaryndaky ýaşaýşy öwrenmek üçin niýetlenýär...

19.08.2025 19:02
4.6k+

Hytaýda depressiýa garşy göreşmek üçin syçanlara adam beýnisiniň öýjükleri oturdyldy

Hytaýly alymlar sütün öýjüklerinden adam beýnisiniň öýjüklerini döredip, depressiýadan ejir çekýän syçanlara oturtdylar. Synaglaryň netijesinde öýjükleriň transplantasiýasy haýwanlarda aladany, göwnüçökgünlik duýgusyny azaltdy we lezzet almak ukybyny güýçlendirdi diýip, South China Morning Post neşiri ýazýar...

19.08.2025 15:09
3.2k+

Paleontologlar 5 million ýyl mundan ozal ýaşap geçen keýigiň galyndylaryny tapdylar

Tennessiniň (ABŞ) Greý şäherindäki Greý fosil muzeýiniň paleontologlary, takmynan, 5 million ýyllyk keýigiň galyndylaryny tapdylar. Bu barada Palaeontologia Electronica žurnalynda çap edilen ylmy işde aýdylýar...

19.08.2025 14:23
1.3k+

Kremniý jülgesinde EKO-da düwünçekleri IQ boýunça saýlamaga gyzyklanma artýar

Kremniý jülgesinde geljekki çaganyň aň derejesini çaklamagy wada berýän düwünçekleriň genetiki barlagyny ulanmak tejribesi giňden ýaýraýar. Şeýle hyzmatlaryň bahasy alty müňden elli müň dollara çenli bolup, barly maşgalalaryň arasynda isleg döredýär diýip, The Wall Street Journal ýazýar...