Mikroblar kriminalistlere jenaýatlaryň üstüni açmaga kömek eder

  • 30.05.2024 22:09
  • 7k+

Alymlar adam derisinde ýaşaýan bakteriýalaryň täsin jemgyýetleriniň şahsyýeti tanamakda we jenaýatlary derňemekde ulanylyp bilinjekdigini ýüze çykardylar. Bu "mikrob yzlary" geýimlerde we beýleki zatlarda uzak wagtlap saklanyp bilýär diýip, Phys.org ýazýar.

Merkezi Lankaşir uniwersitetiniň (Beýik Britaniýa) we Gündogar Pýemont uniwersitetiniň (Italiýa) hünärmenleri tarapyndan geçirilen bu gözlege Awstraliýanyň iki ýaşaýjysy gatnaşdy. Olar 24 sagatlap pagta futbolka geýip gezdiler. Soňra futbolkalary arassa zatlar bilen birlikde alty aýa çenli gözegçilik edilýän ýerde ýerleşdirdiler we doňdurdylar.
Soňra nusgalar derňew üçin Italiýa iberildi. Alymlar futbolkalarda synaga  gatnaşyjylaryň hersine mahsus özboluşly mikroblaryň ýarym ýyllap saklanyp galandygyny anykladylar.
Şeýle hem gözlegçiler bu mikroblaryň käbiriniň arassa eşiklere hem geçendigini anykladylar.
Bu açyş kriminalistika üçin möhüm ähmiýete eýe bolup biler. Mikrobiomlaryň seljermesi derňewçilere jenaýatda güman edilýän adamlary kesgitlemäge, jenaýatyň ýüze çykan ýerinde kimleriň  bolandygyny kesgitlemäge mümkinçilik berer we birgiden açylmadyk jenaýatlary aýdyňlaşdyryp biler.


26.11.2025 11:15
1.9k+

Türkmen alymlary alunitiň, tozganyň we rozmariniň binýadynda fitomineral bejeriş gelini işläp taýýarladylar

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň Intellektual eýeçilik boýunça döwlet gullugy «Alunitiň, tozganyň (Taraxacum officinale) we rozmariniň (Rosmarinus officinalis) fitomineral bejeriş geli» atly işläp taýýarlamak tehnologiýasyna awtorlyk hukugyny bellige aldy...

26.11.2025 10:04
1.8k+

Garaharsaň hatda adatdan daşary kosmos şertlerinde-de ýaşaýşa ukyply bolup çykdy

Physcomitrium patens garaharsaň (moh) görnüşiniň sporalary Halkara kosmos stansiýasynyň daşynda dokuz aý bolandan soň hem ýaşaýşa ukyply bolup galdy. Kosmosda wagty olar wakuuma, temperatura üýtgemelerine, mikrograwitasiýa, ultrabenewşe şöhlelerine we kosmos radiasiýasyna sezewar boldy diýlip, iScience žurnalyndaky täze makalada aýdylýar...

24.11.2025 13:51
6.5k+

Alymlar Santorinidäki 25 müňden gowrak ýertitremäniň sebäbini anyklady

Şu ýylyň başynda Santorini grek adasynda köpüsiniň ululygy 5 baldan geçýän onlarça müň ýertitreme bolup geçdi. Indi birnäçe aýdan soň alymlar bu hadysanyň sebäbini anyklady – ol magmanyň, ýagny erän dag jynsynyň ýerasty hereketi boldy diýip, Bi-bi-si habar berýär...

24.11.2025 13:43
3.6k+

Halkara nebit we gaz uniwersitetinde ýaşlaryň arasynda robot tehnikasy boýunça bäsleşik geçirildi

21-22-nji noýabrda Ýagşygeldi Kakaýew adyndaky Halkara nebit we gaz uniwersitetinde ýaşlaryň arasynda robot tehnikasy boýunça bäsleşik geçirildi. Bilim ministrligi tarapynda guralan bu bäsleşige Türkmenistanyň dürli künjeginden ýaşlaryň 300-e golaýy öz taýýarlan robotlary bilen gatnaşdy...