Deňiz Stounhenjiniň syry aýan boldy. Bu tomsy “gaýtarmak” däbi eken

  • 17.06.2024 18:34
  • 12k+

Arheologlar Angliýanyň Norfolk kenarynda ýerleşýän gadymy desganyň syryny açdylar. Stounhenje meňzeş bolan ýadygärlik “Sihenj” (Seahenge) diýlip atlandyrylýar. Alymlaryň pikiriçe, desgalaryň ikisi-de gadymy britaniýalylar tarapyndan, takmynan, 4000 ýyl mundan ozal güýçli sowuk döwründe tomsy yzyna gaýtarmak üçin gurlupdyr.

Sihenj merkezinde dub töňňesi bolan 7,5 metr diametrli 55 sany dik pürsden ybarat süýrümtik şekildir, pürslerden düzülen ikinji aýlaw bolsa onuň golaýynda ýerleşýär.
Arheolog Dewid Nensiň maglumatlaryna görä, şeýle desgalar şol döwür üçin häsiýetli bolan ýowuz sowuk howany soňlamaga gönükdirilen däp-dessurlar üçin ulanylan bolsa gerek.
Nens Sihenjiň gurluşynyň gulp astyna salnan ikatýok baradaky rowaýatda aýdylan kapasany ýada salýandygyny belleýär. Rowaýata görä, tomsy uzaltmak üçin gyzyletene ikatýogy tern agaçlygyna ýerleşdiripdirler.
“Ýadygärlikleriň ikisi-de dürli wezipeleri ýerine ýetiripdir, ýöne maksat bir bolupdyr: aýazly sowuk howanyň soňuna çykmak... Halk döredijiligine görä, tomusda günüň gysgalýan wagty ikatýok (hasyllylygyň nyşany) saýramagyny bes edip, beýleki bir dünýä dolanyp, tomsy özi bilen alyp gider eken. Sihenj pürsleriniň kesgitlenen senesi olaryň ýazda çapylandygyny we tomusda günüň gysgalýan döwründe Günüň dogmagyna gönükdirilendigini görkezdi” – diýip, arheolog belleýär.
Gözlegiň netijeleri
Geojournal ylmy žurnalynda çap edildi.


15.09.2025 17:55
3.9k+

Ýerdäki çöllerden alnan bakteriýalaryň Aý we Mars topragynda ýaşap biljekdigi anyklanyldy

Ýerdäki çöllerde tapylan Chroococcidiopsis görnüşli sianobakteriýalar Aý we Mars topragynda ýaşamaga ukyplydygyny görkezdiler. Italiýanyň kosmos gullugynyň (ASI) barlagçylary ReBUS taslamasynyň çäklerinde şeýle netijä geldiler...

15.09.2025 09:54
4.5k+

Hytaý alymlary ilkinji gezek dinozawr ýumurtgalarynyň takyk ýaşyny kesgitledi

Hytaý alymlary ilkinji gezek ýurduň merkezi böleginde tapylan dinozawrlaryň ýumurtgalarynyň ýaşyny takyk kesgitlemegi başardy. Science XXI neşiriniň maglumatlaryna görä, täze çemeleşme hek döwrüniň klimatyny has çuň öwrenmäge mümkinçilik berer...

15.09.2025 09:48
1.3k+

Hytaý alymlary sütün öýjükleriniň kömegi bilen maýmynlaryň garramagyny haýallatdy

Hytaýyň ylymlar akademiýasynyň alymlarynyň geçiren ylmy gözlegleri adamyň genetiki taýdan güýçlendirilen sütün öýjükleriniň maýmynlarda garrama alamatlaryny haýalladyp biljekdigini görkezdi. Netijeler Cell žurnalynda neşir edildi...

14.09.2025 23:25
3.3k+

Hytaýly biologlar 36 petabaýtlyk maglumaty saklamak üçin “DNK- kassetany” döredýärler

Guandunyň Günorta ylym we tehnologiýa uniwersitetiniň alymlary sanly maglumatlary saklamagyň täze usulyny oýlap tapdylar. Olar 1980-nji ýylyň äheňindäki ýüzüne dezoksiribonuklein kislotasynyň sintetiki molekulalary çap edilen plastik lentany öz içine alýan "DNK-kassetany" işläp taýýarladylar...