Amerikaly astronawtlar Aýa ýyladyşhana we ylmy gurallary elterler

  • 01.04.2024 14:16
  • 6.8k+

NASA 2026-njy ýylda meýilleşdirilýän “Artemisda III” missiýasynyň çäginde üç sany ylmy enjamy Aýa eltip berer diýip, Space.com-a salgylanýan Naked Science ýazýar.

Bu enjamlaryň biri Aýyň ekstremal şertleriniň ösümlikleriň ösmegine we köpelmegine edýän täsirini öwrenmek üçin döredilen LEAF (“Aýyň oba hojalygyň ösümlik dünýäsine täsiri”) kiçi ýyladyşhanasy bolar. Synag alymlara Aýda nädip gök önümleri ösdürip ýetişdirmelidigine we ony geljekki Aý bazasy üçin iýmit çeşmesi hökmünde ulanyp boljakdygyna düşünmäge kömek eder.
Beýleki iki enjam - LEMS (Aýyň daşky gurşawyna gözegçilik stansiýasy) we LDA (Aýyň dielektrik analizatory). LEMS iki ýyllap Aý titremelerine gözegçilik etjek özbaşdak seýsmometrler toplumydyr. Bu Aýyň gabygynyň we mantiýasynyň gurluşyny karta geçirmäge mümkinçilik berer.
LDA Aý regolitiniň dielektrik häsiýetlerini ölçär, bu alymlara onuň gurluşy, gyrawyň ýa-da buzuň emele gelmeginiň mümkindigi barada maglumat almaga kömek eder.
Enjamlaryň üçüsi hem Aýyň günorta polýusynyň golaýynda ýerleşdiriler, şol ýerde geljekde Aý bazasyny gurmak meýilleşdirilýär.
Ozal biz Aý demir ýoly konsepsiýasynyň işlenilip taýýarlanýandygy barada habar beripdik.


düýn 18:38
1.1k+

Curiosity mars roweri Geýl kraterinden karbonatyň iri ýataklaryny tapdy

Curiosity mars roweri Geýl kraterinden karbonat-sideritleriň ägirt uly ýataklaryny tapdy. 12 ýyldan gowrak mundan ozal NASA-nyň dördünji roweri şu ýere gonupdy. Täze açyş Marsyň asyl atmosferasynyň ep-esli böleginiň bu minerallaryň ýataklaryna öwrülendigini görkezýär diýip, Kanadanyň Kalgari uniwersitetiniň metbugat gullugyna salgylanýan TASS habar berýär...

19.04.2025 18:17
7.9k+

Alymlar Ýerden daşarda ýaşaýşyň «iň güýçli» subutnamasyny tapdylar

Kembrij uniwersitetiniň alymlary Eset ýyldyzlar toplumynda ýerleşýän K2-18b ekzoplanetasynyň atmosferasynda iki sany organiki birleşmäniň – dimetilsulfidiň we dimetildisulfidiň bardygyny ýüze çykardylar. Bu başga planetalarda hem ýaşaýşyň mümkindigini görkezýän iň güýçli subutnama hasap edilýär...

19.04.2025 17:54
1.5k+

NASA-nyň barlaglary Aýda suwuň Gün ýeli netijesinde dörändigini görkezdi

NASA-nyň alymlary Aýda suwuň Gün ýeliniň täsiri netijesinde emele gelýändigini anykladylar. Aý tozany bilen geçirilen synag Ýeriň tebigy hemrasynda suwuň gelip çykyşyny düşündirýän teoriýany tassyklady. Aý atmosferasyz gurak kosmiki jisim, ýöne onuň üstündäki suw yzlary alymlary köpden bäri alada goýýar...

19.04.2025 17:33
3.9k+

Antarktik äpet kalmar ilkinji gezek wideo düşürildi

Amerikaly alymlar ilkinji gezek antarktik äpet kalmary (Mesonychoteuthis hamiltoni) wideo düşürmegi başardylar. Bu deňsiz-taýsyz kadrlar Atlantik ummanyndaky Günorta Sandwiç adalarynyň töwereginde, 687 metr çuňlukda düşürildi diýip, «BBC» habar berýär...