Marsda ses nähili ýaňlanýar? Alymlar Gyzyl planetada sesiň üýtgeşik häsiýetleri barada gürrüň berdiler

  • 22.06.2024 18:58
  • 7.9k+

Perseverance Mars roweri tarapyndan toplanan maglumatlary öwrenmek bilen, alymlar Gyzyl planetada sesiň häsiýetleri barada birnäçe geň galdyryjy açyşlary etdiler. Görlüp oturylsa, Marsdaky ses Ýerdäkiden düýpgöter tapawutlanýan eken. Bu planetanyň täsin atmosferasy bilen baglanyşyklydyr diýip, IXBT ýazýar.

Barlagçylar atmosferanyň temperaturasy, basyşy we himiki düzümi baradaky maglumatlary ulanyp, Marsyň atmosferasynyň ilkinji 20 metrinde sesiň ýaýraýyş we peseliş tizligini öwrendiler. Olaryň döreden modeli ýylyň islendik paslynda we günüň islendik wagtynda Marsyň dürli nokatlarynda sesiň nähili ýaýraýandygyny çaklamaga mümkinçilik berýär.
240 gersden pes sesleriň (takmynan, fortepianonyň orta notasy) Marsda sekuntda has ýokary seslere garanda 10 metr haýal ýaýraýandygy bellendi. Sebäbi Marsyň  atmosferasynyň 95% -ini emele getirýän kömürturşy gazy pes ýygylykdaky sesleriň energiýasynyň bir bölegini özüne siňdirýär.
Ýagny, sesiň tizligi günüň dowamynda üýtgäp durýar: temperatura näçe ýokary bolsa, şonça-da ses çaltlaşýar. Mundan başga-da, sesiň ýaýraýyş we peseliş tizligi planetanyň käbir landşaftlarynda atmosferadaky CO2-iň konsentrasiýasyna baglydyr.
Bu açyşlar geljekde Marsa, esasanam ekipažyň gatnaşmagyndaky missiýalar üçin möhüm ähmiýete eýe bolup biler. Olar Marsda sesiň aýratynlyklaryny göz öňünde tutýan täze aragatnaşyk ulgamlaryny ösdürmegiň zerurdygyny nygtaýarlar.


şu gün 13:14
1.3k+

Hytaýda taýkonawtlaryň Aýy nädip boýun egdirjekdigi görkezildi

Hytaýyň dolandyrylýan kosmos uçuşlary programmasy müdirligi (CMSA) Hytaýyň kosmonawtlarynyň Ýeriň tebigy hemrasyna geljekde guraljak uçuşy barada gürrüň berýän üç minutlyk wideo ýaýratdy. Bu missiýany 2030-njy...

şu gün 00:41
1.9k+

NASA kosmos zibilini aýyrmak üçin robot döretdi

Ýeriň töweregindäki kosmos giňişligi häzirki we geljekki missiýalara howp salýan zibillerden doly. Hemralaryň we raketa basgançaklarynyň ýokary tizlik bilen hereket edýän müňlerçe döwük bölekleri diňe bir astronawtlar...

düýn 09:19
1.7k+

NASA Ýere meňzeş 25 planetany gözlemek üçin “Super-Habbl” döreder

NASA beýleki planetalarda ýaşaýşy gözlemek üçin “Super-Habbl” bolup hyzmat etjek täze Habitable Worlds Observatory (HWO) kosmos teleskopyny işläp taýýarlaýar. Taslamanyň ylmy ýolbaşçysy Kada Arni täze gurallaryň...

14.02.2025 11:20
3.6k+

SpaceX bir minutlap Starship raketasynda otlaýyş synagyny geçirdi: bu rekord

SpaceX kompaniýasy kosmos gämisinden we Super Heavy tizlendirijisinden ybarat äpet Starship raketasynyň sekizinji synag uçuşyna taýynlyk görýär.  Soňky günlerde kompaniýa birnäçe synag geçirdi. Booster 15 tizlendirijisi...