Alymlar gary eredip biljek öz-özüni gyzdyrýan beton ýasadylar

  • 22.03.2024 13:48
  • 20k+

Pensilwaniýa ştatynyň Dreksel uniwersitetiniň alymlary betonyň gary özbaşdak eredip bilýän täze görnüşini döretdiler. Ösüşiň syry - betona doňanda ýylylygy bölüp çykarýan parafiniň goşulmagydyr diýip, New Atlas ýazýar.

Synaglar täze betonyň 76x76 sm-lik plitasynyň howanyň temperaturasy noldan aşak düşenden soň, 10 sagatlap 5,6-12,8 ° C-a çenli gyzgynlygyny saklaýandygyny  görkezdi. Bu wagt plitanyň üstüne düşen ähli garlary eretmek üçin ýeterlik boldy. Garyň ereýiş tizligi sagatda 1 santimetrdi.
Şeýle betonyň ulanylmagy awtoulag ýollaryna garaýşymyzy üýtgeder, sebäbi olar aşakdaky ýaly birnäçe artykmaçlygy hödürleýärler:
Hyzmat ediş möhletiniň uzalmagy: şeýle ýollarda çyglylygyň azalýandygy sebäpli az çukur emele gelýär.
Howpsuzlyk: awtoulgayň yzky böleginiň typyp burulmagyna we heläkçilikleriň ýüze çykmagyna getirýän duzy, reagentleri ýa-da çägäni ulanmagyň zerurlygy ýok.
Tygşytlamak: şäherler ýollary bejermeklige sarp edýän millionlarça dollaryny tygşytlap bilerler.
Ýöne ösüşiň bir bolmaýan tarapy bar - ekologiýa taýdan arassa hasaplanylmaýan  parafin mumy ulanylýar. Alymlar eýýäm has netijeli we ekologiýa taýdan arassa boljak öz-özüni ýyladýan betonyň ikinji neslini döretmek ugrunda iş alyp barýarlar.


düýn 11:53
3.7k+

Alymlar Atlantika ummanynda mega ýertitremeler zolagyny açdylar

Atlantika ummanynda güýçli ýertitremelerine we sunamilere sebäp bolup biljek tektoniki jaýryklar emele gelýär diýip, Nature Geoscience  žurnalynda çap edilen barlagyň netijesinde aýdylýar. Alymlar Portugaliýanyň litosfera plitalaryndaky belli jaýryklardan uzakda ýerleşýändigini, ýöne bu ýurtda ýertitremeleriniň ençeme gezek hasaba alnandygyny ýatlatdylar...

31.08.2025 08:48
8.8k+

Koloradoda dinozawrlardanam has gadymy pyşbaganyň görnüşi tapyldy

Paleontologlar Chelydridae maşgalasyndan bolan pyşbagalaryň ozal näbelli sütün öýjükli neslini  we görnüşini tapdylar. Olary Koloradodan tapylan bitin çanagyna we beýleki galyndylaryna esaslanyp suratlandyrmak başartdy...

26.08.2025 13:37
9.7k+

Müsürde suwdan gadymy Kanopus şäheriniň bölekleri çykaryldy

Müsür häkimiýetleri Aleksandriýanyň golaýynda Abu-Kir aýlagynda ýerleşen suwa giden gadymy şäheriň böleklerini gury ýere çykardy diýip, The Guardian habar berýär. Bu Müsüri tas 300 ýyl dolandyran Ptolemeý nesilşalygynyň dolandyran we 600 ýyl töweregi ýurdy dolandyran Rim imperiýasynyň döwründe möhüm merkeze öwrülen Kanopus şäheri hasaplanýar...

26.08.2025 13:26
5.2k+

Paleontologlar dinozawrlaryň ýelken şekilli arkasy bolan täze görnüşini açdy

Paleontologlar dinozawrlaryň ýelken şekilli arkasy bolan täze görnüşini açdy. Istiorachis macarthurae adyny alan bu jandarlar 120 mln ýyldan gowrak ozal Angliýanyň günorta kenaryndan uzak bolmadyk ýerde ýaşapdyr diýip, Londondaky Tebigy taryh muzeýine salgylanyp, CNN habar berýär...