Deňiz Stounhenjiniň syry aýan boldy. Bu tomsy “gaýtarmak” däbi eken

  • 17.06.2024 18:34
  • 12k+

Arheologlar Angliýanyň Norfolk kenarynda ýerleşýän gadymy desganyň syryny açdylar. Stounhenje meňzeş bolan ýadygärlik “Sihenj” (Seahenge) diýlip atlandyrylýar. Alymlaryň pikiriçe, desgalaryň ikisi-de gadymy britaniýalylar tarapyndan, takmynan, 4000 ýyl mundan ozal güýçli sowuk döwründe tomsy yzyna gaýtarmak üçin gurlupdyr.

Sihenj merkezinde dub töňňesi bolan 7,5 metr diametrli 55 sany dik pürsden ybarat süýrümtik şekildir, pürslerden düzülen ikinji aýlaw bolsa onuň golaýynda ýerleşýär.
Arheolog Dewid Nensiň maglumatlaryna görä, şeýle desgalar şol döwür üçin häsiýetli bolan ýowuz sowuk howany soňlamaga gönükdirilen däp-dessurlar üçin ulanylan bolsa gerek.
Nens Sihenjiň gurluşynyň gulp astyna salnan ikatýok baradaky rowaýatda aýdylan kapasany ýada salýandygyny belleýär. Rowaýata görä, tomsy uzaltmak üçin gyzyletene ikatýogy tern agaçlygyna ýerleşdiripdirler.
“Ýadygärlikleriň ikisi-de dürli wezipeleri ýerine ýetiripdir, ýöne maksat bir bolupdyr: aýazly sowuk howanyň soňuna çykmak... Halk döredijiligine görä, tomusda günüň gysgalýan wagty ikatýok (hasyllylygyň nyşany) saýramagyny bes edip, beýleki bir dünýä dolanyp, tomsy özi bilen alyp gider eken. Sihenj pürsleriniň kesgitlenen senesi olaryň ýazda çapylandygyny we tomusda günüň gysgalýan döwründe Günüň dogmagyna gönükdirilendigini görkezdi” – diýip, arheolog belleýär.
Gözlegiň netijeleri
Geojournal ylmy žurnalynda çap edildi.


düýn 18:47
2.6k+

Geohimikler altynyň gelip çykyşyny düşündirdiler: ol Ýeriň özeninden syzylyp çykýar

Germaniýanyň Göttingen uniwersitetiniň geohimikleri görlüp-eşidilmedik açyş etdiler. Olaryň barlaglary altynyň we beýleki gymmatly metallaryň üstki gatlaga Ýeriň özeninden syzylyp çykýandygyny subut etdi. Nature žurnalynda çap edilen ylmy makalada bu prosesiň milliardlarça ýyllap dowam edýändigi aýdylýar...

düýn 13:56
2.3k+

Paleontologlar Ispaniýada stegozawryň gowy saklanyp galan kelleçanagyny tapdy

Ispan paleontologlary möhüm tapyndy barada habar berdi. Ýurduň gündogaryndaky Teruel welaýatynda geçirilen gazuw-agtaryş işleri wagtynda stegozawryň kelleçanagy tapyldy – ol örän gowy ýagdaýda saklanyp galypdyr...

düýn 13:53
3.1k+

Indoneziýanyň kenaryndaky Ýuwaş ummanynyň düýbünde gadymy dünýäniň yzlary tapyldy

Indoneziýanyň kenarlarynda, Ýawa bilen Madura adalarynyň arasyndaky bogazyň düýbünde suwa giden gadymy jülgäniň yzlary tapyldy. Häzir bu ýerde ummanyň ýalpak ýeri bar diýip, Daily Mail habar berýär. Geologlar Sumatra, Ýawa we Borneo adalarynyň arasyndaky umman düýbüniň birwagtlar gury ýer bolandygyny bireýýäm kesgitläpdi...

30.05.2025 16:58
6.7k+

Alymlar Bethoweniň kelleçanagynyň suraty esasynda onuň ýüzüni gaýtadan dikeltdiler

3D modelirleme boýunça britaniýaly hünärmen Sisero Moraes ilkinji gezek Lýudwig wan Bethoweniň (1770-1827) kelleçanagynyň esasynda onuň daşky keşbini gaýtadan dikeltdi. Onuň aýtmagyna görä, portret “bellibir derejede agras” boldy, kompozitory döwürdeşleri-de hut şeýle suratlandyrypdy diýip, OrtogOnLineMag žurnalyna salgylanyp, Daily Mail ýazýar...