Alymlar şemaly okdan ýyndam öwüsýän planetanyň bardygyny anykladylar

  • 10.05.2024 11:26
  • 7.8k+

Alymlar “Jeýms Uebb” kosmos teleskopynyň kömegi bilen Ýerden 280 ýagtylyk ýyly uzaklykda ýerleşýän WASP-43b ekzoplanetasynda ýeliň tizliginiň sagatda 9000 km-den geçýändigini anykladylar. Bu okuň tizliginden birnäçe esse çalt diýmegi aňladýar diýip, Nature Astronomy žurnalyndaky hasabatda aýdylýar.

WASP-43b – bu ýyldyzynyň bir tarapyna hemişelik “örklenen” gyzgyn gaz ägirdidir. Şol sebäpli planetanyň gündiz tarapynda 1260° C-e ýetýän, demri eredip biljek howur höküm sürýär. Şeýle gyzgynlyk, hatda daşlary bugardyp, ony bulutlara äkidýär.
Ekzoplanetanyň gije tarapy has salkyn - 600° C. Gije bilen gündiziň arasyndaky bu temperatura tapawudy “Jeýms Uebb”-iň açany ýaly, güýçli şemallaryň döremegine sebäp bolýar.


düýn 14:32
4.3k+

Plastik galyndylardan parasetamol öndürmegiň usuly tapyldy

Edinburg uniwersitetinden professor Stiwen Uollesiň ýolbaşçylygyndaky alymlar topary plastik galyndylarynyň derman öndürmek üçin ulanylyp bilinjekdigini kesgitlediler. Bu barada Nature žurnalyndaky barlaga salgylanýan The Guardian ýazýar...

24.06.2025 13:34
2.3k+

Awstraliýaly kebeleklerde ugruny ýyldyzlara görä kesgitlemek ukyby ýüze çykaryldy

Awstraliýaly bogong kebelekleri ( Agrotis infusa ) ýyldyzlardan we Ýeriň magnit meýdanyndan ugur alyp, müň kilometre çenli aralygy geçmäge ukyply. Bu Awstraliýanyň Milli uniwersitetiniň, Günorta Awstraliýa uniwersitetiniň we beýleki barlag merkezleriniň hünärmenleriniň gelen netijesidir...

24.06.2025 13:32
2.4k+

Aýnadan çap etmek üçin ilkinji 3D printeri döredildi

Massaçusets Tehnologiýa institutynyň Linkoln barlaghanasynyň barlagçylary aýna zatlary öndürmäge ukyply ilkinji 3D printeri çykardylar. Şu wagta çenli additiw önümçilik şokolad we plastmassa ýaly dürli materiallary öz içine alypdy, ýöne organiki däl aýna bu tehnologiýanyň çäginden daşarda galyp gelýärdi...

24.06.2025 12:40
6.1k+

Britaniýaly alymlar robotlaryň kömegi bilen Arktikany gaýtadan doňdurmak isleýär

Britaniýanyň ARIA hökümet agentligi suwasty robotlaryň kömegi bilen Arktikanyň buz örtüginiň galyňlygyny saklamak we artdyrmak mümkinçiliklerini öwrenmek üçin 10 mln funt sterling (takmynan, $13,4 mln) bölüp berdi diýip, The Times habar berýär...