Miçigan uniwersitetiniň talyplary NASA-nyň Aýa gonuş apparatyny döretmek boýunça  bäsleşiginde ýeňiji boldular

  • 04.07.2024 13:44
  • 3.6k+

NASA Aýa gonuş apparatyny (HuLC) döretmek boýunça ilkinji bäsleşiginiň ýeňijilerini yglan etdi. ABŞ-nyň uniwersitetlerinden bäsleşige 12 topar gatnaşdy we Aý tozany meselesini çözmek boýunça taýýarlan konsepsiýalaryny hödürlediler diýip, IXBT habar berýär.

Miçigan uniwersitetinden “ARC-LIGHT” taslamasyny hödürlän  topar bäsleşigiň ýeňijisi boldy we 10 000 dollar möçberinde pul baýragyny aldy. Olaryň işi “howply ýerleri we traýektoriýany seljermek üçin Aýyň üstüni ygtybarly häsiýetlendirmegiň  algoritmine” gönükdirilendir.
Ikinji ýeri “HINDER” taslamasy bilen çykyş edip, 5000 dollar pul baýragyna mynasyp bolan Illinoýs uniwersitetiniň topary aldy. Olaryň işläp taýýarlan taslamasy “eroziýany azaltmak üçin nawigasiýa dinamikasynyň toplumlaýyn birleşdirilmegine” degişlidir. Kolorado uniwersitetiniň Boulderdäki topary Lunar Surface Assessment Tool (LSAT): Töwekgelçilikleri  derňemek üçin Aý tozanynyň dinamikasyny simulýasiýa etmek taslamasy bilen çykyş edip,  üçünji ýeri eýelediler we 3000 dollar möçberinde pul baýragyny aldylar.
Bäsleşik Aýa howpsuz gonulmagyny üpjün etmäge we enjamlary Aý tozanynyň täsirinden goramaga kömek etjek täze tehnologiýalaryň ösdürilmegine goldaw bermek maksady bilen guraldy. NASA bäsleşigiň netijelerini “Artemida” maksatnamasynyň çäginde Aýa iberiljek geljekki missiýalary işläp taýýarlamakda ulanmagy meýilleşdirýär.
Aý tozanynyň howpuny azaltmak geljekki Aý missiýalary üçin möhüm maksatdyr, sebäbi tozan enjamlara, astronawtlaryň saglygyna  zeper ýetirip biler. HuLC bäsleşigi arkaly teklip edilen çözgütler NASA-nyň bu kynçylyklary ýeňip geçmegine we adamyň Aýa üstünlikli baryp gelmegini üpjün edip biler.


düýn 23:19
2.9k+

Awstraliýada 55 mln ýyl ozal ýaşan krokodilleriň ýumurtgalarynyň bölekleri tapyldy

Awstraliýanyň gündogaryndaky Murgon şäherinde krokodilleriň ýitip giden toparynyň ýumurtgalarynyň ýurtda iň gadymy bölekleri tapyldy. Tapyndy alymlara bu haýwanlara we olaryň ýaşaýyş gurşawyna has gowy düşünmäge mümkinçilik berer diýip, Täze Günorta Uels uniwersiteti habar berýär...

20.11.2025 11:50
3.4k+

Alymlar ilkinji gezek 40 müň ýyllyk mamontyň RNK-syny açyklap başardylar

Halkara alymlar topary Ýakut mamontlarynyň galyndylaryndan ilkinji gezek matrisa RNK (mRNK) molekulalaryny alyp, açyklamagy başardylar. Bu molekulalar, öýjükleriň beloklary döretmek üçin ulanýan genleriň işleýän göçürmeleridir...

19.11.2025 13:32
3.4k+

Emeli aňly robotlaryň ählisi adam üçin howpsuzlyk synagyndan geçip bilmediler

Uly dil modelleri (UDM) arkaly dolandyrylýan robotlar diskriminasiýa meýillidigini we adamlara fiziki zyýan ýetirip biljek hereketleri makullamaga çalşandygyny görkezdiler. London Korollyk kollejiniň we Karnegi-Mellon uniwersitetiniň alymlary bilelikdäki gözlegleriniň netijesinde şeýle netijä geldiler...

19.11.2025 13:14
3.1k+

Russiýaly alymlar 60-dan gowrak näbelli wirusy ýüze çykardylar

Rospotrebnadzoryň "Wektor" atly ylmy merkeziniň alymlary Russiýada ozal öwrenilmedik 60-dan gowrak wirusy anykladylar. Bu barada RIA "Nowosti" habar berdi. Gözleg üçin nusgalar ýurduň 50 sebitinden gelip gowşupdyr...