Ýer öz orbitasynyň Günden iň uzak nokadyna bardy

  • 06.07.2024 22:09
  • 6.2k+

5-nji iýulda Ýer öz orbitasynyň Günden iň uzak nokady bolan afeliý nokadyna ýetdi. Şol gün planetamyz Günden 152 million kilometr uzaklykda ýerleşip, bu Güne iň ýakyn nokady bolan perigeliýden 5 million kilometr köpdür diýip, The New York Times gazeti habar berýär.

Grek dilinden terjime edilende "Günden uzak" diýen manysyny berýän "afeliý" Ýeriň orbitasynyň ellips görnüşindediginden gelip çykýar. Bu şekil Gün ulgamyndaky beýleki planetalaryň, esasanam, Ýupiteriň dartyş güýji bilen baglanyşyklydyr.
Aralygyň artýandygyna garamazdan, afeliý Ýeriň temperaturasyna düýpli täsir etmeýär. Alynýan Gün şöhlesiniň mukdaryndaky tapawut bary-ýogy 7%. Ýerde pasyllaryň üýtgemegi planetamyzyň aýlanma okunyň epilmegi bilen ýüze çykýar.
Şol gün Günüň görünýän diski 2024-nji ýylda iň pes derejededi, ýöne bu tapawut göze görünmeýär, sebäbi üýtgeşme alty aýyň dowamynda kem-kemden bolup geçýär.


25.09.2025 20:00
5

Günden soň iň ýagty ýyldyz ýakyn wagtda Ýerden hatda gündiz hem görner

Astronomlar uzak wagt bäri sorag döredýän adaty bolmadyk ýyldyz ulgamynyň syryny açdylar. Gürrüň Betelgeýze — Günüň yzysüre asmandaky iň ýagty ýyldyz — we onuň ýaş egindeş ýyldyzy barada barýar. Alymlaryň pikirine görä, birnäçe ýyldan Betelgeýze supernowa hökmünde partlap biler we onuň ýalynyny Ýerden hatda gündiz hem görmek mümkin bolar...

17.09.2025 23:21
8.7k+

Ýere şu ýylda iň uly asteroidleriň biri golaýlaşýar

2025-nji ýylyň 18-nji sentýabrynda Ýeriň golaýyndan 2025 FA22 asteroidi uçup geçer. Ol Aý orbitasynyň diametrinden biraz uly aralykdan geçer diýip, RYA-nyň Kosmos gözlegleri institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasy habar berdi...

13.09.2025 13:03
5.1k+

Alymlar 13-14-nji sentýabrda magnit hadysalarynyň bolmagyny çaklaýarlar

13-14-nji sentýabrda Ýer ýüzünde G2–G3 derejesindäki (bäş derejeli şkalada ikinji we üçünji dereje) magnit tupanlarynyň bolmagyna garaşylýar. Bu barada Russiýanyň Ylymlar akademiýasynyň Kosmos barlaglary institutynyň Gün astronomiýasy laboratoriýasy hem-de Gün–Ýer fizikasynyň Sibir bölüminiň institutynda habar berildi...

07.09.2025 19:15
10k+

Kosmosdan dünýäniň iň beýik dag derýasynyň ugrunyň nähili üýtgändigini görkezdiler

Tibetdäki Ýarlung Zangbo derýasy ortaça 4000 metr belentlikden akýar, bu bolsa ony dünýäniň iň beýik derýasyna öwürýär. Ýol ugrunda ol 6000 metrden gowrak çuňlukdan - Arizonadaky Uly kanýondan üç esse diýen ýaly uly, planetanyň iň çuň gurak kanýonyndan akyp geçýär...