Güýçli kwant kompýuterlerini döretmek üçin ultra arassa kremniý işlenip düzüldi

  • 16.05.2024 13:31
  • 2.8k+

Melburn we Mançester uniwersitetleriniň alymlary ultra arassa kremniýni öndürmek üçin täze tehnologiýany döretdiler. Bu tehnologiýa häzirki zaman superkompýuterleri üçin elýeterli bolmadyk meseleleri çözmäge ukyply kwant kompýuterleriniň döredilmegine ýol açýar diýip, Nature žurnalynda çap bolan makalada aýdylýar.

Häzirki zaman elektronikasynyň esasyny düzýän adaty kremniý prosessorlary materialyndaky garyndylar sebäpli kwant hasaplamalary üçin amatly däl. Kwant enjamlaryny döretmekde, adatça, kemçilikli göwher ýa-da aşa pes temperatura çenli sowadylan ionlar ulanylýar. Bu usullar bar bolan önümçilik tehnologiýalaryna laýyk gelmeýär we ulanyşda ýörite şertleri talap edýär.
Alymlar tarapyndan işlenip düzülen täze usul kremniýni hapalardan 0,0002% derejesine çenli arassalamaga mümkinçilik berýär, bu bolsa häzirki ulanylýandan 22500 esse arassa. Bu ion implantasiýasy arkaly gazanyldy, bu ýerde arassa kremniý-28 atomynyň şöhlesi garyndylary gysyp çykaryp, tebigy materialyň nusgasyny öňe çykarýar.
Ultra arassa kremniý kwant çiplerini döretmek üçin iň oňat tapyndy bolup, kwant bitleri (kubitler) hasaplamalary ýerine ýetirmek üçin ýeterlik uzak saklanar.
Ýarymgeçirijileriň önümçiliginde giňden ulanylýan ion implantasiýasynyň peýdalanylmagy täze usuly bar bolan kärhanalara ornaşdyrmagy aňsatlaşdyrýar. Bu has durnukly we az ýalňyşlyklar bilen işleýän köp kubitli kwant kompýuterlerini çalt we arzan döretmäge mümkinçilik berer.
Melburn uniwersitetinden barlagyň awtordaşy professor Dewid Jeýmison: "Bary-ýogy  30 kubitli ygtybarly kompýuter käbir programmalar üçin şu günki superkompýuterlerden has ýokarydyr" – diýip belleýär.


04.07.2025 18:28
3.7k+

Alymlar howadan agyz suwuny alýan “gabarçakly örtük” döretdiler

Massaçusets Tehnologiýa institutynyň (MIT) alymlary aşa gurak şertlerde-de, mysal üçin Sahara çölünde ýa-da Ölüm jülgesinde (ABŞ-da ýerleşýär)  howadan agyz suwuny alyp bilýän enjamy döretdiler diýip, Live Science ýazýar...

01.07.2025 19:20
6.4k+

Dyson ýylboýy ýertudana ösdürip ýetişdirmek üçin adaty bolmadyk ferma-maşyn döretdi

Dyson kompaniýasy ýylyň ähli paslynda ýertudana ösdürip ýetişdirmäge mümkinçilik berýän innowasion enjamyny tanyşdyrdy. Täze enjam Angliýanyň gündogar bölegindäki Linkolnşir graflygynyň golaýyndaky aýna ýyladyşhana oturdyldy diýip, Interesting Engineering neşiri ýazýar...

26.06.2025 14:32
7.2k+

Plastik galyndylardan parasetamol öndürmegiň usuly tapyldy

Edinburg uniwersitetinden professor Stiwen Uollesiň ýolbaşçylygyndaky alymlar topary plastik galyndylarynyň derman öndürmek üçin ulanylyp bilinjekdigini kesgitlediler. Bu barada Nature žurnalyndaky barlaga salgylanýan The Guardian ýazýar...

24.06.2025 13:32
2.9k+

Aýnadan çap etmek üçin ilkinji 3D printeri döredildi

Massaçusets Tehnologiýa institutynyň Linkoln barlaghanasynyň barlagçylary aýna zatlary öndürmäge ukyply ilkinji 3D printeri çykardylar. Şu wagta çenli additiw önümçilik şokolad we plastmassa ýaly dürli materiallary öz içine alypdy, ýöne organiki däl aýna bu tehnologiýanyň çäginden daşarda galyp gelýärdi...