NASA Ýewropanyň iň jikme-jik suratlaryny ýaýratdy

  • 24.05.2024 21:20
  • 9.9k+

Ýupiteriň buzly "aýy" bolan Ýewropanyň iň jikme-jik suratlary çap edildi. 2022-nji ýylyň sentýabr aýynda “Ýunona” kosmiki gämisi tarapyndan düşürilen suratlar alymlara astynda suwuk suw bar diýip hasaplanýan emeli hemranyň relýefini we geologiýasyny has gowy öwrenmäge kömek eder diýip, “Haýtek” ýazýar.

Esasy ylym gurallary däl-de, goşmaça enjamlar bilen alnan täze suratlar Ýupiteriň şöhlelenýän ýagtylygy bilen ýagtylandyrylan Ýewropanyň gijeki tarapynyň ilkinji şekillerini üpjün edýär. Esasanam, alymlaryň ünsüni “Ördekburun” sebiti – 37X67 km ölcegi bolan meýdan özüne çekýär, bu ýer geologiki aýratynlyklardan çen tutsaň, täze emele gelen ýerdir.
Jikme-jik suratlar zyňyndylary gözlemek we suwy seljermek üçin ýer tapmaga kömek eder. Alymlar suw geýzerleriniň yzlaryny gözleýärler, emma şu wagta çenli Saturnyň emeli hemrasy Enseladdaky ýaly açyk zyňyndylar bellige alynmady.
“Ýunon”-yň şekilleri geljekde Ýewropany öwrenmäge taýýarlyk görmekde möhüm ädimdir. 2024-nji ýylyň ahyrynda Amerikanyň Europa Clipper zondy, şeýle hem 2023-nji ýylda başlanan Ýewropa JUICE-i Ýupitere ugraar.
Ýewropanyň relýewi baradaky maglumatlar bu enjamlary gondurmak üçin ýerleri saýlamaga we buzasty ummandan ýaşaýyş alamatlaryny gözlemäge kömek eder.


düýn 14:32
4.3k+

Plastik galyndylardan parasetamol öndürmegiň usuly tapyldy

Edinburg uniwersitetinden professor Stiwen Uollesiň ýolbaşçylygyndaky alymlar topary plastik galyndylarynyň derman öndürmek üçin ulanylyp bilinjekdigini kesgitlediler. Bu barada Nature žurnalyndaky barlaga salgylanýan The Guardian ýazýar...

24.06.2025 13:34
2.3k+

Awstraliýaly kebeleklerde ugruny ýyldyzlara görä kesgitlemek ukyby ýüze çykaryldy

Awstraliýaly bogong kebelekleri ( Agrotis infusa ) ýyldyzlardan we Ýeriň magnit meýdanyndan ugur alyp, müň kilometre çenli aralygy geçmäge ukyply. Bu Awstraliýanyň Milli uniwersitetiniň, Günorta Awstraliýa uniwersitetiniň we beýleki barlag merkezleriniň hünärmenleriniň gelen netijesidir...

24.06.2025 13:32
2.4k+

Aýnadan çap etmek üçin ilkinji 3D printeri döredildi

Massaçusets Tehnologiýa institutynyň Linkoln barlaghanasynyň barlagçylary aýna zatlary öndürmäge ukyply ilkinji 3D printeri çykardylar. Şu wagta çenli additiw önümçilik şokolad we plastmassa ýaly dürli materiallary öz içine alypdy, ýöne organiki däl aýna bu tehnologiýanyň çäginden daşarda galyp gelýärdi...

24.06.2025 12:40
6.1k+

Britaniýaly alymlar robotlaryň kömegi bilen Arktikany gaýtadan doňdurmak isleýär

Britaniýanyň ARIA hökümet agentligi suwasty robotlaryň kömegi bilen Arktikanyň buz örtüginiň galyňlygyny saklamak we artdyrmak mümkinçiliklerini öwrenmek üçin 10 mln funt sterling (takmynan, $13,4 mln) bölüp berdi diýip, The Times habar berýär...