Alymlar gary eredip biljek öz-özüni gyzdyrýan beton ýasadylar

  • 22.03.2024 13:48
  • 20k+

Pensilwaniýa ştatynyň Dreksel uniwersitetiniň alymlary betonyň gary özbaşdak eredip bilýän täze görnüşini döretdiler. Ösüşiň syry - betona doňanda ýylylygy bölüp çykarýan parafiniň goşulmagydyr diýip, New Atlas ýazýar.

Synaglar täze betonyň 76x76 sm-lik plitasynyň howanyň temperaturasy noldan aşak düşenden soň, 10 sagatlap 5,6-12,8 ° C-a çenli gyzgynlygyny saklaýandygyny  görkezdi. Bu wagt plitanyň üstüne düşen ähli garlary eretmek üçin ýeterlik boldy. Garyň ereýiş tizligi sagatda 1 santimetrdi.
Şeýle betonyň ulanylmagy awtoulag ýollaryna garaýşymyzy üýtgeder, sebäbi olar aşakdaky ýaly birnäçe artykmaçlygy hödürleýärler:
Hyzmat ediş möhletiniň uzalmagy: şeýle ýollarda çyglylygyň azalýandygy sebäpli az çukur emele gelýär.
Howpsuzlyk: awtoulgayň yzky böleginiň typyp burulmagyna we heläkçilikleriň ýüze çykmagyna getirýän duzy, reagentleri ýa-da çägäni ulanmagyň zerurlygy ýok.
Tygşytlamak: şäherler ýollary bejermeklige sarp edýän millionlarça dollaryny tygşytlap bilerler.
Ýöne ösüşiň bir bolmaýan tarapy bar - ekologiýa taýdan arassa hasaplanylmaýan  parafin mumy ulanylýar. Alymlar eýýäm has netijeli we ekologiýa taýdan arassa boljak öz-özüni ýyladýan betonyň ikinji neslini döretmek ugrunda iş alyp barýarlar.


15.09.2025 17:55
4.1k+

Ýerdäki çöllerden alnan bakteriýalaryň Aý we Mars topragynda ýaşap biljekdigi anyklanyldy

Ýerdäki çöllerde tapylan Chroococcidiopsis görnüşli sianobakteriýalar Aý we Mars topragynda ýaşamaga ukyplydygyny görkezdiler. Italiýanyň kosmos gullugynyň (ASI) barlagçylary ReBUS taslamasynyň çäklerinde şeýle netijä geldiler...

15.09.2025 09:54
4.8k+

Hytaý alymlary ilkinji gezek dinozawr ýumurtgalarynyň takyk ýaşyny kesgitledi

Hytaý alymlary ilkinji gezek ýurduň merkezi böleginde tapylan dinozawrlaryň ýumurtgalarynyň ýaşyny takyk kesgitlemegi başardy. Science XXI neşiriniň maglumatlaryna görä, täze çemeleşme hek döwrüniň klimatyny has çuň öwrenmäge mümkinçilik berer...

15.09.2025 09:48
1.4k+

Hytaý alymlary sütün öýjükleriniň kömegi bilen maýmynlaryň garramagyny haýallatdy

Hytaýyň ylymlar akademiýasynyň alymlarynyň geçiren ylmy gözlegleri adamyň genetiki taýdan güýçlendirilen sütün öýjükleriniň maýmynlarda garrama alamatlaryny haýalladyp biljekdigini görkezdi. Netijeler Cell žurnalynda neşir edildi...

14.09.2025 23:25
3.4k+

Hytaýly biologlar 36 petabaýtlyk maglumaty saklamak üçin “DNK- kassetany” döredýärler

Guandunyň Günorta ylym we tehnologiýa uniwersitetiniň alymlary sanly maglumatlary saklamagyň täze usulyny oýlap tapdylar. Olar 1980-nji ýylyň äheňindäki ýüzüne dezoksiribonuklein kislotasynyň sintetiki molekulalary çap edilen plastik lentany öz içine alýan "DNK-kassetany" işläp taýýarladylar...