Mikroblar kriminalistlere jenaýatlaryň üstüni açmaga kömek eder

  • 30.05.2024 22:09
  • 7k+

Alymlar adam derisinde ýaşaýan bakteriýalaryň täsin jemgyýetleriniň şahsyýeti tanamakda we jenaýatlary derňemekde ulanylyp bilinjekdigini ýüze çykardylar. Bu "mikrob yzlary" geýimlerde we beýleki zatlarda uzak wagtlap saklanyp bilýär diýip, Phys.org ýazýar.

Merkezi Lankaşir uniwersitetiniň (Beýik Britaniýa) we Gündogar Pýemont uniwersitetiniň (Italiýa) hünärmenleri tarapyndan geçirilen bu gözlege Awstraliýanyň iki ýaşaýjysy gatnaşdy. Olar 24 sagatlap pagta futbolka geýip gezdiler. Soňra futbolkalary arassa zatlar bilen birlikde alty aýa çenli gözegçilik edilýän ýerde ýerleşdirdiler we doňdurdylar.
Soňra nusgalar derňew üçin Italiýa iberildi. Alymlar futbolkalarda synaga  gatnaşyjylaryň hersine mahsus özboluşly mikroblaryň ýarym ýyllap saklanyp galandygyny anykladylar.
Şeýle hem gözlegçiler bu mikroblaryň käbiriniň arassa eşiklere hem geçendigini anykladylar.
Bu açyş kriminalistika üçin möhüm ähmiýete eýe bolup biler. Mikrobiomlaryň seljermesi derňewçilere jenaýatda güman edilýän adamlary kesgitlemäge, jenaýatyň ýüze çykan ýerinde kimleriň  bolandygyny kesgitlemäge mümkinçilik berer we birgiden açylmadyk jenaýatlary aýdyňlaşdyryp biler.


29.06.2025 13:27
5.5k+

Ýantar daşynda ýaşy 40 million ýyla golaý bolan gadymy tarakan tapyldy

Kaliningraddaky “Ýantar kombinatynda” (RF-niň “Rosteh” döwlet korporasiýasyna degişli) 35–40 million ýyl mundan ozalky döwre degişli gadymy ýabany tarakan saklanýan täsin ýantar daşy tapyldy. Bu seýrek duş gelýän inklýuziýa 2-nji awgustda Moskwada geçiriljek AmberForum’25 halkara forumynyň çäklerinde guraljak täsin ýantarlar auksionynda esasy lotlaryň biri bolar...

29.06.2025 13:10
5k+

Gaýtadan işlenen plastik gormonal ulgam üçin zyýanly bolup çykdy

Plastik çökgünligine çözgüt gözläp, köp ýurtlar soňky onlarça ýylyň dowamynda plastikleri gaýtadan işlemäge aýratyn üns berdiler. Emma täze barlaglar bu usulyň hem howpsuz däldigini görkezýär. Nemes alymlarynyň geçiren ylmy işi Journal of Hazardous Materials žurnalynda neşir edilip, gaýtadan işlenen plastigiň janly organizmlere ýaramaz täsir ýetirip bilýändigini görkezdi...

26.06.2025 14:32
6.8k+

Plastik galyndylardan parasetamol öndürmegiň usuly tapyldy

Edinburg uniwersitetinden professor Stiwen Uollesiň ýolbaşçylygyndaky alymlar topary plastik galyndylarynyň derman öndürmek üçin ulanylyp bilinjekdigini kesgitlediler. Bu barada Nature žurnalyndaky barlaga salgylanýan The Guardian ýazýar...

24.06.2025 13:34
2.7k+

Awstraliýaly kebeleklerde ugruny ýyldyzlara görä kesgitlemek ukyby ýüze çykaryldy

Awstraliýaly bogong kebelekleri ( Agrotis infusa ) ýyldyzlardan we Ýeriň magnit meýdanyndan ugur alyp, müň kilometre çenli aralygy geçmäge ukyply. Bu Awstraliýanyň Milli uniwersitetiniň, Günorta Awstraliýa uniwersitetiniň we beýleki barlag merkezleriniň hünärmenleriniň gelen netijesidir...