Alymlar şemaly okdan ýyndam öwüsýän planetanyň bardygyny anykladylar

  • 10.05.2024 11:26
  • 7.8k+

Alymlar “Jeýms Uebb” kosmos teleskopynyň kömegi bilen Ýerden 280 ýagtylyk ýyly uzaklykda ýerleşýän WASP-43b ekzoplanetasynda ýeliň tizliginiň sagatda 9000 km-den geçýändigini anykladylar. Bu okuň tizliginden birnäçe esse çalt diýmegi aňladýar diýip, Nature Astronomy žurnalyndaky hasabatda aýdylýar.

WASP-43b – bu ýyldyzynyň bir tarapyna hemişelik “örklenen” gyzgyn gaz ägirdidir. Şol sebäpli planetanyň gündiz tarapynda 1260° C-e ýetýän, demri eredip biljek howur höküm sürýär. Şeýle gyzgynlyk, hatda daşlary bugardyp, ony bulutlara äkidýär.
Ekzoplanetanyň gije tarapy has salkyn - 600° C. Gije bilen gündiziň arasyndaky bu temperatura tapawudy “Jeýms Uebb”-iň açany ýaly, güýçli şemallaryň döremegine sebäp bolýar.


düýn 17:12
3.9k+

Aşgazany ösümlikden doly, taryhda ilkinji ot iýýän pterozawr tapyldy

Paleontologlar taryhda ilkinji gezek aşgazanynda ösümlik iýmitiniň galyndylary bolan pterozawryň galyndylaryny tapdylar. Bu açyş agzalan uçýan süýrenijileriň käbir görnüşleriniň ot iýiji bolandygynyň ilkinji göni subutnamasydyr...

düýn 10:44
1.5k+

Paleontologlar gadymy süýdemdirijiniň täze görnüşini açdy. Ol 143 mln ýyl ozal ýaşapdyr

Paleontologlar dügür dişlileriň toparyndan mezozoý süýdemdirijisiniň täze nesline we görnüşine häsiýetnama berdi. Onuň dişleriniň daşa öwrülen galyndylary Beýik Britaniýada tapyldy. Takmynan, 143 mln ýyl ozal ýaşan bu jandar Novaculadon mirabilis adyny aldy diýlip, Proceedings of the Geologists’ Association žurnalynda habar berilýär...

13.07.2025 19:23
2.1k+

Alymlar ýaralary bitirmek üçin guşuň düwünçek dokumalaryny ulanmagy teklip edýärler

Demirgazyk-Kawkaz federal uniwersitetiniň alymlary ýara bitiriji dermanlary döretmek üçin guşuň düwünçek dokumalaryndan edilen peptidleri ulanmagy teklip etdiler. Işläp taýýarlama melhemleriň, gelleriň we suwuk plastyrlaryň bir toparynyň çykarylmagy bilen tamamlanar...

13.07.2025 18:57
3.3k+

Mum güýeleriniň gurçuklarynyň plastigi iýip, ýag görnüşinde öz organizminde toplaýandyklary ýüze çykaryldy

Alymlar uly mum güýeleriniň (Galleria mellonella) gurçuklarynyň polietileni metabolik taýdan işläp (siňdirip), ony birnäçe günüň dowamynda öz bedeninde lipid (ýag) görnüşinde toplap bilýändiklerini ýüze çykardylar...