Güýçli kwant kompýuterlerini döretmek üçin ultra arassa kremniý işlenip düzüldi

  • 16.05.2024 13:31
  • 2.8k+

Melburn we Mançester uniwersitetleriniň alymlary ultra arassa kremniýni öndürmek üçin täze tehnologiýany döretdiler. Bu tehnologiýa häzirki zaman superkompýuterleri üçin elýeterli bolmadyk meseleleri çözmäge ukyply kwant kompýuterleriniň döredilmegine ýol açýar diýip, Nature žurnalynda çap bolan makalada aýdylýar.

Häzirki zaman elektronikasynyň esasyny düzýän adaty kremniý prosessorlary materialyndaky garyndylar sebäpli kwant hasaplamalary üçin amatly däl. Kwant enjamlaryny döretmekde, adatça, kemçilikli göwher ýa-da aşa pes temperatura çenli sowadylan ionlar ulanylýar. Bu usullar bar bolan önümçilik tehnologiýalaryna laýyk gelmeýär we ulanyşda ýörite şertleri talap edýär.
Alymlar tarapyndan işlenip düzülen täze usul kremniýni hapalardan 0,0002% derejesine çenli arassalamaga mümkinçilik berýär, bu bolsa häzirki ulanylýandan 22500 esse arassa. Bu ion implantasiýasy arkaly gazanyldy, bu ýerde arassa kremniý-28 atomynyň şöhlesi garyndylary gysyp çykaryp, tebigy materialyň nusgasyny öňe çykarýar.
Ultra arassa kremniý kwant çiplerini döretmek üçin iň oňat tapyndy bolup, kwant bitleri (kubitler) hasaplamalary ýerine ýetirmek üçin ýeterlik uzak saklanar.
Ýarymgeçirijileriň önümçiliginde giňden ulanylýan ion implantasiýasynyň peýdalanylmagy täze usuly bar bolan kärhanalara ornaşdyrmagy aňsatlaşdyrýar. Bu has durnukly we az ýalňyşlyklar bilen işleýän köp kubitli kwant kompýuterlerini çalt we arzan döretmäge mümkinçilik berer.
Melburn uniwersitetinden barlagyň awtordaşy professor Dewid Jeýmison: "Bary-ýogy  30 kubitli ygtybarly kompýuter käbir programmalar üçin şu günki superkompýuterlerden has ýokarydyr" – diýip belleýär.


24.10.2025 12:18
4.3k+

Time 2025-nji ýylyň iň beýik 300 oýlap tapyşynyň reýtingini hödürledi

Time žurnaly Time’s Best Inventions 2025 reýtingini – soňky 365 günde döredilen iň möhüm oýlap tapyşlaryň sanawyny hödürledi. Şu ýyl redaksiýa 300 innowasiýany saýlady – bu öňkülerden has köpdür. Oýlap tapyşlar kategoriýalar boýunça bölündi: robototehnika, gözellik, dynç alyş, saglyk, dizaýn, oba hojalygy, iýmit, emeli aň we beýlekiler...

23.10.2025 09:51
5.2k+

“Dünýäniň iň berk çadyry”: nemes kompaniýasy sagatda 180 km tizlikli şemala çydamly çadyr döretdi

Germaniýanyň Heimplanet kompaniýasy “dünýäde iň berk ekspedisiýa çadyry” hökmünde tanadylan Mavericks Blue Ice modelini görkezdi diýip, New Atlas ýazýar. On adama niýetlenen bu çadyr sagatda 180 kilometre çenli ýele çydamly...

15.10.2025 15:13
3.6k+

Hytaýyň Deep Robotics kompaniýasy suw geçirmeýän DR02 gumanoid robotyny görkezdi

Hytaýyň Deep Robotics kompaniýasy DR02 atly gumanoid robotyny tanyşdyrdy. Bu robot çylşyrymly senagat we köçe şertlerinde işlemäge ukyply. Onuň korpusy IP66 standartyna laýyklykda suwdan we tozandan goragly, bu robotyň ýagyşly, tozanly we ýokary çyglylyk şertlerinde işläp bilmegine mümkinçilik berýär...

06.10.2025 10:42
4.5k+

Alymlar ilkinji gezek deri öýjüklerinden adamyň ýumurtga öýjüklerini ösdürip ýetişdirdiler

Oregonyň Saglyk we ylym uniwersitetiniň alymlary ilkinji gezek deri öýjüklerinden adamyň ýumurtga öýjüklerini döretdiler. Bu tehnologiýa önelgesizligi bejermekde öwrülişik döredip, ýaş, kesel ýa-da himiýa bejergisiniň täsiri sebäpli ýumurtga öndürmek ukybyny ýitiren aýallar üçin täze mümkinçilik döredip biler diýip, "The Guardian" gazeti habar berdi...