Şwesiýada bir atom galyňlygyndaky altyn list döredildi

  • 19.04.2024 17:06
  • 9.5k+

Linçeping uniwersitetiniň (Şwesiýa) alymlary ilkinji gezek bir atom galyňlygyndaky altyn list döretdiler. Şeýle gurluş altyna täze häsiýetler berdi.

Dürli ýurtlaryň alymlary atomyň galyňlygynda altyn listini döretmäge köpden bäri synanyşýarlar. Emma metalyň ýelmeşmek meýli sebäpli ähli synanyşyklar şowsuz boldy.
Täze ylmy işiň awtorlary titanyň we uglerodyň gatlaklarynyň arasynda altyn goýlan üç ölçegli binýatlyk materialy ulandylar. Şeýle hem olar «Murakaminiň reagenti» diýlip atlandyrylýan ýapon demirçileriniň gadymy usulyny ulandylar, bu usul uglerod galyndylaryny aýyrýar we poladyň reňkini üýtgedýär.
Alymlar iň amatly netijäni gazanmak üçin reagentiň dürli konsentrasiýalaryny we dürli täsir ediş wagtlaryny synadylar.
Alymlar material aşa inçe bolanda, onda adatdan daşary üýtgeşmeleriň bolýandygyny düşündirdiler. Muňa mysal hökmünde grafeni getirdiler. Bu altyna-da degişlidir – adatça ol metal görnüşindedir, ýöne bir atom galyňlygynda ol ýarymgeçiriji bolup bilýär. Inçe altyn listler suwy arassalamak, wodorod öndürmek, kömürturşy gazyny almak we beýleki amallar üçin ulanylyp bilner diýip, Nature Synthesis habar berýär.


29.07.2025 14:09
5k+

Alymlar derisi ýelekpisint bolan gadymy süýrenijiniň galyndylaryny tapdylar

Fransiýada arka tarapy ýelekpisint gurluşly gadymy süýrenijileriň galyndylary tapyldy. Tapyndynyň ýaşy 247 million ýyl diýip, Ştutgartdaky (Germaniýa) Döwlet tebigat ylymlary muzeýiniň metbugat gullugy habar berdi...

29.07.2025 11:54
6.7k+

Gaýtadan işlenen çilim naýçalaryndan berk, arzan asfalt döretdiler

Granada we Bolonýa uniwersitetleriniň alymlary gaýtadan işlenen çilim naýçalaryndan ekologiýa taýdan arassa asfalt öndürmegiň tehnologiýasyny işläp düzdüler. Oýlap tapyş ScienceDirect žurnalynyň makalasynda beýan edildi...

28.07.2025 17:38
1.8k+

Geljekki Mars missiýasy üçin iň uly paraşýut stratosferada synag edildi

Thales Alenia Space-iň we Ýewropa kosmos agentliginiň (ESA) işgärleri ExoMars-yň geljekki missiýasy üçin paraşýut ulgamyny synagdan geçirdiler. Uçurylýan modulyň geliý şary bilen Polýar tegeleginden 30 km belentlige galdyrylan maketi iki paraşýutyny açandan soň ýere üstünlikli gondy...

26.07.2025 18:29
10k+

Alymlar Stounhenj daşlaryny adamlaryň daşandygyny tassykladylar

Aberistuit uniwersitetiniň ylmy gözlegçileri Stounhenji emele getirýän daşlaryň bäş müň ýyldan gowrak ozal adamlar tarapyndan daşalandygyny subut etdi. Bu barada geçirilen ylmy barlaga salgylanyp, Daily Mail habar berýär...